Για πρώτη φορά ανεβάζει το Εθνικό θέατρο το λιγότερο γνωστό έργο του Μ. Καραγάτση Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου. Σκηνοθετεί ο  Δημήτρης Τάρλοου, εγγονός του κορυφαίου πεζογράφου (και συνάμα σημαντικός θεατρικός μεταφραστής, συγγραφέας και ηθοποιός).

Ο Κοτζάμπασης υπήρξε ιστορικό πρόσωπο και υπάρχουν αναφορές που τον δένουν με αμφότερους τους προαναφερθέντες συγγραφείς. Ο Κοτζάμπασης υπήρξε ιστορικό πρόσωπο ενώ υπάρχουν αναφορές που τον δένουν και με τους δύο προαναφερθέντες συγγραφείς.

Πραγματικά θλιβερό ότι αυτή η φιλόδοξη, ασυνήθιστη και ευφάνταστη παράσταση με τον δεκατετραμελή θίαση πρόκειται να παρουσιαστεί διαδικτυακά. Από την άλλη, τουλάχιστον δεν πάει χαμένη η έμπνευση του Δημήτρη Τάρλοου και των διακεκριμένων συνεργατών του. Προετοίμαζε το έργο πολλούς μήνες τώρα σε συνθήκες εντελώς αντίξοες και αντικαλλιτεχνικές.

Όπως ο ίδιος είχε περιγράψει σε προήγουμενη τηλεφωνική συνέντευξη, οι πρόβες για το έργο κατά τη διάρκεια της πανδημίας πραγματοποιούνταν σε «δώδεκα τραπέζια σε απόσταση το ένα από το άλλο και οι ηθοποιοί με μάσκες να διαβάζουν το έργο ο ένας εδώ, ο άλλος εκεί… Αλλά διακρίνω την τεράστια επιθυμία για το επάγγελμά τους. Ήταν γενναίοι διότι και τον Οκτώβριο που ανοιξαμε για λίγο τηρώντας όλους τους κανονισμούς ασφάλειας, εκείνοι εργάστηκαν ενώ υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να εμφανιστεί κρούσμα στο θίασο». Οι πρόβες πραγματοποιούνταν αρχικά στο θέατρο Πορεία, που ανήκει στον Τάρλοου.

Η παράσταση θα ανέβαινε μεγαλοπρεπώς στην κεντρική σκηνή Rex στο Εθνικό. Προέκυψε ύστερα από πρόταση του τέως καλλιτεχνικού διευθυντή Δημήτρη Λιγνάδη στον σκηνοθέτη του έργου έτσι ώστε να συμπίπτει και με την επετειακή παράσταση για τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

από την παράσταση

Εκλεκτές συγγένειες

Το έργο προέρχεται από την τριλογία του Καραγάτση που στη συνέχεια του Κοτζάμπαση περιλαμβάνει το Αίμα χαμένο και κερδισμένο και Τα στερνά του Μίχαλου.

Γνώριμοι ημίθεοι από το έπος του 1821 παρελαύνουν με τις ανθρώπινες αδυναμίες ενώπιον των θεατών μεταφέροντάς τον στην άγρια ζωή εκείνων που ονειρεύτηκαν την ελεύθερη πατρίδα. Στο επίκεντρο ο Μίχαλος Ρούσης, ένας κατά λάθος ήρωας, που αγωνίστηκε γενναία από τονφόβο του θανάτου.

Αξίζει να σημειωθούν οι συγγένειες του σκηνοθέτη με το συγκεκριμένο έργο: Η πλοκή και ο κεντρικός χαρακτήρας του έργου βασίζεται στο πραγματικό πρόσωπο της Επανάστασης, Μήτρο Ροδόπουλο. Ο Μήτρος υπήρξε προπάππος του Δημήτρη Ροδόπουλου, δηλαδή του ίδιου του συγγραφέα: Μ. Καραγάτσης υπήρξε το γοητευτικό ψευδώνυμο του σημαντικότερου ίσως εκ των πεζογράφων της περίφημης γενιάς του τριάντα. Εν ολίγοις, εκτός του ότι γράφεται από τον ίδιο τον παππού του Τάρλοου, το έργο αντλεί έμπνευση και από αληθινό τους κοινό, μακρινό πρόγονο.

Το όνομα Δημήτρης παραμένει το μόνο ορατό χνάρι ανάμεσά τους.

Με τη μητέρα του συγγραφέα Μαρίνα Καραγάτση, κόρη του Μ.Καραγάτση, η οποία γνώρισε όλη τη Γενιά του 30

Με τα λόγια του σκηνοθέτη (στο τηλέφωνο) πρόκειται για «βιολογική και κοινωνική ιστορία μιας αστικής ελληνικής οικογένειας από το 1821 ώς σήμερα, τοποθετημένη εξελικτικά μέσα στην κοινωνική, εθνική, πολιτιστική, πνευματική ιστορία του τόπου μας μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα».

Ταυτόχρονα το θεατρικό παραμένει έντονα ερωτικό, με τον πάντα μοναδικό ατμοσφαιρικό τρόπο του Καραγάτση. Αποτυπώνει (ακόμη μία φορά) τη σφοδρότητα του σεξουαλικού ενστίκτου, την επιρροή του στη διάπλαση του ανθρώπινου χαρακτήρα.

