«Ο Οικονόμου είναι ένας ζωγράφος που αγαπιέται από μικρούς και μεγάλους, από καλλιτέχνες, ειδικούς ή απλούς εκδρομείς. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο πίνακάς του ‘‘Το σπίτι που ονειρεύεται’’ υπήρξε μια από τις ξεχωριστές αγάπες του Ευάγγελου Αβέρωφ».

Η κυρία Τατιάνα Αφέρωφ –Ιωάννου προλογίζοντας την έκθεση με έργα του Μιχάλη Οικονόμου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, όπου εγκαινιάζεται  την 1η  Φεβρουαρίου έχει να θυμηθεί το θαυμασμό του πατέρα της Ευάγγελου Αβέρωφ τόσο για τον ζωγράφο, που έχει βρει τη θέση του στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, στο Μέτσοβο όσο και για το συγκεκριμένο έργο του «Το σπίτι που ονειρεύεται».

«Θυμάμαι, πριν από πολλά χρόνια, το έργο ακουμπισμένο σε μια καρέκλα στην τραπεζαρία του σπιτιού μας, όπως ο πατέρας μου συνήθιζε. προκειμένου να πάρει την τελική του απόφαση για το αν θα συμπεριλάμβανε κάποιο έργο στη συλλογή που προόριζε για το Μέτσοβο. Έτσι, για δύο τρεις μέρες, απολαμβάναμε όλοι μαζί το υποψήφιο έργο, καθώς τρώγαμε και λέγαμε ο καθένας τη γνώμη του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση καταλαβαίναμε βέβαια, πως διόλου δε θα μετρούσε η γνώμη μας, αφού η απόφαση του ήταν ήδη ειλημμένη. ‘‘Μα δείτε πώς θολώνουν τα χρώματα, πώς στρογγυλεύουν οι γωνίες’’, θαύμαζε, ‘‘δείτε το καθρέφτισμα στο νερό, μα είναι ένα σπίτι που ονειρεύεται!’’. Έτσι ο πίνακας απέκτησε το όνομά του και η Πινακοθήκη μας ένα ακόμα εμβληματικό έργο», λέει η πρόεδρος του Ιδρύματος Ε. Αβέρωφ –Τοσίτσα και συγγραφέας κυρία Τατιάνα Αβέρωφ-Ιωάννου.

Μιχάλης Οικονόμου, Martigues ( Ιδιωτική Συλλογή)
Μιχάλης Οικονόμου, Martigues (Ιδιωτική Συλλογή)

Να σημειωθεί άλλωστε, ότι η έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ στο Μέτσοβο –το πρώτο μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του ενενήντα χρόνια από το θάνατό του, έτσι την Αθήνα πραγματοποιείται στην σε συνεργασία του Ιδρύματος Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα και του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη.

Ο ζωγράφος του τοπίου

Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου θα γίνουν τα εγκαίνια της έκθεσης εκατόν δεκαέξι έργων του σημαντικού ζωγράφου Μιχάλη Οικονόμου από τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων  Κωνσταντίνο Τασούλα. Τίτλος της «Μιχάλης Οικονόμου. Η αλχημεία της ζωγραφικής», που αντανακλούν τη βαθιά επιθυμία του ίδιου του ζωγράφου, ο οποίος σημείωνε με έμφαση: «Θέλω να δώσω αίσθημα, όσο μπορώ περισσότερο αίσθημα….».

Μιχάλης Οικονόμου, Ξωκλήσι με κυπαρίσσια (Ιδιωτική Συλλογή)
Μιχάλης Οικονόμου, Ξωκλήσι με κυπαρίσσια (Ιδιωτική Συλλογή)

Έτσι, μέσα από τους πίνακες του, όπως «Το κόκκινο βουνό», «Η Ακρόπολη», «Ξωκκλήσι με πέντε κυπαρίσσια», «Ψαρόσπιτο», «Ύδρα», «Martigues», «Σπίτι με κόκκινη τέντα», «Μετά τη βροχή» αλλά και «Το σπίτι που ονειρεύεται» αναδύονται έντονες αισθήσεις, «ειπωμένες» με λιτό αλλά ουσιαστικό και βαθύ τρόπο.

«Τα θέματα του Οικονόμου είναι απλά, πάντοτε παρμένα από τη φύση. Σπίτια δίπλα στο νερό, ξωκλήσια, παλιά γεφύρια και μύλοι, δρόμοι με καμάρες, γέρικες ελιές, κυπαρίσσια, θάλασσες, βάρκες», όπως σημειώνει η επιμελήτριαα της έκθεσης, δρ. Αφροδίτη Κούρια. Προσθέτοντας ότι «Τα κτίσματα όπως και τα δέντρα, στέρεα πλασμένα και χωροθετημένα, μαρτυρούν σε πολλούς πίνακες πως ο ζωγράφος διαθέτει γερή αίσθηση της φόρμας, μια γλυπτική αντίληψη, μπορεί να πει κανείς, για τον όγκο και τη φόρμα μέσα στον χώρο. Η σαφήνεια στην οργάνωση των όγκων, των επιπέδων καθώς και στην άρθρωση του χώρου αποτελεί συστατικό γνώρισμα των περισσότερων έργων της πρώτης περιόδου του καλλιτέχνη».

Μιχάλης Οικονόμου, Ελιές, 1929 (Ιδιωτική Συλλογή)
Μιχάλης Οικονόμου, Ελιές, 1929 (Ιδιωτική Συλλογή)

Μια ξεχωριστή περίπτωση

Γεννημένος στον Πειραιά, το 1884 και με τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής με τον Βολανάκη βρέθηκε το 1906 στο Παρίσι για να σπουδάσει ναυπηγική, αλλά όχι για πολύ αφού γρήγορα την εγκατέλειψε, προκειμένου να στραφεί εκεί που τον οδηγούσε τον ταλέντο του. Σ’ αυτό βοήθησε πολύ η επαφή του με τα καλλιτεχνικά ρεύματα, που κυριαρχούσαν την εποχή εκείνη στη γαλλική πρωτεύουσα αλλά και η γνωριμία του με τον Περικλή Βυζάντιο και άλλους ζωγράφους, που τον έκαναν να στραφεί στη Σχολή Καλών Τεχνών.

Μιχάλης Οικονόμου, Σπίτι στη νότια Γαλλία (Συλλογή Έργων Τένχης Alpha Bank
Μιχάλης Οικονόμου, Σπίτι στη νότια Γαλλία (Συλλογή Έργων Τένχης Alpha Bank

Στο Παρίσι άλλωστε έκανε και την πρώτη ατομική του έκθεση, το 1913 ενώ στη συνέχεια συμμετείχε σε ομαδικές στη γαλλική πρωτεύουσα, το Λονδίνο και την Αθήνα. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1926, όταν έγινε και η πρώτη ατομική του στον Παρνασσό και ως τον πρόωρο θάνατό του, το 1933, που τον βρήκε έγκλειστο στο Δρομοκαΐτειο εξ αιτίας ψυχικής νόσου, συνέχιζε να ζωγραφίζει αδιάκοπα.

«Ο Μιχάλης Οικονόμου αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση από διάφορες απόψεις», όπως σημειώνει η κυρία Κούρια, που έχει πραγματοποιήσει έρευνα για το έργο του. «Ακολουθώντας μια μοναχική πορεία, δούλεψε με ένα έντονα προσωπικό ύφος καταθέτοντας έναν σημαίνοντα λόγο για τη ζωγραφική και τη ζωγραφική πράξη αυτή καθ’ αυτή, μέσα από ένα καθαρά ιδιοσυγκρασιακό έργο. Καλλιτέχνης με εμμονές, ασχολήθηκε αποκλειστικά με μια θεματική κατηγορία, το τοπίο».

Διαβάστε επίσης:

Μάικλ Κάρλος: Ο Έλληνας που έδωσε το όνομά του σε αμερικανικό μουσείο

Για 50.000 η τούλινη φούστα των 5 δολαρίων της Κάρι Μπράντσο

Γιώργος Οικονόμου: Ο μεγιστάνας συλλέκτης που αγοράζει με την καρδιά