Ωδείο Αθηνών: Απαξίωση για τον Δημήτρη Μητρόπουλο η αντικατάσταση της προτομής του

Είναι αυτός ο Δημήτρης Μητρόπουλος; Ο μεγάλος διευθυντής ορχήστρας, συνθέτης και πιανίστας, ο πρώτος Έλληνας που χρησιμοποίησε δωδεκαφθογγική τεχνική και που γνώρισε την διεθνή φήμη και καταξίωση ως διευθυντής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης;

Το ερώτημα είναι ρητορικό. Και δεν θα γινόταν καν, αν στο μαρμάρινο βάθρο, που βρίσκεται στο προαύλιο του Ωδείου Αθηνών επί της Βασιλέως Κωνσταντίνου δεν ήταν χαραγμένο το όνομά του: «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 1896 – 1960». Πλην όμως, αυτό το γλυπτό, που είναι τοποθετημένο εδώ και λίγο καιρό πάνω σ΄ αυτό το βάθρο, πόρρω απέχει από το να απεικονίζει τον διάσημο καλλιτέχνη.

Από το 1996 βρισκόταν στημένη εκεί, η έξοχη, ορειχάλκινη προτομή του Μητρόπουλου, φιλοτεχνημένη από τον σπουδαίο γλύπτη Θανάση Απάρτη. Πριν από ένα περίπου χρόνο όμως απομακρύνθηκε και το βάθρο έμεινε κενό, «διακοσμημένο» μόνον με τις μουντζούρες που θέλουν να λέγονται γκράφιτι. Ώσπου ένα νέο γλυπτό που απεικονίζει ηλικιωμένο άνδρα στηριγμένο στο μπαστούνι του εμφανίστηκε στη θέση του. Ένα θέαμα τραγελαφικό και μία ακόμη απόδειξη της αδιαφορίας των αρμοδίων για τον δημόσιο χώρο της πόλης, που δεινοπαθεί συστηματικά και χωρίς έλεος.

Υπεύθυνο για τα τεκταινόμενα στο χώρο αυτό είναι το Ωδείο Αθηνών. Η τοποθέτηση της προτομής του Μητρόπουλου όμως, είχε γίνει με ευθύνη του δήμου Αθηναίων, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του (η επέτειος είχε τεθεί υπό την αιγίδα της UNESCO). Τα αποκαλυπτήρια είχε κάνει ο δήμαρχος Αθηναίων τότε, Δημήτρης Αβραμόπουλος. Και όπως αναγράφεται – ακόμη – στη μαρμάρινη στήλη το έργο ήταν δωρεά της Μαρί Τερέζ Απάρτη, συζύγου του γλύπτη.

Με την προτομή του Μητρόπουλου εξάλλου, ο Θανάσης Απάρτης (1899-1972), προσανατολισμένος όπως ήταν στην απόδοση της ανθρώπινης μορφής με την τέχνη του, είχε επιτύχει την ανάδειξη του ουσιώδους της προσωπικότητας του καλλιτέχνη, με σαφήνεια, ρεαλισμό και λιτότητα. Ο Μητρόπουλος απεικονίζεται σε μέση ηλικία, χωρίς καθόλου μαλλιά και φορώντας πουκάμισο. Στην πρόσθια όψη υπάρχει και η υπογραφή του γλύπτη.

Να σημειωθεί εξάλλου, ότι ο Απάρτης είχε λάβει μέρος με την προτομή αυτή στην Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας το 1962 (δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Μητρόπουλου) και με το ίδιο έργο συμμετείχε στην Πανελλήνια έκθεση του 1965. Το 1969 το έργο είχε εκτεθεί στο Κολλέγιο Αθηνών και το 1977 στο Γαλλικό Ινστιτούτο ενώ έχουν γίνει και αντίγραφά του, που βρίσκονται και στην Τρίπολη και την Επίδαυρο. Η τοποθέτησή του εν τέλει στο Ωδείο Αθηνών ήταν σίγουρα εύστοχη, δεδομένου ότι οι πρώτες σπουδές του διάσημου μαέστρου στη διεύθυνση χορωδίας και τη σύνθεση είχαν γίνει εκεί – αργότερα συνέχισε στο Βερολίνο – μάλιστα είχε βραβευθεί και με το χρυσό μετάλλιο για την επίδοσή του στο πιάνο.

Η απομάκρυνση του γλυπτού πέρυσι είχε προκαλέσει πολλά σχόλια, δεδομένου ότι ανθεί ακόμη στην Αθήνα η λεηλάτηση χάλκινων έργων τέχνης, έτσι είχε σχηματισθεί η εντύπωση ότι και αυτό είχε εξαφανιστεί. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ωστόσο, όπως είχε δηλώσει ο πρόεδρος του Ωδείου Αθηνών Νίκος Τσούχλος στην «Καθημερινή» τον Μάιο του 2020, το έργο είχε αφαιρεθεί από το βάθρο του, προκειμένου να γλυτώσει ακριβώς από την κλοπή.

Σήμερα όμως είναι άγνωστο πού βρίσκεται. Ούτε η δηλωθείσα πρόθεση του Ωδείου να δημιουργηθεί αντίγραφό του από ρητίνη ώστε να τοποθετηθεί χωρίς κίνδυνο στη θέση του τελεσφόρησε. Άλλωστε, το παρκάκι της Βασιλέως Κωνσταντίνου βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό σε πλήρη απαξίωση με τα ξεραμένα φυτά και την εγκατάλειψη. Είναι γνωστό, ότι το κτίριο του Ωδείου, που είχε μείνει εσωτερικά ημιτελές από την εποχή της κατασκευής του, βρίσκεται πλέον σε φάση ανακαίνισης. Μια θετική και αναμενόμενη επί χρόνια εξέλιξη για το δημιούργημα του Ιωάννη Δεσποτόπουλου, που είχε σχεδιάσει το πρωτοποριακό, σε στυλ Μπάουχαους, οικοδόμημα. Σε τίποτε δεν δικαιολογούν όμως, οι όποιες εργασίες τη θλιβερή, ίσως και κοροϊδευτική εικόνα, που δημιουργεί για τον μεγάλο Έλληνα καλλιτέχνη αυτό το βάθρο με το παράταιρο γλυπτό. Όποιος κι αν ευθύνεται, ο δήμος ή το Ωδείο οφείλει να επανορθώσει.

Διαβάστε επίσης:

ΥΠΠΟ: Η πραγματικότητα διαψεύδει fake news του ΣΥΡΙΖΑ για πλημμύρες στην Ακρόπολη (βίντεο)

Ο ονειρικός κόσμος της Αριάνας Παπαδημητροπούλου στο Λος Άντζελες