Όποιος γνωρίζει από ελληνικό μπάσκετ καθώς και από τις βυζαντινές δυνάμεις που επικρατούν στους διαδρόμους του, δεν θα απογοητευτεί. Όμως το βιβλίο Τρωτός άτρωτος (Διόπτρα, 2024) όπου ο Παναγιώτης Γιαννάκης αφηγείται τη ζωή του, αποτελεί πρόκληση για όλους.

Διότι πίσω από το μελάνι κρύβεται η ατσάλινη ανθρώπινη βούληση, άνευ ορίων. Όσο και αν λαβωθεί, θα αναδυθεί από τις στάχτες της πιο ενδυναμωμένη. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης ενσωματώνει, συμβολίζει το ανθρώπινο μεγαλείο.

1

Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση προέκυψε ύστερα από συνομιλίες του με τον δημοσιογράφο Παντελή Βλαχόπουλο.

Ο Τρωτός Άτρωτος λοιπόν αποτελεί λυρικό αφήγημα για έναν άνθρωπο που βγαίνει από τη σπηλιά του (κατά τον Πλάτωνα) και κατακτά τον κόσμο προσπερνώντας εξωτερικά και κυρίως εσωτερικά εμπόδια. Για αυτό δεν αφορά μόνο τους μπασκετικούς φιλάθλους. Διαθέτει πανανθρώπινη αξία.

Όπως διευκρινίζει και ο ίδιος ο Παναγιώτης Γιαννάκης, γράφει για «το ανθρωπάκι που έχουμε μέσα μας και οφείλουμε καθημερινά να σκοτώνουμε».

Ο Δράκος

Περιμένει κανείς ότι θα αναφερθεί μόνο στον Γκάλη, στον Ιωαννίδη στον Κόκκαλη, στον Μελισσανίδη, στον Ίβκοβιτς, στον Μάλκοβιτς, στον Βράκνοβιτς, στην Εθνική, στον Άρη, στον Πανιώνιο, στον Ολυμπιακό. Ναι, για όλα αυτά και για πολλά άλλα που παραμένουν εν πολλοίς άγνωστα, με ιστορική και πολιτική σημασία (με την ευρεία έννοια). Αλλά ο άσος του μπάσκετ θα μιλήσει κυρίως για τον μέσο άνθρωπο, για τον έφηβο, για τη φτωχογειτονιά, τον πρώτο έρωτα, την ευγένεια την αρχοντική.

Η κρυστάλλινη αυτή ευαισθησία που διαπνέει το κείμενο εντυπωσιάζει ιδιαιτέρως επειδή προέρχεται από έναν σκληρό αθλητή πρώτης γραμμής, το «δράκο» της αθλητικής βιομηχανίας -από το 2021 και στο Hall of Fame της Διεθνούς Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης.

Μπάσκετ και ζωή, ταυτίζονται.

«Εκείνο το όμορφο κορίτσι»

Γράφει ο Παναγιώτης Γιαννάκης: «Το μάτι σου έπεφτε κατευθείαν πάνω της. Ξεχώριζε από τα άλλα κορίτσια που έπαιζαν δίπλα της. Μια κούκλα ήταν και παραμένει. Ήταν ένα ωραίο κορίτσι με μακριά μαλλιά, ψηλό και αδύνατο, που μου κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον.

Τζένη τη φώναζαν τότε…

Ήμουν μαθητής στο Γυμνάσιο του Κορυδαλλού κι εκείνη στο Γυμνάσιο της Αγίας Βαρβάρας, στο Αιγάλεω. Ήμουν μαθητής της ΣΤ ́ Γυμνασίου, δηλαδή της σημερινής Γ ́ Λυκείου, κι εκείνη μία τάξη μικρότερη. Την είδα σ’ έναν αγώνα βόλεϊ του σχολικού πρωταθλήματος. Είχαμε αγώνες βόλεϊ και μπάσκετ εκείνη τη μέρα. Η ομάδα της έπαιζε βόλεϊ και ακολουθούσε το δικό μου ματς. Έμεινε να με δει, παρόλο που δεν γνωριζόμασταν. Τελείωσαν τα παιχνίδια και φύγαμε για τα σπίτια μας χωρίς να επικοινωνήσουμε. Χαθήκαμε, αλλά ευτυχώς όχι για πάντα. Η τύχη μού χαμογέλασε ξανά κι εκείνο το όμορφο κορίτσι εμφανίστηκε πάλι μπροστά μου. Την είδα στο γήπεδο του Πλάτωνα. Είχε έρθει για προπόνηση με την Αρτέμιδα Κορυδαλλού, μια ομάδα που έκανε πρωταθλητισμό στο βόλεϊ. Δεν είχε έρθει για μένα —αν και πολύ θα το ήθελα—, αλλά επειδή της άρεσε το βόλεϊ. Προσπαθούσα να βρω έναν διακριτικό τρόπο να έρθω σε επαφή μαζί της.

