Συλλογή χιλιάδων έργων τέχνης του Μπερλουσκόνι – Αλλά ποια αξίζουν πραγματικά;

Μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης, επιχειρηματίας γενικώς και πολιτικός δυστυχώς ήταν ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι (1936-2023), που υπήρξε τρεις φορές πρωθυπουργός της Ιταλίας.

Γνωστός ανά την υφήλιο για τις διπλωματικές του γκάφες, τα πάρτι «bunga bunga» και τις πολυάριθμες νομικές δίκες για υπεξαίρεση, εκβιασμό, φορολογική απάτη, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, συμπαιγνία με τη μαφία και πορνεία ανηλίκων ήταν όμως και συλλέκτης έργων τέχνης!

Χιλιάδων έργων για την ακρίβεια, αν και η ποιότητα της συλλογής του τίθεται υπό σοβαρή αμφισβήτηση.

Σύμφωνα με μερικούς από τους στενότερους ανθρώπους του ήταν ένας άπληστος συλλέκτης, που αγόρασε τόσους πολλούς πίνακες καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων όμως και του Τιτσιάνο, του Παρμιτζιανίνο και του Ντε Κίρικο, ώστε να τους αποθηκεύει σε μια αποθήκη 3.200 τ.μ.

«Ήταν πολύ παθιασμένος με τη ζωή και με την τέχνη. Του άρεσε να αγοράζει έργα, που του έκαναν εντύπωση», όπως λέει χαρακτηριστικά ο Τσέζαρε Λαμπρόντι, ένας έμπορος έργων τέχνης με έδρα το Λονδίνο, ο οποίος συχνά περιγράφεται ως «ο γκαλερίστας του Μπερλουσκόνι».

«Αγόραζε έργα σε δημοπρασίες ή μέσω τηλεοπτικών πωλήσεων για διασκέδαση και για να ξεφεύγει από το άγχος της πολιτικής και των επιχειρήσεων, σύμφωνα πάντα με τον Λαμπρόντι.

Ενστικτώδης συλλέκτης

Το συλλεκτικό ενδιαφέρον δηλαδή του Μπερλουσκόνι, που πέθανε τον Ιούνιο ήταν κάπως ιδιόρρυθμο, και σίγουρα όχι καθαρά καλλιτεχνικό, παρ΄ότι ο σύμβουλός του φροντίζει να τον ωραιοποιεί, χαρακτηρίζοντάς τον ως ένα «αυτόνομο» και «ενστικτώδη» συλλέκτη.

Όπως λέει εξάλλου, ζητούσε συχνά συμβουλές από ειδικούς, όπως ο ίδιος ο Λαμπρόντι αλλά και ο Βιτόριο Σγκάρμπι, κριτικός τέχνης και πρώην βουλευτής του δεξιού κόμματος Forza Italia του Μπερλουσκόνι.

Άλλες πληροφορίες μιλούν και για τα ευρύτατα γούστα του, που κάλυπταν την περίοδο της Αναγέννησης έως τον 20ο αιώνα, με τον πολιτικό να ξοδεύει από χιλιάδες έως εκατομμύρια ευρώ για μεμονωμένα έργα.

Κάποια από αυτά μάλιστα, τα πρόσφερε σε «φίλους και γνωστούς» ως δώρα, όπως λέει ο γκαλερίστας.

Η συλλογή

Πολλά από τα πιο πολύτιμα έργα του Μπερλουσκόνι εκτέθηκαν στην πολυτελή Βίλα Σαν Μαρτίνο του 18ου αιώνα στο Άρκορε κοντά στη Μόντσα, που ήταν τη βάση του πολιτικού. Εκεί, όπου είχε αναθέσει στον τοσκανό γλύπτη Πιέτρο Κασέλα να κατασκευάσει ένα φουτουριστικό μαυσωλείο από μάρμαρο.

Σύμφωνα με όσα είχε πει το 2020 ο Βιτόριο Σγκάρμπι, που τώρα είναι υφυπουργός Πολιτισμού στην κυβέρνηση Μελόνι, τα έργα, που ήταν αποθηκευμένα στη βίλα περιελάμβαναν ένα αντίγραφο της διάσημης «Αντέα» του Παρμιτζιανίνο (1524-27), ένα πορτρέτο της μεταπολεμικής ηθοποιού Άννα Φαλαρίνο από τον μιλανέζο καλλιτέχνη Πιέτρο Ανιγκόνι και ένα έργο άγνωστου ζωγράφου, που απεικονίζει μία Μόνα Λίζα αλλά με το στήθος εκτεθειμένο.

