«Η κατάσταση εδώ είναι σαν Nomadland». Από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ακούω τον αρχιμουσικό κ. Νίκο Τσούχλο, πρόεδρο του Ωδείου Αθηνών απηυδισμένο από τα κάθε λογής περιστατικά βανδαλισμού του περιβάλλοντα χώρου αλλά και του εμβληματικού κτιρίου της Βασιλέως Κωνσταντίνου, ένα έργο του αρχιτέκτονα Ιωάννη Δεσποτόπουλου, που μόλις τώρα ολοκληρώνεται ύστερα από σχεδόν πενήντα χρόνια αναμονής. Αν αυτό όμως αποτελεί μία ευτυχή εξέλιξη, δεν παύει να υπάρχει και η δυσάρεστη πλευρά της «οικειοποίησης» του ελεύθερου χώρου του κτιρίου από άτομα που θεωρούν, ότι τους ανήκει.

Τελευταίο κρούσμα, η τοποθέτηση από αγνώστους ενός αγάλματος στο βάθρο όπου βρισκόταν ως πέρυσι η προτομή του Δημήτρη Μητρόπουλου, έργο του γλύπτη Θανάση Απάρτη. Μία απίστευτου θράσους επέμβαση, τόσο σε βάρος του σπουδαίου καλλιτέχνη, όσο και του Ωδείου Αθηνών φυσικά, που έφερε στην δημοσιότητα το «mononews» ενεργοποιώντας, θα πρέπει να επισημανθεί, τα αντανακλαστικά της διοίκησης του Ωδείου.

Η προτομή του Δημήτρη Μητρόπουλου από τον Θανάση Απάρτη πριν την απομάκρυνσή της

«Δεν ξέρουμε ποιος το τοποθέτησε, πότε και τι ακριβώς είναι αυτό το γλυπτό», λέει ο κ. Τσούχλος. Ο ίδιος μεθόδευσε αμέσως την απομάκρυνσή του _ήδη πάντως βρισκόταν εκεί για ένα δεκαήμερο_ αλλά όπως λέει, ο περιβάλλων χώρος αντιμετωπίζει διαρκώς, διαφόρων ειδών προβλήματα. Το καλοκαίρι είχαν εγκατασταθεί στην στοά του κτιρίου, επί της Βασιλέως Κωνσταντίνου οικογένειες Ρομά, που άναβαν μάλιστα και φωτιές (!) ενώ το παρκάκι, ακόμη και οι σκάλες χρησιμοποιούνται ως αποχωρητήριο».

«Όσο για τα γκράφιτι και τα σκουπίδια είναι περιττό να ειπωθεί, τι συμβαίνει. Πρόβλημα δημιουργούν και τα παιδιά που κάνουν σκέιτ πάνω στο μαρμάρινο δάπεδο της μήκους 160 μέτρων στοάς. Μπορεί η παρουσία τους να είναι μια εικόνα ζωντάνιας, αλλά δεν παύει να προκαλούν φθορές.

Παιδιά με σκέιτ στην στοά της πρόσοψης του Ωδείου

«Προσπαθήσαμε να συζητήσουμε μαζί τους και μας είπαν, πολύ απλά, ότι δεν υπάρχουν άλλοι χώροι στο κέντρο που να προσφέρονται γι΄αυτό. Έτσι μπαίνει κανείς στη διαδικασία να σκεφτεί πώς θα μπορούσε να λυθεί αυτή η έλλειψη…» όπως λέει ο κ. Τσούχλος.

Προτομή και αντίγραφο

Γεγονός είναι ωστόσο, ότι ο περιβάλλων χώρος του Ωδείου είναι αφύλακτος, άρα πρόσφορος για κάθε είδους παραβάσεις, το παράπονο του ίδιου μάλιστα είναι, πως ούτε η Αστυνομία όπου έχει καταφύγει αρκετές φορές μπορεί να δώσει μια λύση.

