«Πριν και μετά την επιστήμη»: Άνθρωποι, δομές και αντικείμενα σε μια έκθεση του ΝΕΟΝ

Ένα ψηφιακό ρολόι που συντονίζεται με την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας της βιβλιοθήκης, μία ηχητική μετάδοση, καρέκλες, βίντεο, αφυγραντήρες, το παρτέρι και ένας προβολέας, που ανακαλεί ένα χαμένο «Ν». Ετερόκλητα μεταξύ τους στοιχεία, που συγκροτούν ωστόσο, τα μέσα εξερεύνησης της ιστορίας, της υποδομής και της λειτουργίας ενός ιδρύματος.

Του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών εν προκειμένω, που γίνεται για ενάμιση μήνα το πεδίο εγκατάστασης ενός «Έργου στην πόλη», ύστερα από ανάθεση του οργανισμού ΝΕΟΝ του Δημήτρη Δασκαλόπουλου στην εικαστικό Ίριδα Τουλιάτου για την δημιουργία ενός έργου σε δημόσιο χώρο ενεργοποιώντας τον, μέσω της σύγχρονης τέχνης με ελεύθερη πρόσβαση στο ευρύ κοινό.

Με τίτλο «Before and after science» η Ίρις Τουλιάτου εξετάζει έτσι το εσωτερικό και το περιβάλλον του ΕΙΕ, τα δομικά υλικά και τις άυλες δομές που διέπουν την οργάνωση του, αλλά και τις σχέσεις των ανθρώπων, που αποτελούν το δυναμικό του.

Πραγματεύεται την ορατότητα ή μη των στοιχείων που συναποτελούν το σύστημα του οργανισμού, την προσβασιμότητα, τόσο στους χώρους, όσο και στην πληροφορία, την παραγωγή και διάδοση της γνώσης. Και ακόμη προσεγγίζει τον θεσμικό και κοινωνικό του ρόλο, τη μετάβαση από το εθνικό στο δημόσιο, στο προσωπικό και συναισθηματικό πεδίο.

Διάδραση μέσω της τέχνης

Το έργο αναπτύσσεται στον εξωτερικό χώρο, στον χώρο υποδοχής και στη Βιβλιοθήκη Επιστήμης, Τεχνολογίας και Πολιτισμού «Κ.Θ. Δημαράς» και όπως επισημαίνει ο καθηγητής Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης, διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος η επιλογή τους «υπογραμμίζει τη σχέση, που διαμορφώνεται με την επαφή “των κοινών” με την επιστήμη, δημιουργώντας έναν μεταιχμιακό χώρο έκφρασης και κατανόησης αυτής της διάδρασης μέσω της σύγχρονης τέχνης».

Προσθέτοντας, ότι «τα έργα της έκθεσης μας καλούν να σκεφτούμε αναστοχαστικά, μεταξύ άλλων και τη δική μας σχέση με την επιστημονική έρευνα, καθώς και την πρόσβαση και πρόσληψη των αποτελεσμάτων της από την κοινωνία, για την οποία εργαζόμαστε συστηματικά με σύγχρονες προσεγγίσεις και καινοτόμες μεθοδολογίες».

Αλλά και ο τίτλος, δάνειο από τον ομότιτλο δίσκο του συνθέτη Brian Eno λειτουργεί ως χρονοδότης και αποτυπώνει τη ζωντανή –in vivo–και εργαστηριακή –in vitro–διαδικασία σύνθεσης των έργων μέσα από την ανάλυση, την αποδόμηση και την ανακατασκευή, συγχρονίζοντας λειτουργικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνθήκες.

Οι πρακτικές

Πληθώρα μέσων και πρακτικών, που είναι απαραίτητες για κάθε παρέμβαση χρησιμοποιεί εξάλλου η εικαστικός, πραγματοποιώντας σχολαστικές ανακατανομές αντικειμένων, συστημάτων, οικονομιών, ανθρώπινων σχέσεων και διαδικασιών παραγωγής, συντήρησης και επισκευών, με ζητούμενο την σκιαγράφηση των δομών της σύγχρονης κατάστασης.