Ο Σγκάρμπι είχε πει επίσης, ότι ένα από τα πιο πολύτιμα έργα στη βίλα ήταν το πορτρέτο του Καρδινάλιου Ιππόλυτου των Μεδίκων από τον Τιτσιάνο (1533).

Ο πίνακας, αξίας 4-5 εκατομμυρίων ευρώ είχε εκτεθεί στο παρελθόν στο Μουσείο Τέχνης του Κλίβελαντ και ο Λαμπρόντι επιβεβαιώνει, ότι το έργο αποτελούσε μέρος της συλλογής Μπερλουσκόνι.

Η αξία

Όχι μόνον η Βίλα Σαν Μαρτίνο αλλά και μία αποθήκη επίσης στο Άρκορε, που αγοράστηκε το 2020 χρησιμοποιούνταν από τον Μπερλουσκόνι για τη φύλαξη έργων τέχνης , όπως λέει ο εκπρόσωπος της Immobiliare Idra, της εταιρείας που διαχειρίζεται τα ακίνητά του.

Πολλά από τα έργα που ήταν αποθηκευμένα εκεί είχαν εκτεθεί στο παρελθόν στη Βίλα Τζερνέτο, μία άλλη κατοικία του Μπερλουσκόνι κοντά στο Arcore, προσθέτει ο εκπρόσωπος.

Η συγκεκριμένη αποθήκη περιείχε 24.000 έργα μέχρι τον θάνατο του Μπερλουσκόνι, όπως είπε ο Σγκάρμπι στον ιστότοπο Askanews τον Ιούνιο.

Πόσα όμως από αυτά έχουν πραγματική αξία;

Ο πρώην γκαλερίστας του Τσέζαρε Λαμπρόντι ισχυρίζεται, ότι ο πολιτικός είχε αγοράσει «θάλασσα από φθηνότερα έργα» τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής του, αν και αμφισβητεί, ότι η συλλογή μπορεί να είναι τόσο μεγάλη.

Αλλά και ο εκπρόσωπος του Immobiliare Idra αναφέρει, ότι πολλά από τα αποθηκευμένα έργα ήταν περιορισμένης αξίας. «Δεν μιλάμε για πίνακες του Καναλέτο», διευκρινίζει.

Η γκαλερί

Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Μπερλουσκόνι σχεδίαζε να εκθέσει μερικές από τα καλύτερα έργα του, συμπεριλαμβανομένων των Λούτσιο Φοντάνα και Τζόρτζιο ντε Κίρικο, σε μια ειδικά χτισμένη γκαλερί στους χώρους της κατοικίας του στο Σαν Μαρτίνο.

Την πληροφορία δίνει η Ροζάλμπα Κολόμπο, η αριστερή δήμαρχος του Άρκορε από το 2011 έως το 2021.

Ο Μπερλουσκόνι είχε συναντηθεί μαζί της για να παρουσιάσει τα σχέδια, τα οποία είχε εκπονήσει ο τοπογράφος Φραντσέσκο Μανιάνο για μια «ημικυκλική» ιδιωτική γκαλερί, που θα ήταν ανοιχτή στους επισκέπτες σε επιλεγμένες ημέρες.

Το έργο όμως σταμάτησε, ένα χρόνο αργότερα, λόγω γραφειοκρατικών εμποδίων, όπως λέει η Κολόμπο.

Ο Σγκάρμπι επανέλαβε Εκκλήσεις για τη δημιουργία του μουσείου έκανε ωστόσο ο Σγκάρμπι μετά τον θάνατο του Μπερλουσκόνι. «Θα εισήγαγα ένα τέλος εισόδου 25 ευρώ», όπως είπε στον ειδησεογραφικό ιστότοπο AgCult Heritage.

Ωστόσο, η οικογένεια του Μπερλουσκόνι, και όχι το υπουργείο Πολιτισμού, θα αποφασίσει τελικά για την τύχη του έργου, απεφάνθη ο ίδιος.

Αναμένονται επομένως οι εξελίξεις με την δημοσιοποίηση της διαθήκης του καβαλιέρε.

Διαβάστε επίσης:

Το Μεγάλο Ταξίδι στην Ελλάδα του 19ου αιώνα – Συνεργασία Μουσείου Μπενάκη και Βρετανικής Πρεσβείας

JinkoSolar: Συνεργασία με ΚΑΥΚΑΣ για τα φωτοβολταϊκά στη στέγη

ΣΥΡΙΖΑ: Καλωσορίζουμε τον κ. Μητσοτάκη στην σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα