Παροξυσμός βρετανού βουλευτή: Αν τα Μάρμαρα σταλούν στην Ελλάδα δεν θα επιστρέψουν

«Αν τα Μάρμαρα σταλούν στην Ελλάδα δεν πρόκειται να επιστρέψουν ποτέ. Τα μουσεία τα διαχειρίζονται φιλελεύθεροι προοδευτικοί. Και αντί να συντηρούν τις συλλογές τους έχουν πρόθεση να τα απογυμνώσουν».

Πρόκειται για το εν συντομία, συντηρητικό και απαξιωτικό κρεσέντο ενός βρετανού βουλευτή και πρώην υπουργού, του Ρόμπερτ Τζένρικ, που με άρθρο του στην εφημερίδα The Telegraph επιτίθεται εναντίον των διοικήσεων των μουσείων της χώρας του και ιδίως του Βρετανικού, τα οποία κατηγορεί, περίπου ως συνέργεια με τον «εχθρό» (δηλαδή ξένα κράτη) για τις επιστροφές αντικειμένων.

«Μερικά από τα έργα, όπως τα Μάρμαρα του ΄Ελγιν δεν θα είχαν επιζήσει αν είχαν παραμείνει στη θέση τους», γράφει ο βουλευτής επαναλαμβάνοντας, παρ’ ότι νέος αυτός, ένα παλαιό, τετριμμένο και πολλάκις απαντημένο επιχείρημα. «Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι παγκόσμιας κλάσης αναφορικά με την προβολή τους σε αντίθεση με πολλούς από αυτούς, που ζητούν επιστροφές. Αυτό είναι ένα ολίσθημα, που αναπόφευκτα ανοίγει τις πύλες για την δημιουργία ενός ανεπίτρεπτου προηγούμενου», όπως προσθέτει ο συντηρητικός βουλευτής του Νιούαρκ.

Ο ίδιος μάλιστα, αναφερόμενος στους επιμελητές ορισμένων από τα εθνικά μουσεία της Βρετανίας, τους κατηγορεί, ότι έχουν την πρόθεση να «απογυμνώσουν» τις συλλογές τους, ως εκ τούτου τα συγκεκριμένα ιδρύματα πρέπει να διασωθούν από τις «φιλελεύθερες ελίτ», που σκοπεύουν να επιστρέψουν αντικείμενα στις πατρίδες τους. «Η έκκληση για αποκατάσταση αντικειμένων δεν αφορά μόνον ένα ίδρυμα. Και για τους φιλελεύθερους προοδευτικούς, που διαχειρίζονται πολλά μουσεία, δεν είναι της μόδας να μην το κάνουν και περιορίζει την καριέρα τους», γράφει.

Για το σκοπό αυτό μάλιστα θεωρεί, ότι διεξάγουν  ακόμη και μυστικές συνομιλίες, συγκεκριμένα μάλιστα το Βρετανικό Μουσείο με τέσσερεις ξένες κυβερνήσεις, σχετικά με την πιθανή επιστροφή αντικειμένων από τις συλλογές του.

Οι διαπραγματεύσεις

«Τα δημοσιευμένα πρακτικά του διοικητικού συμβουλίου του Βρετανικού Μουσείου, μας λένε λιγότερα για τα σχέδιά τους από ό,τι τα πρακτικά του ενοριακού συμβουλίου σχετικά με αλλαγές, που πρόκειται να γίνουν. Γνωρίζουμε ωστόσο, ότι το μουσείο διαπραγματεύεται το μακροπρόθεσμο δάνειο των διασημότερων αντικειμένων του, των Ελγίνειων Μαρμάρων», όπως  αναφέρει συγκεκριμένα.

Η ιδέα όμως ενός μακροπρόθεσμου δανεισμού επικρίνεται έντονα από τον Τζένρικ,  ο οποίος συμπληρώνει: «Το μακροπρόθεσμο δάνειο είναι ένα νομικό εφεύρημα, που κατασκευάστηκε για να παρακάμψει το καταστατικό καθήκον του μουσείου να διατηρήσει τη συλλογή του. Σίγουρα δεν υπάρχει καμία ρεαλιστική προοπτική να επιστρέψουν τα Μάρμαρα από την Ελλάδα, αν σταλούν ποτέ εκεί. Το Κοινοβούλιο, όπως και το έθνος αντιμετωπίζονται ως ανόητοι».

Από την άλλη πλευρά πάντως, εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου είπε στην The Telegraph ότι: «Το Βρετανικό Μουσείο δεν βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με κανέναν για την αποκατάσταση αντικειμένων από τη συλλογή, κυρίως επειδή ο νόμος μας εμποδίζει από τέτοιες συζητήσεις. Όσον αφορά την Ελλάδα, ήμασταν ξεκάθαροι, ότι η φιλοδοξία μας είναι ένα αμοιβαίο δάνειο με το οποίο οι ελληνικοί θησαυροί θα εκτίθενται εδώ ως αντάλλαγμα».