Zone press

Σκέφτηκα ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει με τη βοήθεια κάποιας φίλης της. Την κοπέλα του συμπαίκτη μου, του Κώστα Πετρίδη, τη Λίτσα Πέππα. Δεν έχασα χρόνο και του πρότεινα να της πει να πάμε μια βόλτα όλοι μαζί με την Ευγενία, την Τζένη Τζεφεράκου. Λίγο αργότερα ήρθε η πρώτη κρυάδα. Μου είπε: “Ξέρεις κάτι; Δεν θέλει να βγούμε”. Διατήρησα την ψυχραιμία μου. Σκεφτόμουν: “Παναγιώτη, μη σκας. Ούτε η πρώτη γυναίκα είναι ούτε η τελευταία”. Κούνια που με κούναγε. Πίστευα ότι υπήρχαν κι άλλες κοπέλες από την ομάδα του βόλεϊ που θα μπορούσα να βγω μαζί τους, που θα τους άρεσε να ήταν μαζί μου. Κι έτσι έγινε. Βγήκα με ένα άλλο κορίτσι και λίγο αργότερα με μια άλλη αθλήτρια. Ήταν μια ενέργεια που θύμιζε “zone press” και ήθελα να τη φέρω κοντά μου με κάθε τρόπο. Ε, αυτή η τακτική ήταν αλάνθαστη».

Φωτιά και λαύρα

Ο Παναγιώτης Γιαννάκης βέβαια παραμένει σήμερα σπουδαίος δάσκαλος -εκτός από θρυλικός μπασκετμπολίστας.

Θυμάται και εκείνες τις ημέρες της δόξας του, που του εμφύσησαν κυρίως το απαύγασμα της αθλητικής, ανταγωνιστικής φιλοσοφίας, που άπτεται όλων των εκφάνσεων της ζωής.

Γράφει για τον αγώνα του Ιωνικού (όπου έπαιζε όντας και φοιτητής της Γυμναστικής Ακαδημίας). Θα αντιμετώπιζαν τον Άρη και κυρίως τον Νίκο Γκάλη αφού τότε όπως γράφει, το 1981, «οι αγώνες πρωσοποποιούνταν».

Ο Ιωνικός παρότι δεν είχε ψηλά κορμιά, ήταν μαχητική ομάδα, «δυνατή έδρα, φωτιά και λαύρα». Όμως έχασε και το ματς τελείωσε 113-114. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης νόμιζε ότι είχε πετύχει μόνο τριάντα πέντε πόντους, όμως είχε βάλει εβδομήντα τρεις όπως τον πληροφόρησε στα αποδυτήτρια συμπαίκτης του, έναντι των εξήντα δύο «του Νικ».

Ανακαλύπτεις στοιχεία του χαρακτήρα σου

«Αυτός ο αγώνας και οι 73 πόντοι έγιναν σημείο αναφοράς στην καριέρα μου. Ωστόσο δεν χρειάστηκε ν’ αλλάξω το παιχνίδι μου στη συνέχεια της πορείας μου. Με την ίδια νοοτροπία συνέχισα και μετά. Ποτέ δεν σκέφτηκα να παίξω για να βάλω πολλούς πόντους. Πάντα αγωνιζόμουν για να κερδίσουμε από τότε που έπαιζα στο Παιδικό. Δεν είπα θα προσαρμοστείς σε νέα δεδομένα και από τους 73 πόντους θ’ αρκεστείς στους 35. Την ίδια μπασκετική λογική είχα και στους 73 πόντους και στους 40 και στους 30, και στους 10. Απλώς άλλαξα έναν τρόπο παιχνιδιού που προέκυπτε από τις ανάγκες της ομάδας και την προσπάθειά μου να νικήσουμε, και όχι μια συνήθεια που ήταν απότοκη ενός υπέρμετρου εγωισμού. Δεν είπα ποτέ: “Γιατί δεν μου δίνεις την μπάλα να σουτάρω;” Δεν το έκανα αυτό, ακόμα κι όταν θεωρούσα ότι θα ήμουν εύστοχος σε μια προσπάθεια. Ευχαριστιόμουν να πετυχαίνω καλάθι, αλλά όχι επειδή πρόσθεσα δύο πόντους στο σύνολό μου. Το έκανα μόνο για να κερδίσουμε. Ποτέ δεν σκέφτηκα γιατί έβαλε ένας συμπαίκτης μου περισσότερους πόντους από μένα.

Είναι μια στάση ζωής και στο μπάσκετ ανακαλύπτεις στοιχεία του χαρακτήρα σου. Υπήρχαν στιγμές που στεναχωριόμουν, αλλά αυτά μέσα στο γήπεδο τα ξεχνούσα. Οι άνθρωποι θέλουμε να αισθανόμαστε ότι είμαστε σημαντικοί όταν συμμετέχουμε κάπου και σε αυτή την ανάγκη μας πρέπει να βάλουμε όρια, ώστε να μη λειτουργούμε εις βάρος της ομαδικής προσπάθειας. Δεν πρέπει να αισθανόμαστε υποτιμητικά αν χρειαστεί να κάνουμε κι άλλα πράγματα. Δεν ένιωσα μειονεκτικά όταν χρειάστηκε να σκουπίσω το γήπεδο, να μαζέψω τις μπάλες, να δέσω τα πόδια ενός συμπαίκτη μου. Αντιθέτως, πίστευα ότι είναι κομμάτια της ζωής που επέλεξα να ζήσω και τα εκτιμούσα».

Πληροφορίες

Παναγιώτης Γιαννάκης

Τρωτός Άτρωτος

Από τον Παντελή Βλαχόπουλο

Σελ. 472.

εκδόσεις Διόπτρα 2024