Οριστική λύση για το Θεατρικό Μουσείο από το υπουργείο Πολιτισμού

Στο υπουργείο Πολιτισμού περιέρχονται οι συλλογές και η Βιβλιοθήκη του Θεατρικού Μουσείου και έτσι ανοίγει ο δρόμος για τη διάσωσή του, ώστε απαλλαγμένο από οικονομικά προβλήματα να μπορέσει να αναδειχθεί όπως του αξίζει.

Η λύση δίνεται με την μεταβίβαση συλλογών και Βιβλιοθήκης στο ΥΠΠΟ έναντι ποσού 1.200.000 ευρώ, που διατίθεται από τον τακτικό προϋπολογισμό του. Να σημειωθεί άλλωστε ότι οι συλλογές του Θεατρικού Μουσείου έχουν κηρυχθεί μνημείο από το 2016.

«Η διασφάλιση και η ακεραιότητα των συλλογών αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και των αρμοδίων υπηρεσιών του, καθώς το Θεατρικό Μουσείο αποτελεί μια εξαιρετικά σπάνια περίπτωση μουσείου στην κατηγορία του, αφού τα περισσότερα αντίστοιχα μουσεία του εξωτερικού διαθέτουν συλλογές και αρχεία μεμονωμένων θιάσων», όπως λέει η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανακοινώνοντας την διάσωση του Μουσείου σήμερα, κατά τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Πολιτισμού. Η ίδια χαρακτηρίζει ως ένα σύνθετο στοίχημα την ευτυχή έκβαση αυτής της χρονίζουσας υπόθεσης, ώστε να αποδοθεί στους επιστήμονες και στο κοινό αυτή η μοναδική κιβωτός γνώσης και τεκμηρίων του ελληνικού θεάτρου.

Είναι γνωστό, ότι για πολλά χρόνια οι πολύτιμες συλλογές του Θεατρικού Μουσείου απειλούνταν από την καταστροφή, ενώ η και επιβίωση του ίδιου του Μουσείου βρισκόταν σε κίνδυνο από οικονομικά και νομικά προβλήματα. Προτάσεις και λύσεις που ανακοινώνονταν εξάλλου κατά καιρούς δεν είχαν φέρει κανένα αποτέλεσμα.

Η αρχή της επίλυσης άρχισε να διαφαίνεται από τον περασμένο Δεκέμβριο όταν η υπουργός Πολιτισμού ζήτησε την αποτίμηση της αξίας του συνόλου των υφιστάμενων συλλογών του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου, ώστε να περάσουν στην κυριότητά του.

Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων εξάλλου, με ομόφωνη γνωμοδότησή του ενέκρινε το πόρισμα της Εκτιμητικής Επιτροπής, την οποία είχε συγκροτήσει το ΥΠΠΟΑ, προκειμένου να αποτιμήσει οικονομικά τις συλλογές του Θεατρικού Μουσείου και της Θεατρικής Βιβλιοθήκης, που ανήκουν στο «Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικό Μουσείο», καθώς και τα αντίστοιχα τμήματα των συλλογών και της θεατρικής βιβλιοθήκης, που ανήκουν στην Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων.

Να σημειωθεί ότι η συλλογή στεγάζεται σήμερα στο υπόγειο του κτηρίου που στεγάζει το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Η Θεατρική Βιβλιοθήκη εξάλλου στεγαζόταν από το 1990 έως το 2001 στον πρώτο όροφο του κτηρίου «Κωστής Παλαμάς», το οποίο ανήκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ενώ στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην οδό Καραμανλάκη 7 στα Πατήσια, σε μισθωμένο κτήριο ιδιώτη. Τον Μάρτιο του 2018 ωστόσο όλη ολοκληρώθηκε η μεταφορά της Θεατρικής Βιβλιοθήκης στην ΕΡΤ.

Συλλογές και Βιβλιοθήκη

Το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικό Μουσείο (ΚΜΕΕΘ-ΘΜ), είναι ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο, το οποίο αποτελεί τη συνέχιση του Θεατρικού Μουσείου της Ε.Ε.Θ.Σ. που ιδρύθηκε το 1938 από την Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και πρωτολειτούργησε το 1977. Το 1981 απέκτησε αυτόνομη νομική υπόσταση με τη μορφή σωματείου – Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ).

