Από τις δάδες των λαμπαδηδρομιών ως τα μετάλλια των αθλητών κι από τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της νεώτερης εποχής, το 1896 στην Αθήνα έως και τους πρόσφατους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, το  2022.

Ένας θησαυρών ολυμπιακών αντικειμένων, για την ακρίβεια 400 μεταλλίων και αναμνηστικών δημοπρατείται αυτές τις μέρες από την RR Auction. Μεταξύ τους, εκτός από τα μετάλλια και τις δάδες, εισιτήρια, αυτόγραφα, ακόμη και ένα κάθισμα σταδίου υπογεγραμμένο από όλους τους παίκτες της ομάδας χόκεϊ των ΗΠΑ, που είχαν αναδειχθεί νικητές στον θρυλικό αγώνα «Miracle on Ice» εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης το 1980.

Το παλαιότερο και πολυτιμότατο αντικείμενο της συλλογής όμως, αφορά την Ελλάδα και είναι ένα χάλκινο μετάλλιο, που εκδόθηκε για τους πρώτους, σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα. Σχεδιασμένο από τον Ζιλ-Κλεμάν Σαπλάν, γλύπτη και επίσημο κατασκευαστή μεταλλίων της γαλλικής κυβέρνησης, έναν καλλιτέχνη που συμμετείχε στην δημιουργία του κινήματος Art Nouveau φανερώνει ήδη τα στοιχεία αυτής της νέας τάσης στην τέχνη.

Χάλκινο μετάλλιο από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα, τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες
Χάλκινο μετάλλιο από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα, τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες

Στην πρόσθια όψη του το μετάλλιο απεικονίζει ένα ανάγλυφο πορτρέτο του Δία, που κρατά στην παλάμη του χεριού του τη θεά Νίκη, ενώ στην πίσω όψη βρίσκεται η Ακρόπολη με τον Παρθενώνα. Στην στεφάνη εξάλλου, αναφέρεται το σπουδαίο γεγονός: «Διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες – Εν Αθήναις 1996». Η τιμή του στη δημοπρασία είναι 40.000 δολάρια.

Μόνο 150 χάλκινα μετάλλια κόπηκαν πάντως για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και αυτό τα καθιστά εξαιρετικά σπάνια. Να θυμίσουμε. ότι σε αυτούς τους εναρκτήριους σύγχρονους αγώνες, οι νικητές της πρώτης θέσης απονεμήθηκαν ασημένια μετάλλια ενώ στους αθλητές που βρέθηκαν στη δεύτερη θέση δόθηκαν χάλκινα.

Χάλκινο μετάλλιο από τους Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Σαμονί, το 1924
Χάλκινο μετάλλιο από τους Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Σαμονί, το 1924

Η γλυπτική στους Αγώνες

Μεταξύ του 1912 και του 1948 (όταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες  επαναλήφθηκαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο), το ολυμπιακό πρόγραμμα περιελάμβανε εξάλλου και  διαγωνισμούς τέχνης, όπως το είχε οραματιστεί ο Πιερ ντε Κουμπερτέν, ιδρυτής του Ολυμπιακού Κινήματος. Απονέμονταν έτσι, μετάλλια σε πέντε κατηγορίες, συγκεκριμένα στην αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία, τη μουσική, τη ζωγραφική και τη γλυπτική με την προϋπόθεση, ότι τα έργα που διαγωνίζονταν, έπρεπε να σχετίζονται με τον αθλητισμό.

Ένας από τους νικητές στην γλυπτική για παράδειγμα, ο Ραούλ Μπενάρ, που ήρθε στην πρώτη θέση κατά τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 στο Σαμονί (οι πρώτοι Χειμερινοί Αγώνες),  είδε  το έργο του, που απεικόνιζε έναν Ολυμπιονίκη με τα πέδιλα στου σκι στον έργα και τις Άλπεις στο βάθος, να γίνεται μετάλλιο για τους Ολυμπιονίκες της τρίτης θέσης. Το μετάλλιο εκτιμάται στις 13.000 δολάρια.

Αριστερά μία από τις 33 δάδες για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Γκρενόμπλ, το 1968. Δεξιά: Μία μοντέρνα δάδα από τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στο Αλμπερβίλ της Γαλλίας
Αριστερά μία από τις 33 δάδες για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Γκρενόμπλ, το 1968. Δεξιά: Μία μοντέρνα δάδα από τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στο Αλμπερβίλ της Γαλλίας

Όπως είναι γνωστό, οι καλλιτεχνικοί διαγωνισμοί υπήρχαν από την αρχαιότητα, και στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων. Κι αυτό ακριβώς θέλησε να επαναλάβει ο Κουμπερτέν πιστεύοντας, ότι ο συνδυασμός των καλών τεχνών με τους Ολυμπιακούς Αγώνες θα αναβίωνε την παλιά τους δόξα.

Πράγματι, αν και μόνο 35 καλλιτέχνες, είναι γνωστό, ότι υπέβαλαν έργα τους εκείνη την πρώτη χρονιά, η δημοτικότητα των καλλιτεχνικών διαγωνισμών γενικότερα, εκτινάχθηκε στα ύψη την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού το 1924 και ιδιαίτερα των Ολυμπιακών Αγώνων του Άμστερνταμ του 1928.

Το ακριβότερο αντικείμενο

Ακριβότερο κομμάτι της δημοπρασίας, που υπολογίζεται στα 150.000 δολάρια, είναι μια σπάνια δάδα λαμπαδηδρομίας των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων της Γκρενόμπλ του 1968, μία από τις μόλις 33, που κατασκευάστηκαν. Αντίθετα, στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2022 στο Πεκίνο χρησιμοποιήθηκαν 1.200 δάδες.

Χρυσό μετάλλιο για το καλλιτεχνικό πατινάζ στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Λέικ Πλάσιντ, το 1980
Χρυσό μετάλλιο για το καλλιτεχνικό πατινάζ στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Λέικ Πλάσιντ, το 1980

Το 1968, αφού είχε ανάψει η πρώτη δάδα στην αρχαία  Ολυμπία, οι 33 πυρσοί στάλθηκαν στο Παρίσι με αεροπλάνο και στη συνέχεια περισσότεροι από 5.000 λαμπαδηδρόμοι τις μετέφεραν μέσω των Άλπεων στη Γκρενόμπλ. Κατασκευασμένη από κράμα μπρούτζου σε ροζ-χρυσαφί χρώμα, η δάδα αυτή είναι ένα από τα πιο σπάνια και περιζήτητα ολυμπιακά αντικείμενα που υπάρχουν.

Ένα άλλο κορυφαίο αντικείμενο είναι το σπάνιο, χρυσό μετάλλιο από τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες  στο Λέικ Πλάσιντ των Ηνωμένων Πολιτειών το 1980, φιλοτεχνημένο σε επιχρυσωμένο ασήμι από την Tiffany & Co.

Έχει απονεμηθεί στον Αλεξάντερ Ζέιτσεβ, ο οποίος εκπροσώπησε τη Σοβιετική Ένωση με τη σύντροφό του Ίρινα Ροντνίνα στο καλλιτεχνικό πατινάζ.  Μεταξύ 1973 και 1980, αυτοί οι καταξιωμένοι αθλητές κέρδισαν σε κάθε διοργάνωση που συμμετείχαν και παραμένουν το περισσότερο βραβευμένο  ζευγάρι στον κόσμο. Με το σπάνιο κόψιμό του, αυτό το χρυσό μετάλλιο, ένα από τα 73 που υπάρχουν, εκτιμάται ότι στις 75.000 δολάρια.

Χρυσό μετάλλιο από τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου 1936, που απονεμήθηκε στον Πίτερ Πολ Φερνάντες
Χρυσό μετάλλιο από τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου 1936, που απονεμήθηκε στον Πίτερ Πολ Φερνάντες

Η αλυσίδα του Βερολίνου

Ιστορικοί, και όχι για τους καλύτερους λόγους, οι Θερινοί Αγώνες του Βερολίνου του 1936, έχουν κι αυτοί τη συμμετοχή τους στη δημοπρασία, που περιλαμβάνει μια εξαιρετικά σπάνια Χρυσή Αλυσίδα Τιμής, την οποία φορούσαν τα μέλη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Σχεδιασμένη από τον Βάλτερ Ε. Λέμκε είχε βασιστεί σε αρχαία ελληνικά αγγεία και νομίσματα. Διαθέτει έξι μετάλλια κατά μήκος της αλυσίδας, τα οποία απεικονίζουν διάφορους αθλητές – ακοντιστή, δρομέα, παλαιστή- ενώ ένα μεγαλύτερο μετάλλιο φέρει την κεφαλή του Δία. Εκτιμάται στις 25.000 δολάρια.

Χρυσή Αλυσίδα Τιμής για τα μέλη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής στους Θερινούς Ολυμπιακούς
Χρυσή Αλυσίδα Τιμής για τα μέλη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, 1936

Από τους ίδιους Αγώνες ξεχωρίζει και ένα χρυσό μετάλλιο (εκτίμηση στα 20.000 δολάρια), που απονεμήθηκε στον Πίτερ Πολ Φερνάντες, τον Ινδό παίκτη του χόκεϊ επί χόρτου, ο οποίος συμμετείχε στην Βρετανο-Ινδική αποστολή και ο ρόλος του αποδείχθηκε σπουδαίος για την νίκη της. Συγκεκριμένα συνέβαλε με δύο γκολ στη νίκη της ομάδας με 9-0 επί της αήττητης Ιαπωνίας, αμφισβητώντας έτσι και την θεωρία του Χίτλερ για την υπεροχή των Αρείων…

Διαβάστε επίσης:

Ένας αλλιώτικος Πικάσο – Με τα μάτια του μετρ της μόδας Πολ Σμιθ

Ένας άγριος γορίλας για τη Μύκονο – Έκθεση του Ρίτσαρντ Ορλίνσκι

Καύσωνας και στάσεις εργασίας κλείνουν για ώρες την Ακρόπολη