Ρωσικά έργα τέχνης κατάσχουν Γάλλοι και Νοτιοκορεάτες

Πάνω από 1,2 εκατομμύρια επισκέπτες είδαν την έκθεση της ρωσικής συλλογής Μορόζοφ στο Ίδρυμα Louis Vuitton του Παρισιού και τώρα έφθασε η ώρα της επιστροφής των 200 έργων στον τόπο τους. Μόνον που δύο από αυτά θα μείνουν στη Γαλλία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ανακοίνωσε, ότι κυρώσεις στα έργα τέχνης δεν θα επιβάλλει, άρα οι δανεισμένοι από ρωσικά μουσεία πίνακες δεν θα κατασχεθούν, όμως υπάρχουν και εμπλοκές. Στην προκειμένη περίπτωση μία αυτοπροσωπογραφία του μεγάλου Ρώσου ζωγράφου Πιοτρ Κοντσαλόβσκι θα μείνει στη Γαλλία. Κι αυτό, γιατί ανήκει στον Ρώσο ολιγάρχη και «άπληστο» όπως χαρακτηρίζεται, συλλέκτη έργων τέχνης Πετρ Άβεν, ο οποίος έχει υποστεί κυρώσεις για τους στενούς δεσμούς που διατηρεί με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Να σημειωθεί άλλωστε, ότι ο Άβεν έχει ήδη αναγκαστεί να παραιτηθεί από τη Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου ενώ και η Tate Gallery έχει διακόψει με τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο, ο οποίος ήταν μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου της και του Ευρωπαϊκού Κύκλου Δωρητών Συλλογής.

Το έργο λοιπόν θα παραμείνει σε γαλλικό έδαφος «όσο ο ιδιοκτήτης του παραμένει στόχος παγώματος περιουσιακών στοιχείων», όπως αναφέρθηκε από το γαλλικό υπουργείο Πολιτισμού. Ο Άβεν άλλωστε, είναι βασικός μέτοχος της Alfa Bank Ρωσίας, ενός από τους μεγαλύτερους ιδιωτικούς, επενδυτικούς ομίλους και όπως είπε πρόσφατα στους Financial Times βρισκόταν σε συζητήσεις για να δωρίσει τη συλλογή έργων τέχνης του σε ένα ίδρυμα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πλέον όμως και με τις υπάρχουσες εξελίξεις φοβάται, όπως ανέφερε, ότι θα δυσκολευτεί να πληρώσει τους λογαριασμούς του…

Η Νότια Κορέα

Ένα άλλο έργο, που θα παραμείνει στη Γαλλία είναι ο πίνακας του Βαλεντίν Σερόφ της Μαργαρίτας Μορόζοβα, ο οποίος ανήκει στο Μουσείο Καλών Τεχνών του Ντνίπρο στην Ουκρανία. Σ΄ αυτή την περίπτωση όμως, το έργο θα κρατηθεί κατόπιν αιτήματος των ουκρανικών αρχών έως ότου η κατάσταση αλλάξει στην Ουκρανία, έτσι ώστε να επιστραφεί με ασφάλεια. Τέλος, υπάρχει ένας ακόμη ρωσικός πίνακας, που ενδέχεται να παραμείνει στη Γαλλία, καθώς λέγεται, ότι ανήκει στο ίδρυμα Magma, το οποίο έχει συνδέσμους με τον Βιάτσεσλαβ Κάντορ, έναν άλλο στόχο κυρώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο υπάρχουν ζητήματα με έργα που ανήκουν σε ρωσικά μουσεία και είχαν δανειστεί σε ιδρύματα του εξωτερικού. Η Νότια Κορέα για παράδειγμα απέρριψε το αίτημα της Ρωσίας για την επιστροφή 75 σύγχρονων ρωσικών έργων τέχνης, που εκτίθενται στη Σεούλ ως τις 17 Απριλίου. Εξάλλου, όπως είναι γνωστό αριστουργήματα από ρωσικά μουσεία, που είχαν δανειστεί στην Ιταλία και την Ιαπωνία κρατήθηκαν από τις φινλανδικές αρχές, λόγω των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήδη ωστόσο η Φινλανδία ανακοίνωσε, ότι συμμορφούμενη με την ευρωπαϊκή οδηγία θα επιτρέψει την επιστροφή τους.

Να σημειωθεί, ότι η συλλογή Μορόζοφ, την παρουσίαση της οποίας έκανε στο ίδρυμά του ο δισεκατομμυριούχος και συλλέκτης Πιερ Αρνό είχε δημιουργηθεί από τα αδέρφια Μιχαήλ και Ιβάν Μορόζοφ μιας οικογένειας  πάμπλουτων βιομηχάνων του τέλους του 19^ου με αρχές του 20ού αιώνα. Ο Μιχαήλ πέθανε νέος σε ηλικία 33 ετών, αλλά ο  Ιβάν συνέχιζε να εμπλουτίζει τη συλλογή με αποτέλεσμα να έχει στη διάθεσή του περισσότερα από 250 έργα κορυφαίων ιμπρεσιονιστών και μοντέρνων δασκάλων της Δύση αλλά και της Ρωσίας, από Ματίς, Μονέ, Ρενουάρ, Γκωγκέν και Σεζάν ως Πικάσο και Βαν Γκογκ.

Η συλλογή όμως «εθνικοποιήθηκε» το 1918, σχεδόν ένα χρόνο μετά την έναρξη της Ρωσικής Επανάστασης και ο Ιβάν Μορόζοφ αναγκάστηκε να φύγει και να πεθάνει τελικά στην εξορία. Η έκθεση στο Παρίσι είχε εγκαινιαστεί από τον Εμανουέλ Μακρόν.

Διαβάστε επίσης:

Αρχαιότητα και σύγχρονη τέχνη – Δεκαπενταετία επιτυχιών στο Κυκλαδικό Μουσείο

Εικόνες σε άσπρο-μαύρο, που σμιλεύουν το φως και σταματούν το χρόνο