Η Μουσειακή Συλλογή του είναι διαρθρωμένη σε πέντε τμήματα και περιλαμβάνει φωτογραφίες ηθοποιών και παραστάσεων, προσωπικά αντικείμενα προσωπικοτήτων του θεάτρου, σκηνογραφικές και ενδυματολογικές μακέτες, σχέδια θεατρικών κουστουμιών και κουστούμια, σκηνικά αντικείμενα και εξαρτήματα, προσωπογραφίες κ.α.

Το Αρχείο περιέχει υλικό από διάφορα είδη θεάτρου, εγχώρια και διεθνή φεστιβάλ, συνέδρια καλλιτεχνικού και ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος που αποτελούν τεκμήρια έργων όλων των φάσεων και των ειδών της παγκόσμιας ιστορίας του θεάτρου, από το αρχαίο ελληνικό δράμα και το επτανησιακό θέατρο μέχρι το θέατρο της Άπω Ανατολής, το λυρικό και νεοελληνικό θέατρο καθώς και τις σύγχρονες τάσεις στο χώρο του θεάτρου όπως το πειραματικό θέατρο, το θέατρο του δρόμου, τη stand-up comedy κ.α.

Η Βιβλιοθήκη είναι μοναδική στο είδος της. Απαρτίζεται από εκδόσεις σχετικές με το ελληνικό και ξένο θέατρο, οι οποίες χρονολογούνται από το 1736, καθώς και από πλούσια συλλογή χειρογράφων από το 1860 και εξής.

Ενδεικτικά περιλαμβάνει θεατρικές εκδόσεις και ανέκδοτα θεατρικά έργα ή χειρόγραφα, ελληνικές και ξένες θεατρολογικές εκδόσεις και μελέτες, αρχείο αποκομμάτων τύπου, θεατρολογικά και καλλιτεχνικά περιοδικά, λευκώματα, ποικίλες εκδόσεις γενικότερου καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος κ.α.

Μεταξύ των μοναδικών μουσειακών αντικειμένων, ενδεικτικά αναφέρονται: σπάνιες εκδόσεις θεατρικών έργων από τις αρχές του 18ου αιώνα, το πρόγραμμα της πρώτης παράστασης της Αντιγόνης προς τιμήν των βασιλικών γάμων του 1867 (με τη πρώτη χρήση του Ηρωδείου ως θεάτρου), το αρχείο των Δελφικών Εορτών των Αγγελου και Εύας Σικελιανού, οι αυθεντικές μάσκες του Προμηθέα Δεσμώτη (1927), ξύλινες μακέτες των πρώτων θεάτρων της Αθήνας, το πρόγραμμα της Ορέστειας του Βασιλικού Θεάτρου το 1903 στη διάρκεια της οποίας σημειώθηκαν τα «Ορεστειακά», φιγούρες από το θέατρο σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη, κοστούμι των Ορνίθων του Γ. Τσαρούχη, από την περίφημη παράσταση του Κάρολου Κουν το 1959, προσωπικά μοναδικά αντικείμενα του ιδρυτή του Γιάννη Σιδέρη γύρω από τη συλλογή του οποίου συγκροτήθηκε και όλο το Μουσείο.

Οι ψηφιοποιημένες συλλογές δημιουργήθηκαν το 2008, στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου από την Ε.Ε. Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας». Αποτελούνται από την ψηφιοποίηση όλου του πρωτογενούς υλικού του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, καθώς και οπτικοακουστικών τεκμηρίων των νεότερων ετών. Η ψηφιακή βάση δεδομένων του ΚΜΕΕΘ-ΘΜ περιλαμβάνει 26.915 τεκμήρια και 1.000 ώρες οπτικοακουστικού υλικού που σε συνδυασμό με τη μουσειακή συλλογή επιτρέπουν την πλήρη σχεδόν ανασύνθεση παραστάσεων του παρελθόντος.

Διαβάστε επίσης:

Εγκαίνια την Κυριακή για το Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας «Αρέθουσα»

Τερψιχόρη Αγγελοπούλου: Μετά το θρίαμβο της Greek Sale στο Παρίσι

Μόνικα Μπελούτσι: Πραγματικά εδώ, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο