ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Η ζωή μου υπήρξε μοιρασμένη», απαντάει η υπέροχη πριγκίπισσα Ίρα φον Φίρστενμπεργκ στο mononews. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στον «βωμό» του ντιζάιν VST. Έτσι τιτλοφορείται ο εκθεσιακός χώρος εσωτερικής διακόσμησης της Βέτας Τσουκαλά, επί της λεωφόρου Κηφισίας (πολυτελές κατάστημα και γκαλερί ντιζάιν). Εκεί όπου πριν από λίγες ημέρες η πριγκίπισσα παρουσίασε τα εξαίσια objets uniques της. Μοναδικά, όπως προδίδει και ο τίτλος τους. Σπάνιας ομορφιάς, όπως και η δημιουργός τους. Όχι μόνο στα νιάτα της, αλλά και σήμερα, στα 81 της χρόνια.
Η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ απαντάει με ερωτήσεις αντί με καταφάσεις, με τρόπο σιβυλλικό, λιτό. Στέκεται αγέρωχη μπροστά στο συνομιλητή της. Στο βλέμμα της όμως κρύβεται κάτι το ιδιαίτερο και τρυφερό. Ίσως και το θλιμμένο. Αναδύθηκε εξ απαλών ονύχων στην αφρόκρεμα της διεθνούς υψηλής κοινωνίας. Τη χαρακτηρίζει όμως η ειλικρίνεια και ο αυθορμητισμός.
Πριγκίπισσα σταρ
Μούσα διάσημων φωτογράφων όπως ο Ίρβινγκ Πεν, ο Σεσίλ Μπίτον, ο Χέλμουτ Νιούτον. Αλλά και της Νταιάνα Βρίλαντ από την αμερικανική Vogue. που έβρισκε έμπνευση στο στιλ της Ίρας φον Φίρστενμπεργκ. «Για μένα το στιλ παραμένει συνυφασμένο με την κατάλληλη συμπεριφορά. Και όταν προκύπτει από αυτήν, το εκτιμώ ιδιαιτέρως», δηλώνει σήμερα.
Πρωταγωνίστρια του κινηματογράφου δίπλα σε θρύλους όπως ο Άντονι Κουίν, ο Πάτρικ Ο΄Νιλ, ο Κλάους Κίνσκι.
Φίλη του Ντίνο ντε Λαουρέντις και του Καρλ Λάγκερφιλντ.
Πριγκίπισσα και απευθείας συγγενής του Ανιέλι της Fiat.
Αντικείμενα προσωπικής μυθολογίας
Ήρθαν στο κατάστημα VST όλες οι «ομότιμές» της: Ειρήνη Λαιμού, Μαριάννα Λαιμού, Χριστιάννα Γουλανδρή, Έμιλυ Βαφειά, Χριστίνα Μίτση, Μαίρη Παναγιωτίδη, μεταξύ πολλών άλλων.
Αντικείμενά της έχουν αγοράσει στο παρελθόν, ανάμεσα σε άλλους, ο πρίγκιπας Αλβέρτος II του Μονακό (στενός φίλος, άλλοτε φημολογούταν ως μνηστήρας), ο Λεονάρντο ντι Κάπριο, ο Μπερνάρ Πικασσό (εγγονός του Πικάσσο).
Η ζωή που έζησε ως ιέρεια του στιλ, αποκρυσταλλώνεται τώρα σε αυτά τα ιδιαίτερα objets uniques. Τα ταξίδια, οι γλώσσες, οι ενδιαφέροντες άνθρωποι που γνώρισε (από τον αρχιτέκτονα Όσκαρ Νάιμεγερ ως τον Άντι Γουόρχολ).
Τα κουτιά, τα κηροπήγια, και οι διάφορες περίτεχνες μορφές πάνω στα οποία στηρίζονται δράκοι, νεκροκεφαλές και εξωτικά ζώα (ελέφαντες, καμήλες, φίδια), μαρτυρούν την αστείρευτη δημιουργικότητά της. Το λαμπρό αλλά και πιο σκοτεινό κομμάτι της ζωής της.
Η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ επεμβαίνει σαν γλύπτρια πάνω σε πολύτιμα μέταλλα και ένα καλειδοσκόπιο ημιπολύτιμων λίθων. Λάπις λαζουλι, μαλαχίτες, κρύσταλλα, κοράλια, νεφρίτες, χαλαζίτες. Με αυτή την πλούσια γκάμα από σύνθετα μικρογλυπτά, συνθέτει τον δικό της μυθολογιό κόσμο.