Ένα πρόσωπο με διαυρωμένο ηθικό υπόβαθρο που «για να σώσει το τομάρι του εξομόλησε, αλλαξοπίστησε, πήγε με την πλευρά των Τούρκων. Και τελικά έγινε ήρωας κατά λάθος. Μόλις αντίκρισε τους Τούρκους πάγωσε και από φόβο άρχισε να τους κόβει τα κεφάλια. Πρόκειται για κωμικοτραγική φιγούρα σε ένα πολύ δραματικό και ταυτόχρονα ερωτικό έργο με το τρίγωνο που δημιουργείται ανάμεσα στον Μήτρο και δύο γυναίκες» εξήγησε ο Τάρλοου τηλεφωνικά.

από την παράσταση

Και στην επίσημη ανακοίνωση του Εθνικού σημειώνει: «Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου είναι μια ελεγεία πάνω στον ανθρώπινο φόβο. Με φόντο την ελληνική επανάσταση, ο Μ. Καραγάτσης μιλάει με τόλμη για την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης, για την Ιστορία που ρέει σαν ορμητικό ποτάμι και μας ξεπερνά, για τη ζωή που αφήνουμε να γλιστρήσει μέσα από τα χέρια μας, για την αφόρητη τυχαιότητα της ύπαρξης, για τον ηρωισμό ως ατύχημα, για την ελευθερία ως άπιαστο όνειρο. Ο Θανάσης Τριαρίδης, που ανέλαβε τη θεατρική διασκευή, παραδίδει ένα πολύ ενδιαφέρον έργο, καθώς κινείται διαρκώς στις παρυφές ενός εφιάλτη. Θα μπορούσε και να ονομάζεται “Στο μυαλό του Μίχαλου Ρούση”».

Και ως προς τη σκηνοθεσία, «επιχειρεί να συλλάβει τους χαρακτήρες ως ονειρικά όντα, σε κρίσιμες στιγμές της ύπαρξης. Η αποδοχή της υποκειμενικότητας είναι το κλειδί για να κατορθώσουμε να συνδιαλεχθούμε με την ιστορία μας, τη βιολογική μας ταυτότητα. Όλοι και όλα είναι και κάτι άλλο από αυτό που φαίνονται. Ο κωμικοτραγικός επίλογος της ζωής του Μίχαλου Ρούση είναι απλώς μια υπενθύμιση της ανθρώπινης ματαιότητας, της αβάσταχτης ελαφρότητας της ύπαρξής μας».

Η παράσταση στο Εθνικό αποτελείται από εντυπωσιακό θίασο δεκατεσσάρων ηθοποιών και πλαισιώνεται από τη μουσική σύνθεση του Άγγελου Τριανταφύλλου.

Έχει σημασία να υπογραμμίσει κανείς ότι το συγκεκριμένο έργο προέκυψε μέσα από την αξιόλογη και πρωτότυπη δουλειά που πραγματοποιείται στη Σχολή Πυροδότησης θεατρικής γραφής του Θεάτρου Πορεία (το δημοφιλές θέατρο του Τάρλοου). Ιδρύθηκε πέρυσι σε συνεργασία με τους συγγραφείς Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και Θανάση Τριαρίδη (ο οποίος υπογράφει και τη διασκευή του Κοτζάμπαση).

Την άνοιξη, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα ανέβουν στο θέατρο Πορεία (ή με στρίμινγκ) δύο νέα έργα από νεαρές συγγραφείς που συνεργάστηκαν με το σημαντικό αυτό «εργαστήρι» του Τάρλοου.

Πληροφορίες

Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου
Μ. Καραγάτση

Από 22.10.2020 έως 31.03.2021.

H παράσταση θα παρουσιαστεί σε live streaming μετάδοση από το Θέατρο Rex / Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη», το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου, στις 19:30.

Διανομή (αλφαβητικά)
Προμηθέας Αλειφερόπουλος: Παπαφλέσσας, πρόκριτος, άντρας
Κώστας Βασαρδάνης: Όθωνας, Δωρόθεος
Ξανθή Γεωργίου: Αμαλία
Δημήτρης Ήμελλος: Κολοκοτρώνης, ενωμοτάρχης
Βίκυ Κατσίκα: Ευαγγελία Ρούση
Αλκιβιάδης Μαγγόνας: Πανάγος, Κοσμάς, πρόκριτος, άντρας
Χρήστος Μαλάκης: Μουσταφάμπεης
Λήδα Μανιατάκου: Μάρθα, ούτι, μπάσο, πιάνο
Μάξιμος Μουμούρης: Σουλεϊμάν, Άντρας
Γιώργος Μπινιάρης: Γερο-Μίχαλος, Τρούκας, Χουσεΐν Αγάς, Ανδρέας Μερσίνης
Δημήτρης Μπίτος: Μοθωνίτης, Λουκάς Πύρος, Αρβανίτης, Αχμέτ Τόσκα, Πλαπούτας, Μακρυγιάννης, Καραγιαννόπουλος
Λεωνή Ξεροβάσιλα: ΒαγγελιώΣπυροπούλου
Αρετή Πασχάλη: Χανούμισσα, λυρικό τραγούδι
Μελισσάνθη Ρεγκούκου: Ρηνούλα, χανούμισσα
Γιώργος Χριστοδούλου: Μίχαλος Ρούσης

Στη σελίδα προπώλησης εισιτηρίων θα είναι διαθέσιμο για ηλεκτρονική αγορά το πρόγραμμα της παράστασης σε ψηφιακή μορφή.

Η παράσταση προτείνεται για θεατές άνω των 15 ετών.

Η απευθείας μετάδοση θα είναι διαθέσιμη στη σελίδα: livestream.n-t.gr με αγορά ηλεκτρονικού εισιτηρίου (κωδικού πρόσβασης).

Τιμή εισιτηρίου: 8€

Ώρα έναρξης: 19:30