Ποιος δίνει 200.000 δολάρια γι΄αυτό το σχέδιο;

Μικροσκοπικό στην κυριολεξία, αφού είναι μόλις 4,5 Χ 6,6 εκατοστά, στην ουσία μάλιστα ούτε καν σχέδιο, ένα σκαρίφημα μόνον. Με την βεβαιότητα όμως, ότι είχε γίνει από τον Μιχαήλ Άγγελο, αυτό το χαρτάκι πουλήθηκε σε δημοπρασία για  201.600 δολάρια. Κι αυτό, ενώ η εκτίμηση ήταν μεταξύ 6.000 και 8.000 δολαρίων, που σημαίνει ότι στον πόλεμο προσφορών που διεξήχθη, ο ανώνυμος  αγοραστής που αναδείχθηκε νικητής πλήρωσε τελικά στον οίκο Christie’s  33 φορές περισσότερα.

Το σχέδιο είναι ένα γρήγορο διάγραμμα κάποιου ορθογώνιου μαρμάρινου κομματιού, το οποίο έκανε ο Μιχαήλ Άγγελος προετοιμάζοντας ένα από τα πολλά φιλόδοξα έργα του, πιθανώς την Καπέλα Σιξτίνα. Συνοδεύεται εξάλλου, από τη λέξη «simile», που σημαίνει «παρόμοιο», κάτι που οδήγησε την ειδική στους Παλαιούς Δασκάλους Τζιάντα Ντέιμεν να καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι το τεκμήριο δημιουργήθηκε πιθανότατα στο πλαίσιο μιας συνεννόησης του δημιουργού με κάποιο λατομείο μαρμάρου ή ακόμα με μια ναυτιλιακή εταιρεία από την οποία έπαιρνε  τα υλικά του.

Αν και ο σπουδαίος καλλιτέχνης της Αναγέννησης δεν υπέγραψε –φυσικά- το σχέδιο, οι ειδικοί που συμβουλεύτηκε ο οίκος θεωρούν βέβαιο, ότι ήταν φτιαγμένο από το χέρι του.

Κι ο λόγος είναι η ξεκάθαρη προέλευση μιας συνημμένης επιστολής, που είχε γραφτεί  από τον απόγονο του Μιχαήλ Άγγελου, το Κόζιμο Μπουοναρότι, το 1836. Στο κείμενο της επιστολής αναφέρει, ότι προσφέρει το έργο από τον «επιφανή πρόγονό του» στον σερ Τζον Μπράουνινγκ, τον μελλοντικό Κυβερνήτη του Χονγκ Κονγκ. Η υπογραφή του μάλιστα  βρίσκεται στο κάτω μέρος της σελίδας.

«Η εσώκλειστη γραφή και το σχέδιο του Μιχαήλ Άγγελου δόθηκαν αυτήν την ημέρα από τον απόγονό του Κόζιμο Μπουοναρότι», αναφέρει η επιστολή, που αρχικά γράφτηκε στα ιταλικά.

Τα ρεκόρ

Ο Μιχαήλ Άγγελος βασιζόταν στο σχέδιο καθ’ όλη τη διάρκεια της δουλειάς του, καθώς σχεδίαζε τα δισδιάστατα και τρισδιάστατα έργα του. Κατέστρεψε όμως, τα περισσότερα από αυτά τα σχέδια πριν από το θάνατό του το 1564, «ώστε κανείς να μην δει τους κόπους που κατέβαλε και τους τρόπους με τους οποίους δοκίμασε την ιδιοφυΐα του», όπως είχε γράψει ο αρχιτέκτονας και ζωγράφος του 16^ου αιώνα Τζόρτζιο Βαζάρι στο περίφημο έργο του για τους «Βίους των Καλλιτεχνών». Παρ’ όλα αυτά έχουν  διασωθεί περισσότερα από 200 φύλλα, μεταξύ των οποίων και τα σκίτσα του με κομμάτια μαρμάρου.  Αυτή τη στιγμή μάλιστα, φυλάσσονται στο Κάζα Μπουοναρότι,  ένα μουσείο στη Φλωρεντία που δημιουργήθηκε από τον μεγαλύτερο ανιψιό του καλλιτέχνη Μικελάτζελο Μπουοναρότι τον Νεώτερο  και αργότερα  το διηύθυνε ο Κόζιμο.

Ο οίκος Christie’s εκτιμά, ότι λιγότερα από δέκα τέτοια φύλλα του Μιχαήλ Άγγελου  βρίσκονται πλέον σε ιδιώτες. Το γεγονός εξάλλου, ότι σε αυτήν την τελευταία δημοπρασία ένα από αυτά  κατέληξε να πουληθεί πολύ πάνω από την τιμή που ζητήθηκε, δεν θεωρείται έκπληξη, καθώς το έργο του Μιχαήλ Άγγελου φθάνει συνήθως σε νούμερα ρεκόρ.

Την προηγούμενη φορά έτσι, που ένα από τα διαγράμματα του Μιχαήλ Άγγελου βγήκε στο σφυρί στον οίκο Christie’s, το 2008, άλλαξε χέρια για περισσότερο από 90.000 δολάρια έναντι της  εκτίμησης, που ήταν μεταξύ 12.500 και 18.800 δολαρίων. Το 2022 εξάλλου, ο Christie’s πούλησε ένα πραγματικό σκίτσο, που πιστεύεται ότι ήταν το πρώτο, γνωστό γυμνό του καλλιτέχνη για 24 εκατομμύρια δολάρια. Ξεπερνώντας  κατά πολύ την πώληση του σχεδίου του «Ο Αναστάς Χριστός», το 2000, που είχε γίνει για 10,1 εκατομμύρια  δολάρια.

Διαβάστε επίσης:

Λίνα Μενδώνη: Η δικαιοσύνη έχει το λόγο για δημοσίευμα σχετικό με την Νίσυρο

Ο ζωγράφος και η τσάντα – Μια ιδανική συνεργασία χιλιάδων ευρώ

Χερουβείμ ή μπουλντόγκ; Ένας άλλος Τσόρτσιλ σε δημοπρασία