Η απομάκρυνση της προτομής του Μητρόπουλου από τη θέση της, ιδανική βεβαίως για την σηματοδότηση του ιστορικού οργανισμού _ με έτος ίδρυσης το 1871_ όπου μαθήτευσε και ο ίδιος ο μεγάλος καλλιτέχνης είχε γίνει υπό το κράτος παρόμοιων βανδαλισμών και κυρίως του ενδεχόμενου κλοπής της, καθώς είναι φιλοτεχνημένη σε ορείχαλκο.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ενώ προσέρχεται στο Ωδείο Αθηνών

Υπήρχε άλλωστε ένα προηγούμενο, η κλοπή της προτομής του σπουδαίου μουσουργού Μενέλαου Παλλάντιου, που είχε διατελέσει και διευθυντής του Ωδείου Αθηνών, από τον Πειραιά όπου είχε τοποθετηθεί.

Έκτοτε το έργο του Απάρτη, το οποίο, όπως αναγράφεται και στο μαρμάρινο βάθρο που έχει απομείνει ήταν δωρεά της συζύγου του, βρίσκεται στο εργαστήρι του γλύπτη Πραξιτέλη Τζανουλίνου. Ο ίδιος έχει ολοκληρώσει ήδη το αντίγραφο της προτομής σε υλικό, που δεν είναι δελεαστικό για κλοπή και σύμφωνα με τον κ. Τσούχλο μόλις τα έργα στο Ωδείο τελειώσουν, θα τοποθετηθεί στο βάθρο.

«Το πρωτότυπο θα βρίσκεται πλέον μέσα στο Ωδείο, γιατί θα πρέπει να το προφυλάξουμε», όπως λέει, επισημαίνοντας πάντως, ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι ξεκάθαρο τίνος ιδιοκτησία είναι: «Αν ανήκει στον δήμο, θα το παραδώσουμε φυσικά, δεν διεκδικούμε την κυριότητα».

Η αποπεράτωση

Το 1969 είχε αρχίσει να κατασκευάζεται το Ωδείο ως μέρος ενός ευρύτερου πολιτιστικού προγράμματος που δεν υλοποιήθηκε ποτέ, αλλά ούτε και το ίδιο ολοκληρώθηκε, καθώς το έργο σταμάτησε το 1976. Η αποπεράτωσή του όμως σήμερα με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Αττικής και προϋπολογισμό 7 εκατ. ευρώ δίνει ένα τέλος σ΄αυτήν την εκκρεμότητα.

Το Ωδείο Αθηνών περί το 1975

Οι εργασίες αφορούν στην αποπεράτωση του αμφιθεάτρου, δυναμικότητας 600 θέσεων, όπως επίσης των βοηθητικών χώρων και του υπόγειου πειραματικού πολυχώρου (black box) με 200 θέσεις. Το κτίριο που έχει συνολική έκταση 13.000 τ.μ. αποκτά ακόμη ευρύχωρα φουαγιέ, καφέ και χώρο εστίασης προς την πλευρά της οδού Ρηγίλλης, κέντρο μουσικής τεχνολογίας κ.ά. Σύμφωνα με τον κ. Τσούχλο η παράδοσή του αναμένεται να γίνει στα τέλη της άνοιξης του 2022.

Αναφορικά εξάλλου με τον περιβάλλοντα χώρο οι μελέτες για την αποκατάστασή του υπάρχουν, με χρηματοδότηση από την Alpha Bank, απαιτείται όμως χρόνος ακόμη για την υλοποίησή τους. Και πώς θα είναι άραγε το Ωδείο, όταν τελειώσουν όλα αυτά; Δεν θα «κινδυνεύει» πια; Είναι προφανές ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τα μέτρα ασφαλείς που θα ληφθούν.

Ένα όμως είναι σίγουρο: «Κάγκελα δεν πρόκειται να μπουν», όπως διαβεβαιώνει ο πρόεδρος του Ωδείου.

Διαβάστε επίσης: