Οι ιταλικές διακοπές της Τζοκόντα και τα προβλήματα του Λούβρου

Εάν το Λούβρο βρίσκεται σε τόσο άσχημη κατάσταση, θα χαρούμε πολύ να φιλοξενήσουμε την Μόνα Λίζα στο Μιλάνο!

Κάπως έτσι απάντησε η ιταλίδα επικεφαλής πολιτισμού της Λομβαρδίας Φραντσέσκα Καρούζο στην πρόσφατη δημοσιοποίηση των προβλημάτων, που αντιμετωπίζει το μεγάλο γαλλικό μουσείο αναφορικά με τις υποδομές του.

Μόλις πριν λίγες μέρες διέρρευσε στην εφημερίδα Le Parisien ένα υπόμνημα της διευθύντριας του Λούβρου Λοράνς ντε Καρ προς την γαλλίδα υπουργό Πολιτισμού Ρασίντα Ντατί, όπου ανέφερε, ότι οι εγκαταστάσεις του μουσείου έφθασαν σε «ανησυχητικό επίπεδο απαξίωσης».

Και η Καρούζο επωφελούμενη του γεγονότος έσπευσε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της, με μία δόση ειρωνείας ασφαλώς, και να ζητήσει την προσωρινή επιστροφή της Τζοκόντα στην Ιταλία. «Είμαστε έτοιμοι να την υποδεχθούμε», λέει.

Σε συνέντευξή της στους Sunday Times του Λονδίνου εξάλλου, η Φραντσέσκα Καρούζο δήλωσε, ότι «Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο δάσκαλος της Αναγέννησης αντιπροσωπεύει την ιταλική ιδιοφυΐα. Το Μιλάνο θα ήταν η ιδανική τοποθεσία για την προβολή του έργου». Κι αυτό, γιατί παρ΄ότι δεν είχε γεννηθεί στο Μιλάνο είχε μεγάλη σχέση με την πόλη ζώντας σε αυτήν περί τα 17 χρόνια, ύστερα από πρόσκληση του Λουντοβίκο Σφόρτσα, Δούκα του Μιλάνου.

Στην πραγματικότητα πάντως η Καρούζο βρήκε την κατάλληλη στιγμή να προσφέρει …φιλοξενία στην Τζοκόντα, αφού οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, που θα γίνουν στο Μιλάνο τον Φεβρουάριο του 2026, θα είναι η τέλεια ευκαιρία, για να δουν το αριστούργημα της Αναγέννησης τα πλήθη των τουριστών, όπως είπε.

Πριν ωστόσο η Μόνα Λίζα επιστρέψει στην Ιταλία για …διακοπές –κάτι που προφανώς ανάγεται στη σφαίρα του μύθου- το Λούβρο επισκέπτεται ο Μακρόν, προκειμένου να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι αν αληθεύουν τα καταγγελλόμενα, ότι δηλαδή το κτήριο χρήζει μεγάλης ανακαίνισης ώστε να διατηρηθεί σε ένα επίπεδο.

Η καταπόνηση του κτηρίου

Για «εξάπλωση των ζημιών στους χώρους του μουσείου, ορισμένοι από τους οποίους βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση», ενημέρωνε με το υπόμνημά της την υπουργό Πολιτισμού η πρώτη γυναίκα διευθύντρια του ιδρύματος.

Σύμφωνα με την ίδια ορισμένες περιοχές του μουσείου «δεν είναι πλέον στεγανές ενώ άλλες παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις θερμοκρασίας θέτοντας σε κίνδυνο τη διατήρηση των έργων τέχνης». Γι΄αυτό και απαιτείται σημαντική ανακαίνιση, όπως ανέφερε, αναγνωρίζοντας ωστόσο, ότι το πενταετές κλείσιμο του Κέντρου Πομπιντού για τη δική του αναμόρφωση, καθώς και η δημοσιονομική κρίση της γαλλικής κυβέρνησης, θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδια.

Να σημειωθεί, ότι το Λούβρο είναι κρατικό και βασίζεται, εν μέρει, στην κυβέρνηση για την κάλυψη των λειτουργικών του δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της συντήρησης. Πρόκειται εξάλλου, για το δημοφιλέστερο μουσείο του κόσμου, που το 2024 το επισκέφθηκαν 8,7 εκατομμύρια άνθρωποι.
Όλος αυτός ο κόσμος όμως, προκαλεί την κτηριακή καταπόνηση του μουσείου, που μετρά πλέον 232 χρόνια ύπαρξης. Επιπλέον οι επισκέπτες χρειάζονται όλο και περισσότερο χώρο για «να κινηθούν και κάνουν ένα διάλειμμα», όπως σημείωσε η Λοράνς ντε Καρ.

Η επιστροφή του πίνακα

«Το φαγητό και οι εγκαταστάσεις υγιεινής είναι ανεπαρκείς και πέφτουν πολύ κάτω από τα διεθνή πρότυπα ενώ η σήμανση χρειάζεται έναν πλήρη επανασχεδιασμό», αναφέρει επίσης η Ντε Καρ. Ακόμη και το πιο σύγχρονο χαρακτηριστικό του κτηρίου – η περίφημη γυάλινη πυραμίδα που σχεδίασε ο διάσημος Κινεζο-αμερικανός αρχιτέκτονας I. M. Πέι και εγκαινιάστηκε άνοιξε το 1989 – παρουσιάζει «μείζονες ελλείψεις» και «ανησυχητικές διακυμάνσεις θερμοκρασίας», που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τα έργα.

Για την ακρίβεια η πυραμίδα παγιδεύει τη θερμότητα σαν ένα θερμοκήπιο, γίνεται «αφιλόξενη» και δεδομένης της θέσης της, μερικές φορές έχει πολύ θόρυβο, όπως λέει η Ντε Καρ.
Το σημείωμα όμως, τόνιζε επίσης την ανάγκη «επαναξιολόγησης» της έκθεσης της Μόνα Λίζα, καθώς ο περίφημος πίνακας προσελκύει από μόνος του περίπου το 80 % των επισκεπτών στο μουσείο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς έτσι, αυτό σημαίνει, ότι 20.000-30.000 άνθρωποι εισέρχονται στο Salle des États κάθε μέρα, πολύ περισσότεροι από όσους είχε προβλέψει στον σχεδιασμό του ο Πέι.

Από την άλλη μεριά η «πρόσκληση» της Φραντσέσκα Καρούζο να φιλοξενήσει την Μόνα Λίζα στην Ιταλία έρχεται, ύστερα από μερικούς μήνες, που ο διάσημος αιγύπτιος αρχαιολόγος Ζαχί Χάουας υποσχέθηκε να βοηθήσει τον ιταλό υπουργό Πολιτισμού Τζενάρο Σαντζουλιάνο να εξασφαλίσει την επιστροφή του πίνακα. «Εγώ και η Ιταλία μπορούμε να ενωθούμε για να επιστρέψουμε τα κλεμμένα αντικείμενα της Ιταλίας», δήλωσε ο Χάουας στο ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA. «Η Μόνα Λίζα είναι το πιο σημαντικό. Πρέπει να επιστρέψει στην Ιταλία», όπως είχε πει.

Διαβάστε επίσης:

Ενδιαφέροντες -και δύσκολοι- καιροί: Η Αθήνα στον Μεσοπόλεμο σε ντοκιμαντέρ

Μαρλίν Ντιμά: Το σύγχρονο βλέμμα της τέχνης στα κυκλαδικά ειδώλια

Ευχή στα ελληνικά σε βυζαντινό μοναστήρι στο Ισραήλ