Η έκθεση έτσι, διαρθρώνεται σε εννέα παρεμβάσεις, οι τίτλοι των οποίων προέρχονται από τους αντίστοιχους επιστημονικών περιοδικών, που περιλαμβάνονται στη συλλογή της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος.

Όπως σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης Γαλήνη Νόττι, «Τα έργα -πρωτόκολλα, υπηρεσίες, μεταδόσεις, σενάρια, συναλλαγές, συνθήκες, αντικείμενα- εντάσσονται στις λειτουργίες του Ιδρύματος.

Μπαίνουν στους χώρους, χωρίς να διαταράσσουν τη ροή τους, σημειώνουν στοιχεία που υπάρχουν ήδη εκεί και αναζητούν «ανοίγματα», που επιτρέπουν να εισέλθουμε στο στιβαρό αυτό κτήριο. Γίνονται ένα μόσχευμα και υπογραμμίζουν τα σημεία στα οποία εισχωρούν καθώς και τις διαδικασίες με τις οποίες κάθε οργανισμός-οικοσύστημα υποδέχεται το νέο σώμα».

Οι παρεμβάσεις

Η κάρτα ελέγχου πρόσβασης στο Ίδρυμα είναι το μέσον της πρώτης παρέμβασης με τίτλο «Transactions of the Society». Ακολουθεί το «Circulation» με την μεταφορά αντικειμένων και την αναδιάταξή τους σε άλλους χώρους και στην συνέχεια το «Behavior» με την μετάδοση μέσω ενός κινητού τηλεφώνου, του ηχητικού περιβάλλοντος του γειτονικού Ωδείου Αθηνών.

Στην παρέμβαση «Acta Arithmetica» ένα ψηφιακό ρολόι συντονίζεται με την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας της Βιβλιοθήκης εμφανίζοντας μια ρευστή ώρα, εκτός του συνεχούς 24ωρου συστήματος μέτρησης.

Ενώ η «Thin solid Films» μία εγκατάσταση βίντεο με πέντε οθόνες συνιστά ένα χρονολόγιο εικονογραφήσεων από το Human Relations, ένα περιοδικό, που αναφέρεται στην συνεργασία των ερευνητών των κοινωνικών επιστημών, προκειμένου να κατανοήσουν τον χαρακτήρα και την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων προβλημάτων.

Δύο αφυγραντήρες εξάλλου, αποτελούν τα μέσα της παρέμβασης «Science and Science after Science», με το νερό που συλλέχθηκε από αυτούς στην διάρκεια ενός έτους να έχει χρησιμοποιηθεί για την εκχύλιση μελάνης και χαρτιού από έντυπα που αποκτήθηκαν μέσω των πρωτοκόλλων καταστροφής αρχείων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Ένας αριθμός από καρέκλες, εργαζομένων διαφόρων ειδικοτήτων αντικαθίστανται από νέες στο «Few Body Systems» ενώ το «Romantisme» είναι μια σύνθεση εποχικών φυτών που ανθίζουν και κλείνουν τα πέταλά τους μια συγκεκριμένη ώρα, αναφορά στον χρόνο των ανθρώπων, των μηχανών, των ζώων, των πνευμάτων και της οργανικής ζωής.

Τέλος, στο «Progress in Optics» ένας προβολέας στην πρόσοψη του κτιρίου σκιαγραφεί το ελλείπον «Ν», τελευταίο γράμμα της λέξης «Εθνικόν», που αφαιρέθηκε σύμφωνα με τις ορθογραφικές μεταρρυθμίσεις της ελληνικής γλώσσας και πλέον είναι ορατό μετά το ηλιοβασίλεμα και ως τις 3 το πρωί.

Διαβάστε επίσης:

Βουλή: Κυρώθηκε η δωρεά Λάτση για τις μελέτες επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών: Η ελληνική ναυτιλία βασικός πυλώνας της Ευρώπης – Το 60% του στόλου ανήκει σε Έλληνες εφοπλιστές

Έτος Ελλάδας –Ιαπωνίας: Επίσημη επίσκεψη της πριγκίπισσας Κάκο της Ιαπωνίας