Αρχόντισσα της Fiat
Φανερώνοντας (όπως όλες οι μυθολογίες) ερωτισμό, ευτυχία, δόξα αλλά και ματαίωση, πόνο.
Η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ κληρονόμησε τίτλο ευγενείας από τον πατέρα της και λεφτά από την μητέρα της.
Στους προγόνους της ανήκαν δεκάδες κάστρα και παλάτια στη Γερμανία, στα εδάφη της πάλαι ποτέ Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Αλλά στο τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αυτός ο κόσμος είχε οριστικά τελειώσει. Και ο πατέρας της Ίρας, ο πρίγκιπας Τασσίλο φον Φίρστενμπεργκ βρέθηκε χωρίς πριγκιπάτο, σε ένδεια, μόνο με τους τίτλους του.
Έτσι, την άνοιξη του 1940, η πριγκίπισσα Ίρα γεννήθηκε στη βίλλα της μητέρας της στη Ρώμη.
Αριστοκράτισσα από πολλές πλευρές
Η Κλάρα Ανιέλι υπήρξε εγγονή του ιδρυτού της Fiat, Τζιάννι Ανιέλι. Κόρη του Εντουάρντο Ανιέλι και μεγαλύτερη αδελφή του Τζιάνι Ανιέλι, που απογείωσε την αυτοβιομηχανία. Η Κλάρα είχε και από την πλευρά της μαμάς της ανυπολόγιστη περιουσια. Όταν γεννήθηκε η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ, η Fiat είχε ήδη αναδειχθεί ως η τρίτη μεγαλύτερη βιομηχανική δύναμη της Ιταλίας.
Εξάλλου και στη σημερινή πραγματικότητα, ποια η θέση της αριστοκρατίας στις σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες; «Ο κόσμος έχει προχωρήσει», παραδέχεται η ίδια. «Οι πέντε αμερικανοί μεγιστάνες της τεχνολογίας διοικούν τον πλανήτη και τις ίδιες τις ζωές μας. Η βασιλεία στην Ευρώπη διατηρεί μόνο συμβολικό ρόλο στη σημερινή εποχή. Αλλά και αυτός έχει τη σημασία του».
Τίτλους ευγενείας της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας απέκτησε και όταν παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Αλφόνσο φον Χολενχόλε. Βαπτισιμιός του βασιλιά της Ισπανίας και μετέπειτα ιδρυτής του διάσημου ριζόρτ Marbella Club στην Ανδαλουσία της Ισπανίας.
Την εποχή της γνωριμίας τους, ο Αλφόνσο ασχολιόταν ακόμη με το εμπόριο αυτοκινήτων. Ήταν τριάντα ετών και εκείνη δεκατεσσάρων.
Νύφη 15 ετών
Παντρεύτηκαν ένα χρόνο αργότερα, όταν η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ έκλεισε τα δεκαπέντε και στα δεκάξι της χρόνια είχε ήδη γεννήσει τον πρώτο της γιο, Κίκο φον Χολενχόλε. Ο δεύτερος γιος της Ουμπέρτους φον Χολενχόλε, γεννήθηκε δύο χρόνια αργότερα.
«Τα πάντα τα ξεκίνησα σε μία πολύ νεαρή ηλικία», υπογραμμίζει η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ. «Αυτό σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί θετικό. Και σε άλλες πάλι, όχι τόσο…», επισημαίνει σήμερα. «Αυτή ωστόσο ήταν η μοίρα μου. Αυτός ήταν ο προορισμός μου».
Από την Αυστρία στη Βραζιλία
Ο Αλφόνσο προτιμούσε το κυνήγι από τα κοσμικά. Διάφορες πιο συντηρητικές «αρχόντισσες» όπως η Μαρί Ελέν ντε Ροθτσιλντ δεν συμπαθούσαν τη νεαρή του σύζυγο. Απομακρύνθηκαν, δημιούργησαν άλλες σχέσεις, τελικά χώρισαν.
Προτού κλείσει τα είκοσι, η Ίρα φον Φίρστενπμπεργκ βρισκόταν ήδη στα δικαστήρια για την επιμέλεια των παιδιών της. Αν και παραδέχεται ότι δεν υπήρξε επαρκής ως μητέρα. Ίσως επειδή και η ίδια ήταν ακόμη παιδί όταν έγινε γονιός.
