Ο σεΐχης, τα πλαστά έργα τέχνης και μία δίκη

Ένας δισεκατομμυριούχος σεΐχης, ένας έμπορος έργων τέχνης και μία ιστορία «απάτης» 4,2 εκατομμυρίων λιρών. Ποιος τα κέρδισε;

Η υπόθεση ξενικά από το 2014 και 2015, όταν ο Τζον Εσκενάζι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους εμπόρους με έδρα το Λονδίνο πουλά στο σεΐχη του Κατάρ Χαμάντ Μπιν Αμπντουλάχ Αλ Θάνι ορισμένες αρχαιότητες, κυρίως ινδικές – αν και αναφέρεται και μία κεφαλή Διονύσου – με αντίτιμο το ανωτέρω ποσόν. Ο σεΐχης όμως ισχυρίσθηκε αργότερα, ότι τα επτά έργα που είχε αγοράσει ήταν πλαστά και ως εκ τούτου θεώρησε, ότι ο έμπορος τον είχε κλέψει.

Ο Εσκενάζι όμως, ο οποίος ειδικεύεται σε έργα τέχνης  της Ινδίας, της Γκαντάρα, των Ιμαλαΐων και της Νοτιοανατολικής Ασίας, μετά τις αμφιβολίες, που εκφράστηκαν  για την αυθεντικότητά τους ζήτησε από τον Αλ Θάνι να πάρει πίσω τα έργα και να του επιστρέψει το ποσόν της αγοράς.

Εκείνος ωστόσο αρνήθηκε και αντ΄αυτού η εταιρεία του Qatar Investment & Projects Development Holding (QIPCO) κατέθεσε μήνυση τον περασμένο Ιούλιο.

Η βασική κατηγορία ήταν βεβαίως, ότι τα έργα που πουλήθηκαν, είναι πλαστά. Ειδικά για ένα μάλιστα από αυτά, ένα άγαλμα από ψαμμίτη της ινδουιστικής θεάς Χαριχάρα, που αγοράστηκε για 2,2 εκατομμύρια δολάρια με τη διαβεβαίωση, ότι ι προέρχεται από το σημερινό Βιετνάμ, ο ισχυρισμός ήταν, ότι ο Εσκενάζι γνώριζε, ότι το έργο ήταν πλαστό, όταν το πουλούσε.

Η περίπλοκη απόφαση

Σε μια περίπλοκη και μακροσκελή απόφαση ωστόσο, ο δικαστής δεν συμφώνησε, ότι είχε διαπραχθεί η απάτη στην πώληση του αγάλματος της Χαριχάρα ενώ από την άλλη δέχθηκε ότι τα έργα δεν ήταν αυθεντικά, πλην όμως ο έμπορος τα είχε πουλήσει καλή τη πίστη! Πολύ απλά δεν γνώριζε, ότι αυτά τα αρχαία ήταν πλαστά.

Κάτι που χαροποίησε φυσικά τον Εσκενάζι, αφού κρίθηκε αθώος ως προς την κατηγορία της απάτης, αν και τώρα πλέον ο σεΐχης δικαιούται ολόκληρο το ποσό που πλήρωσε για να αγοράσει τα αντικείμενα, συν την αποζημίωση για αμέλεια.

Καθ΄ όλη τη διάρκεια της δίκης πάντως  ο Εσκενάζι υποστήριζε, ότι όλα τα αντικείμενα ήταν γνήσια εκτός από ένα, συγκεκριμένα ένα βραχιόλι που παριστάνει φίδι και δέχθηκε ότι ήταν πλαστό.

Συγκεκριμένα αυτό το βραχιόλι πουλήθηκε με τη χρονολόγηση από 1^ο π.Χ – 1^ο μ.Χ. αιώνα, το  άγαλμα της Χαριχάρα  ως του 2^ου ή 3^ου αιώνα, το κεφάλι του Διονύσου περίπου του 2^ου αιώνα, μία φρίζα της Γκαντάρα του 3^ου αιώνα, μία κεφαλή του θεού Μποντισάτβα του 4^ου αιώνα και ένα θιβετιανό Κρόντα του 5^ου -6^ου αιώνα.

Θέμα αρχής

Όπως ανέφεραν τέλος οι δικηγόροι που εκπροσώπησαν τον σεΐχη «Η QIPCO είναι ικανοποιημένη που το δικαστήριο έκρινε υπέρ της και επιβεβαίωσε τις μακροχρόνιες πεποιθήσεις της σχετικά με καθένα από τα επτά αντικείμενα που περιλαμβάνονται σ΄αυτή την υπόθεση. Ενώ ήταν ένα λυπηρό  για την QIPCO που θεώρησε αναγκαίο να προβεί σε αυτή την ενέργεια κατά της John Eskenazi Ltd, πίστευε ότι ήταν σημαντικό να συνεχιστεί αυτή η υπόθεση ως θέμα αρχής».

Τέλος καλό; Όχι απαραίτητα, δεδομένου ότι η ετυμηγορία είναι πιθανό να έχει αντίκτυπο στον κόσμο της τέχνης, λόγω της εξέχουσας φήμης του Εσκενάζι στην αγορά, η οποία τον έχει δει να χτίζει συλλογές σε μεγάλα μουσεία και ιδιώτες συλλέκτες.

Ο βρετανό-ινδός γλύπτης Ανίς Καπούρ μάλιστα έσπευσε ήδη προς υπεράσπισή του δηλώνοντας: «Είναι χωρίς αμφιβολία ο μεγαλύτερος έμπορος αρχαίας ινδικής τέχνης στον κόσμο και το ιστορικό του είναι άψογο… Ζητώ από τους συλλέκτες και άλλους να αξιολογήσουν όλα όσα έχει κάνει ο Τζον τις τελευταίες πέντε δεκαετίες και όχι αυτή η άσχετη δικαστική υπόθεση».

Διαβάστε επίσης:

Όσα παίρνει ο άνεμος και Σκάρλετ Ο΄Χάρα σε δημοπρασία

Μετρό Θεσσαλονίκης: Αρχίζει τον Απρίλιο η επανατοποθέτηση των αρχαίων στο σταθμό Βενιζέλου