Όλη η πνευματική και σωματική επιθυμία αλλά και η σχέση του καλλιτέχνη με τον χρόνο βρίσκονταν αδιαλείπτως στον πυρήνα της δουλειάς του σπουδαίου γλύπτη Γιάννη Παππά, όπως διαπιστώνεται από τα χιλιάδες σχέδιά του, τα γλυπτά και την ζωγραφική του. Γιατί η δημιουργία ενός έργου προϋποθέτει πολλά στάδια, που μόνον αν τα γνωρίσει κανείς γίνεται καλύτερα αντιληπτό το τελικό αποτέλεσμα.

Σ΄αυτό αποσκοπεί η έκθεση «Προδανεισθείς Χρόνος – Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά», που αρχίζει σήμερα στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς φωτίζοντας την αθέατη πλευρά της γλυπτικής.

1

Εκείνην με όλα τα προπαρασκευαστικά στάδια κάθε ολοκληρωμένου έργου: Το δισδιάστατο και το τρισδιάστατο σκίτσο, την αρματούρα, το καλούπι και το πρόπλασμα.

Εκατοντάδες έργα από το Εργαστήριο Γιάννη Παππά, όπου δούλεψε ο γλύπτης επί μισό αιώνα παρουσιάζονται στην έκθεση, ακριβώς για την αποκάλυψη της ωμής και υλικής πραγματικότητας της γλυπτικής. Τα έργα αυτά αποτελούν τεκμήρια της ακούραστης αφοσίωσής του στην τέχνη και της ανάδειξής του ως ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους έλληνες γλύπτες.

Στο αίθριο του μουσείου εξάλλου, και καθ’ όλη την διάρκεια της έκθεσης θα βρίσκεται και ο μπρούντζινος έφιππος ανδριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος μεταφέρθηκε από το Εργαστήριο Γιάννη Παππά και αποτελεί μια από τις δύο χυτεύσεις του συγκεκριμένου προπλάσματος.

Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος - Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»
Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος – Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»

Το προ-δάνειο

Γεγονός είναι, ότι οι εικαστικές ιδέες ξεκινώντας από τα πρωτόλεια σχέδια και μέχρι τα πιο δουλεμένα έργα εξελίσσονται, αλληλοεπιδρούν και μορφοποιούνται μέσα από χρόνια αφοσίωσης και σκληρής δουλειάς του χειρώνακτα καλλιτέχνη. Έτσι και η ακούραστη και πολυσχιδής, εικαστική ματιά του Γιάννη Παππά (1913-2005) αντανακλά την αντίληψή του για τον χρόνο, όχι ως περιορισμό αλλά ως έναν δανεικό πόρο, που εμπλουτίζει και διαμορφώνει τα έργα του.

Όπως επισημαίνει ο επιμελητής της έκθεσης, υπεύθυνος του Εργαστηρίου Γιάννη Παππά, Θοδωρής Μπαργιώτας το πετυχημένο έργο τέχνης αποτελεί αποκρυστάλλωση όσων άλλων έργων έχουν προηγηθεί και εφαλτήριο για το επόμενο. Αυτή η εντυπωσιακή ποσότητα δημιουργιών αλλά και η ποικιλία μέσων θέλει χρόνο για να γίνει αλλά αυτός ο χρόνος δεν ανήκει στον δημιουργό καθώς τον προ-δανείζεται με την ελπίδα να μπορέσει να «ξεχρεώσει» σε έργα.

Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος - Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»
Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος – Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»

Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν εμβληματικές δημιουργίες του καλλιτέχνη σε δημόσιους χώρους της Αθήνας, όπως: Ο ανδριάντας του Ελευθερίου Βενιζέλου (1969) από ορείχαλκο, ύψους 4 μέτρων που βρίσκεται στο Πάρκο Ελευθερίας. Ο ανδριάντας του Ελευθερίου Βενιζέλου επίσης, από μάρμαρο με ύψος 3,5 μ. που βρίσκεται στο Προαύλιο Βουλής των Ελλήνων (1990).

Ακόμη, ο ανδριάντας του Στρατηγού Μακρυγιάννη (ορείχαλκος, ύψος 2 μ.) στην Διονυσίου Αρεοπαγίτο (1996). Ο ανδριάντας του Οδυσσέα Ελύτη (ορείχαλκος) στην Πλατεία Δεξαμενής (1997). Ο ανδριάντας του Χαριλάου Τρικούπη (μάρμαρο, ύψος 3,45 μ.) στο Προαύλιο Βουλής των Ελλήνων, έργο που δημιουργήθηκε το 1998 και τοποθετήθηκε το 2000. Και τέλος ο έφιππος ανδριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρου (μπρούντζος, μήκος 3,8 μ., ύψος 3,45 μ.), που ολοκληρώθηκε το 1973 μετά από 32 χρόνια δουλειάς και τοποθετήθηκε το 2019 στην Αθήνα, στη συμβολή των λεωφόρων Βασιλίσσης Αμαλίας και Βασιλίσσης Όλγας.

Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος - Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»
Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος – Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»

Το Εργαστήρι

Να σημειωθεί, ότι το Εργαστήριο Γιάννη Παππά, διώροφο κτήριο του Μεσοπολέμου στην περιοχή Ζωγράφου αποτελούσε αρχικά και ως την δεκαετια του ΄60 κατοικία της οικογένειας του μεγάλου έλληνα δημιουργού. Το 2006 προσφέρθηκε στο Μουσείο Μπενάκη από τον γιο του Αλέκο Παππά με βασικό στόχο τα έργα του καλλιτέχνη να παραμείνουν συγκεντρωμένα στο φυσικό τους περιβάλλον.
Παράλληλα, όπως επιθυμούσε και ο καλλιτέχνης, που υπήρξε και καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών συνεχίζει να αποτελεί χώρο εργασίας για τους φοιτητές της Σχολής ενώ παράλληλα λειτουργεί και ως εργαστήριο προπαρασκευαστικών μαθημάτων σχεδίου, χρώματος και σύνθεσης για εισαγωγικές εξετάσεις αλλά και για σπουδαστές κάθε ηλικίας και επιπέδου προόδου. Συμπληρωματικά εξάλλου, στο εργαστήριο πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και σχολικές ομάδες.

Info
Μουσείο Μπενάκη /Πειραιώς 138. τηλ. 210 3453111
Έκθεση: «Προδανεισθείς χρόνος. Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα από το έργο του Γιάννη Παππά»
Διάρκεια: 20 Φεβρουαρίου έως 27 Ιουλίου

Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος - Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»
Όψη της έκθεσης «Προδανεισθείς Χρόνος – Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά»

 

Δείτε επίσης:

Patio House: Ένα παιχνίδι διάθλασης του φωτός και του νερού

Ο κλεμμένος γρύπας της Ολυμπίας επαναπατρίζεται από την Νέα Υόρκη μετά έναν αιώνα