Στα 21 της χρόνια παντρεύτηκε για δεύτερη φορά, τον διάσημο, βραζιλιάνο πλέιμποϊ και μεγιστάνα Μπέιμπι Πινατάρι (Baby Pignatari).
Αριστοκρατικές περιπέτειες
Ο Αλφόνσο δεν τη συγχώρεσε ποτέ. Για τέσσερα χρόνια ανάγκαζε τους νεόνυμφους να ταξιδεύουν σε διάφορα σημεία της Ευρώπης όπου πιθανόν έκρυβε τα παιδιά της. Αυτή η περιπέτεια διέλυσε και το δεύτερο γάμο της.
Στα 24 της, η Ίρα φον Φίρστνεμπεργκ εγκαταστάθηκε ολομόναχη στο Παρίσι, σε ένα αριστοκρατικό διαμέρισμα που έβλεπε την Place Vendôme. Μόνο τότε τη συγχώρεσε ο Αλφόνσο. Και έτσι τότε άρχισε και εκείνη να χτίζει τη σχέση της με τα παιδιά της.
Είχε βέβαια στη ζωή της πολλούς ακόμη εραστές. Τον δισεκατομμυριούχο Φρανσουά ντ’ Ολάν (Francois d’ Aulan) αλλά και τον πρίγκιπα Ρενιέ του Μονακό.
Ο αμείλικτος φακός
Η ανεπίσημη καριέρα της ως ιέρεια της μόδας, είχε ξεκινήσει αμέσως μετά τον πρώτο γάμο της στις γόνδολες της Βενετίας. Φιλοξενήθηκε εκτενώς στα κοσμικά περιοδικά και τον ημερήσιο τύπο της εποχής.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης με την Ίρα φον Φίρστενμπεργκ στη VST, η συζήτηση κύλησε στη σημερινή εποχή όπου μεσουρανούν οι ίνφλουενσερς. Αφού εκείνη υπήρξε πραγματικό ίνδαλμα της εποχής, ειδικά στο πλευρό του ιταλού σχεδιαστή Βαλεντίνο (Valentino).
Αλλά η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ τοποθετείται μάλλον αρνητικά απέναντι σε αυτήν την «αχαρακτήριστη» μάζα του κοινωνικού δικτύου: «Ποτέ δεν ένιωσα εξάλλου ότι είμαι ιέρεια της μόδας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν με αφορούν καθόλου. Ούτε καν τα χρησιμοποιώ», απαντάει με τόνο ελαφρώς μπλάζε.
Ακόμη και τα αγόρια της λειτούργησαν ως μοντέλα της γενιάς τους. Ο Άντι Γουόρχολ είχε βγάλει τον Κίκο στο εξώφυλλο του περιοδικού Interview.
Ο φακός την αναζητούσε με ασίγαστη ορμή. Και ως γνωστόν (και από την τραγωδία της Νταϊάνας), καταστροφικό.
«Να βρουν μια καριέρα»
Διότι κάποια στιγμή στην καριέρα της στον κινηματογράφο, ζήτησε να εκμεταλλευτούν το ταλέντο της, πέρα από την ομορφιά της. Αλλά ακόμη και με την υποστήριξη του μεγαλοπαραγωγού Ντίνο Ντε Λαουρέντις, δεν πήρε ποτέ ρόλους απαιτητικούς.
Εξού και σήμερα επιμένει: «Θα συμβούλευα τα νεαρά κορίτσια να ακολουθήσουν μια καριέρα διότι μόνο αυτή υπάρχει πιθανότητα να μην τις απογοητεύσει».
Αποχώρησε οριστικά από τον κινηματογράφο. Αυτή υπήρξε τότε η δεύτερη ματαίωσή της, μετά τους δύο γάμους της.
Σήμερα διαπιστώνει στωικά: «Διασκέδαζα πάρα πολύ ως ηθοποιός. Διατηρώ τις καλύτερες αναμνήσεις από εκείνον τον καιρό και τους ανθρώπους που γνώρισα».
Τη δεκαετία του 1980, περνούσε μεγάλο μέρος της ζωής στο κοσμικό Λονδίνο.
Όμως, δύο μεγάλα δεινά την περίμεναν.
Το μεγάλο κενό
Το 2004 (ένα χρόνο μετά τον Αλφόνσο), απεβίωσε ο αδελφός της Έγκον φον Φίρστενμπεργκ.
