ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Περιεχόμενα
Είναι απλώς ένας σκύλος! Μεγαλόσωμος, καφετής και με λευκά σημάδια, απαθανατίζεται από τον ζωγράφο στην εξοχή, τη στιγμή που έχει λάβει θέση κυνηγού, απέναντι σε ένα αόρατο θήραμα.
Αν πριν από δύο αιώνες όμως, αυτό το πορτρέτο του «Ισπανικού Πόιντερ», όπως είναι η ράτσα του και ο τίτλος του έργου, είχε πουληθεί σε δημοπρασία για 11 λίρες, σήμερα μπορεί να φθάσει τις 2 εκατομμύρια λίρες (2,5 εκατομμύρια δολάρια).
Και ο λόγος δεν είναι μόνον η χρονική απόσταση από την πρώτη πώλησή του, το 1802 αλλά και το γεγονός, ότι θεωρείται ο πίνακας, που σηματοδοτεί την αλλαγή της αντίληψης και της αντιμετώπισης της κοινωνίας απέναντι στους τετράποδους φίλους του ανθρώπου.
Το έργο του άγγλου ζωγράφου Τζορτζ Σταμπς (1724-1806), που χρονολογείται μεταξύ 1766 και 1768 θα βγει σε δημοπρασία στις 4 Δεκεμβρίου από τον Sotheby’s του Λονδίνου και όπως λέει ο ανώτερος διευθυντής του οίκου Τζούλιαν Γκάσκοϊν. «Ο σκύλος ήταν από καιρό φυσικά, ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, αλλά στον 18ο αιώνα σημειώθηκε σημαντική εξέλιξη αναφορικά με την σημασία του και τη θέση του».
Προσθέτοντας, ότι ως εκείνη την εποχή, και με ελάχιστες εξαιρέσεις, η εμφάνιση των σκύλων στην τέχνη ήταν ως μία δευτερεύουσα φιγούρα κάτι σαν ντεκόρ μέσα σε ευρύτερες συνθέσεις μυθολογικών και κυνηγετικών θεμάτων, τοπίων ή ως μέρος μιας οικογενειακής σκηνής.
«Δεν είναι τυχαίο, ότι οι πίνακες σκύλων ως έργα τέχνης από μόνα τους ξεκινούν πραγματικά και με σοβαρότητα από τον Σταμπς», επισημαίνει ο ίδιος. «Στην ευρύτερη κοινωνία, μια αυξανόμενη τρυφερότητα για αυτά τα πιο πιστά, οικόσιτα ζώα και η έμφυτη σχέση τους με έναν βουκολικό τρόπο ζωής, τροφοδότησε τη λαϊκή ζήτηση για τέτοιες εικόνες».
Οι θαυμαστές του πόιντερ
Το «Ισπανικό Πόιντερ» είναι ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες του Σταμπς, ο οποίος είχε ειδικευθεί κυρίως στην απόδοση αλόγων ενώ πάντως, δεν ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός, αφού ως τον θάνατό του, σε ηλικία 81 ετών είχε ζωγραφίσει μόνον 400 έργα.
Αρχικός κάτοχος του πορτρέτου ήταν ο εκδότης Τόμας Μπράντφορντ, ο οποίος το προώθησε σε εκτύπωση, που έγινε από τον χαράκτη Γουίλιαμ Γούλετ (1735-1785) και έκτοτε το έργο έγινε διάσημο.
Κι αυτό γιατί, εκτός από τις πολυάριθμες εκδόσεις της εκτύπωσης, η εικόνα εμφανίστηκε και σε αντικείμενα πορσελάνης, όπως και σε αθλητικά όπλα. Αντιγράφηκε ευρέως επίσης, ακόμη κι από τον ίδιο τον Σταμπς, ο οποίος ζωγράφισε μιαν άλλη εκδοχή, που βρίσκεται τώρα στην συλλογή τη Νέας Πινακοθήκης του Μονάχου.