Πριν από λίγο καιρό εξάλλου,  ο Αλεξάντερ Χέρμαν, διευθυντής του Ινστιτούτου Τέχνης και Δικαίου, που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο σε άρθρο του στην εφημερίδα The Art Newspaper ανέφερε,  ότι «η αναζήτηση δίκαιης λύσης για τα Μάρμαρα δύσκολα μπορεί να ειπωθεί ότι ανοίγει τις πύλες», επικρίνοντας  έτσι, τα επιχειρήματα, που προέρχονται από όσους  αντιδρούν στην επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα. «Οποιαδήποτε  διαπραγμάτευση για τα Μάρμαρα θα ήταν συγκεκριμένη και ειδική για την περίπτωση, περιλαμβάνοντας μια σειρά δανείων ή παρόμοιων μεταβιβάσεων, μεταφορών που θα παραμένουν εντός των όρων του Νόμου του Βρετανικού Μουσείου του 1963. Δύσκολα θα ενέπνεε ένα ‘‘δωρεάν’’ για όλους», όπως σημείωνε.

Τα αιτήματα επιστροφών

Όπως είναι γνωστό, το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο Βικτόρια και  Άλμπερτ υπέγραψαν φέτος από κοινού συμφωνία δανείου με την Γκάνα για την επιστροφή χρυσών αντικειμένων, που λεηλατήθηκαν κατά τη διάρκεια βρετανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων τον 19ο αιώνα. Και τα δύο μουσεία δεν είναι νομικά σε θέση να προχωρήσουν σε παραχώρηση, λόγω των κυβερνητικών νόμων, επομένως τα αντικείμενα επιστρέφονται ως μακροπρόθεσμα δάνεια.

 Από το 2015, το μουσείο έχει λάβει 12 επίσημα αιτήματα για επιστροφές. Και όπως αναφέρει η The Telegraph τα τέσσερα από αυτά έγιναν από ξένες κυβερνήσεις (δεν αναφέρονται ποιες), μέσω «εμπιστευτικών διπλωματικών διαύλων». Μεταξύ αυτών πάντως είναι γνωστό, ότι τα αντικείμενα που ζητήθηκαν επίσημα για επιστροφή και τα οποία εξακολουθούν να συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των Μέσων Ενημέρωσης στη Βρετανία είναι τα Χάλκινα του Μπενίν, τα οποία έχουν θεωρηθεί ως ένα τεστ για την ετοιμότητα των ευρωπαϊκών μουσείων, προκειμένου να αποκαταστήσουν την κληρονομιά, που λεηλατήθηκε από την Αφρική κατά την εποχή της αποικιοκρατίας.

Το Βρετανικό Μουσείο, να σημειωθεί, διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες συλλογές μπρούντζων του Μπενίν στον κόσμο, με περισσότερα από 900 κομμάτια, αλλά σύμφωνα με τον νόμο του 1963 απαγορεύεται η αφαίρεση αντικειμένων από τη συλλογή του.

Το παρελθόν του βουλευτή

Ο Ρόμπερτ Τζένρικ πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά, που προκαλεί με τις αντιδημοκρατικές ιδέες του. Το περασμένο καλοκαίρι, όταν ήταν υπουργός Μετανάστευσης βρέθηκε στο επίκεντρο μιας μεγάλης αντιπαράθεσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, διατάσσοντας το προσωπικό του υπουργείου Εσωτερικών να καταστρέψει τοιχογραφίες, που είχαν σχεδιαστεί για να δημιουργήσουν μια φιλόξενη ατμόσφαιρα σε ένα κέντρο κράτησης της χώρας.

Τον Ιανουάριο του 2021 εξάλλου, όταν ήταν γραμματέας Κοινοτήτων ήταν αυτός, που πρότεινε για πρώτη φορά το πολιτικό πρόγραμμα  «Διατήρηση και Εξήγηση» στο πλαίσιο της κυβερνητικής αναζήτησης για «νέους νόμους σχετικά με την προστασία της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς της Αγγλίας».

Σύμφωνα τέλος, με τον ιστότοπο της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Τζένρικ υπήρξε υψηλόβαθμο οικονομικό στέλεχος στον οίκο Christie’s, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς διευθύνοντα συμβούλου, πριν εκλεγεί στο Κοινοβούλιο, το 2014.

Διαβάστε επίσης

Καρυάτιδες και αρχαίος ελληνικός ναός στη Νέα Υόρκη – Έργο μιας πρόωρα χαμένης φωτογράφου

«Το Σημάδι των Τεσσάρων»: Το χειρόγραφο του «Σέρλοκ Χολμς» για 1,2 εκατομμύρια δολάρια

«Πρόσωπο με πρόσωπο» – Τα πορτρέτα Φαγιούμ και ο ελληνιστικός πολιτισμός σε έκθεση