Το 2006 η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ ετοιμαζόταν να πάει στη Marbella όπου θα παρουσίαζε τη νέα σειρά αντικειμένων της. Αναπάντεχα δέχτηκε τηλεφώνημα από τον τραπεζίτη της, που της διεμήνυσε ότι έπρεπε να στείλει λεφτά στον Κίκο στην Μπανκόγκ.
Για μυστήριους λόγους, βρισκόταν στις φυλακές Κλονγκ Πρεμ. Αμελλητί, η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ ταξίδεψε εσπευσμένα ως εκεί για να τον απελευθερώσει. Μπήκε μέσα στη φυλακή για να τον συναντήσει -«μια από τις πιο φρικτές εμπειρίες της ζωής μου».
Ο ίδιος ο Κίκο τής είπε, «μαμά πεθαίνω». Πράγματι, δεν πρόλαβε να τον βοηθήσει να αποφυλακιστεί. Το ίδιο βράδυ της τηλεφώνησαν ότι απεβίωσε υπό απροσδιόριστες συνθήκες μέσα στη φυλακή. Άφησε δυσαναπλήρωτο κενό στη ζωή της.
Σκοτάδι και φως
Σήμερα λοιπόν με τη σοφία και τις πλούσιες εμπερίες της, μπορεί με βεβαιότητα να δηλώσει ότι, ναι, «η ζωή μου έμοιαζε πολλές φορές με παραμύθι αλλά ορισμένες φορές αποδείχθηκε πολύ δραματική. Γεύτηκα λοιπόν και τις δύο πλευρές της».
Η βιογραφία της με τίτλο Ira, The life and times of a princess (εκδ. Harper Collins) περιέχει όλες τις λεπτομέρειες της συναρπαστικής αλλά και ενίοτε τραγικής ζωής της.
Γράφει με τη διεισδυτική πέννα του ο διάσημος δημοσιογράφος Νίκολας Φολκς (Nicholas Foulkes -FT How to Spend it, Vanity Fair και πολλά άλλα).
Ταξίδια ως πηγή έμπνευσης
Σήμερα ανάμεσα στα υπέροχα αντικείμενα και έπιπλα του χώρου VST, τα δικά της δημιουργήματα λάμπουν σαν χρυσός. Ενώ φαντάζει απρόσιτη, η γλυκιά ομορφιά παραμένει ανεξίτηλα χαραγμένη στο πρόσωπό της.
Η Ίρα φον Φίρστενμπεργκ ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Τα ταξίδια και οι διάφοροι πολιτισμοί που γνώρισε, όπως διευκρινίζει, διοχετεύουν την έμπνευσή της. Οι αγαπημένες τις αναμνήσεις βρίσκονται στα νεανικά της χρόνια στην Αυστρία. Όταν έκανε σκι… Και ο αγαπημένος της ζωγράφος παραμένει ο Κλιμτ
Αλλά πώς ξεκίνησε όλη αυτή η διαδρομή μέσα στη δημιουργία;
«Ήμουν καλεσμένοι σε φίλους, παραμονή Χριστουγέννων. Έψαχνα παντού για να τους αγοράσω κάτι ιδιαίτερο. Όλα μου φαίνονταν ίδια. Έτσι αποφάσισα να δημιουργώ πράγματα που δεν μπορεί κανείς να βρει πουθενά άλλου. Είναι μοναδικά».
Δηλώνει ενθουσιώδης θαυμάστρια της Βέτας Τσουκαλά: «Τη θαυμάζω πάρα πολύ για το πάρα πολύ εκλεπτυσμένο γούστο της. Αλλά και για την τόση ενέργειά της. Την υπομονή που δείχνει με τους φίλους και πελάτες της. Το μαγαζί της ειναι γεμάτο με αντικείμενα που θα ήθελα να έχω στο σπίτι μου. Μπράβο!».
Η δημιουργία γεμίζει τη ζωή της Ίρας φον Φίρστενμπεργκ. Και έτσι κλείνει τη συζήτηση με μία ευχή.
«Αισθάνομαι πολύ περήφανη που έφτασα στην ηλικία που είμαι σήμερα. Ελπίζω ότι η ζωή μου επιφυλάσσει ένα μεγάλο μέλλον δημιουργίας με τα Objets Uniques μου».
Πληροφορίες
Τα objets uniques καθώς και η βιογραφία Ira διατίθενται στην
Λεωφόρος Κηφισίας 136
Μαρούσι
Διαβάστε επίσης Στην κορυφή του ντιζάιν: Βέτα και Λώρα Τσουκαλά (με δικά τους λόγια)