Άλλοι καλλιτέχνες εξάλλου, όπως ο Φίλιπ Ράιναγκλ (1749-1833) και ο Ρίτσαρντ Κόσγουεϊ (1742-1821) δανείστηκαν τη πόζα του σκύλου για τα δικά τους έργα ενώ ο Σταμπς και πάλι, την χρησιμοποίησε ως βάση για το πορτρέτο της «Φίλις» (1772) που ήταν το πόιντερ του λόρδου Κλέρμοντ.
Το «Ισπανικό Πόιντερ» όμως, είναι επίσης ενδιαφέρον, επειδή απεικονίζει τον ήδη εξαφανισμένο προκάτοχο της μικρότερης φυλής των αγγλικών πόιντερ που γνωρίζουμε σήμερα, η οποία αναπτύχθηκε τον 19ο αιώνα. Την εποχή δηλαδή, που ο Σταμπς ζωγράφιζε το πορτρέτο είχε αρχίσει να επεκτείνεται και η εκτροφή σκύλων στην Βρετανία, χάρις στην αυξανόμενη δημοτικότητα της σκοποβολής, μεταξύ της αριστοκρατίας.
Από τα χαμηλά στα ψηλά
Το έργο έχει παρουσιαστεί σε έκθεση μόνον μία φορά, το 1948 στην Εθνική Πινακοθήκη Αθλητισμού και Διασκέδασης του Λονδίνου ως μέρος της συλλογής του ιδρυτή της Γουόλτερ Χάτσινσον, τότε ιδιοκτήτη του «Ισπανικού Πόιντερ».
Άλλαξε όμως, αρκετές φορές χέρια. Αφού πέθανε ο αρχικός του ιδιοκτήτης το 1773, αγοράστηκε από έναν πωλητή και εκδότη εκτυπώσεων, που ονομαζόταν Ρόμπερτ Σέιερ, ο οποίος και το κληροδότησε στον γιο του.
Αλλά όταν ο Christie’s πραγματοποίησε μια δημοπρασία στο σπίτι του Σέιερ με τα αντικείμενα της κληρονομιάς, το 1802, το πορτρέτο του σκύλου πωλήθηκε, όπως προαναφέρθηκε αντί 11 λιρών (σημερινή αντιστοιχία: 1.340 λίρες ).
Η τελευταία φορά εξάλλου, που το πορτρέτο εμφανίστηκε δημόσια ήταν στον οίκο Sotheby’s του Λονδίνου το 1972, όταν πουλήθηκε για 30.000 λίρες (75.000 λίρες σημερινή τιμή). Πάνω από 50 χρόνια αργότερα, με «αποστολέα» μία ιδιωτική συλλογή από την Φιλαδέλφεια θα μπορούσε να κάνει τη μεγάλη έκπληξη στο «Old Master and 19th-Century Paintings Evening Sale» του οίκου την ερχόμενη Τετάρτη.
Σύμφωνα με το Artnet Price Database, το ρεκόρ δημοπρασίας του καλλιτέχνη είναι στα 22,4 εκατομμύρια λίρες (36 εκατ. δολάρια) από το 2011 στον οίκο Christie’s, για την πώληση ενός έργου με άλογο κούρσας και τον αναβάτη του.
Επίσης έχει σπάσει το φράγμα του 1 εκατομμυρίου δολαρίων σε δημοπρασία 19 φορές, ωστόσο το έργο του «Φοράδες και πουλάρια» που βγήκε σε δημοπρασία τον περασμένο Ιούλιο με ανώτατη τιμή εκτίμησης τις 10 εκατ. λίρες δεν πουλήθηκε!
Διαβάστε επίσης:
Η πόλη του Κάσσανδρου, τα αρχαία του μετρό και το χρονικό μιας περιπέτειας
Παρ΄ολίγον φλαμπέ! Ο κόκκινος κύκνος του Τζεφ Κουνς σε περιπέτεια
Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων: Οι χρονοκάψουλες της ιστορίας
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
