Νέο μουσείο για τα αρχαία του Μετρό αποκτά η Θεσσαλονίκη – Στην καρδιά της πόλης

Ένα νέο, τεράστιο μουσείο στην καρδιά της πόλης, πρόκειται να αποκτήσει η Θεσσαλονίκη με την ολοκλήρωση της κατασκευής του Μετρό.

Πρόκειται για ένα υπόγειο κτίριο 6.370 τ.μ. που βρίσκεται στη διασταύρωση των τροχιογραμμών (crossover) του σταθμού Σιντριβάνι και χωροθετείται εντός της Πανεπιστημιούπολης  (νοτίως της κεντρικής βιβλιοθήκης).

Το κτίριο κατασκευάστηκε στο πλαίσιο της υλοποίησης των υποδομών του μετρό σε απαλλοτριωμένη έκταση και αποτελείται από τρία υπόγεια επίπεδα, που αναπτύσσονται καθ’ ύψος πάνω από τις σήραγγες των συρμών.

Είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από οπλισμένο σκυρόδεμα με στατική επάρκεια ικανή για μεγάλα φορτία και έτσι κρίνεται  ως ιδανικός χώρος για την απόθεση και ανάδειξη σημαντικών αρχαιοτήτων, που έχουν έρθει στο φως, όπως αρχαίες κατασκευές μεγάλης κλίμακας, που λόγω των διαστάσεών τους δεν είναι δυνατόν να φιλοξενηθούν σε συμβατικό κτίριο.

Συγκεκριμένα πρόκειται για επίμηκες υπόγειο κτίσμα με γενικές διαστάσεις 104,45μ. μήκος,  21,90μ.πλάτος και βάθος 20,27μ. από την επιφάνεια του εδάφους. Το ελεύθερο ύψος των ορόφων του εξάλλου, είναι 4,89μ.

Περί τα 300.000 είναι τα ευρήματα, που έχουν προκύψει από τις πολυετείς ανασκαφές στο πλαίσιο του έργου κατασκευής του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου στη Θεσσαλονίκη και τώρα φυλάσσονται σε αποθήκες. Ένα μεγάλο μέρος τους θα εκτεθεί στο Μουσείο, που πρόκειται να λειτουργήσει στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά, όπου θα αναδειχθεί το παλίμψηστο της Θεσσαλονίκης με κύριο άξονα της μουσειολογικής και  μουσειογραφικής αφήγησης την πολεοδομική εξέλιξη της πόλης κατά μήκος της κεντρικής αρτηρίας της.

Έκθεση αποσπασμένων αρχαιοτήτων

Στο νέο μουσείο όμως θα εκτεθούν, κυρίως αποσπασμένες αρχαιότητες μεγάλου όγκου, που αφορούν σε κατασκευές διαφόρων τύπων και σε έργα υποδομής, όπως εργαστηριακές, ταφικές, κλίμακες, τμήματα από δίκτυα αγωγών, κλπ.  Εξέχουσα θέση μεταξύ αυτών θα έχει το τμήμα του decumanus maximus, που προέρχεται από την ανασκαφή του σταθμού της Αγίας Σοφίας.

Σε γενικές γραμμές όμως στόχος είναι να προβληθούν η τεχνολογία και οι κατασκευαστικές τεχνικές, που εφαρμόστηκαν στην πόλη κατά την αρχαιότητα, προσεγγίζοντας την ιστορία της υπό διαφορετικό πρίσμα. Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος της μουσειολογικής μελέτης που εκπονεί η Εφορεία Πόλεως Θεσσαλονίκης. Την έγκριση της κτιριολογικής μελέτης  μάλιστα έδωσε χθες το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Σύμφωνα με την πρόταση για την αξιοποίηση του κτηρίου στο crossover θα δημιουργηθεί ένας σύγχρονος εκθεσιακός – μουσειακός  χώρος, που θα φιλοξενήσει και θα αναδείξει στα επίπεδα -1 και -2 το πλήθος των αποσπασμένων αρχαιοτήτων. Ενώ στο επίπεδο -3 προτείνεται η αποθήκευση μεγάλου αριθμού κινητών ευρημάτων σε πρότυπες αποθήκες.

Επιπλέον στο επίπεδο αυτό προβλέπεται η εγκατάσταση όλων των απαραίτητων συνοδευτικών λειτουργιών (εργαστήριο συντήρησης, γραφεία μελέτης, χώρος εξυπηρέτησης προσωπικού κλπ).

Η σύνδεση με την πόλη

Απαραίτητη προϋπόθεση εξάλλου, είναι η δημιουργία νέων υπέργειων χώρων στο επίπεδο του εδάφους για την εξυπηρέτηση των αναγκών της νέας χρήσης και τη σύνδεση του κτιρίου με την πόλη και τον χώρο του πανεπιστημίου. Εδώ έτσι, θα βρίσκονται το εκδοτήριο εισιτηρίων και το βεστιάριο, ένα καφέ- αναψυκτήριο, κατάστημα πωλητέων ειδών, γραφεία διοικητικού προσωπικού, χώροι υγιεινής, το κέντρο ελέγχου κλπ.

Η κίνηση θα πραγματοποιείται με τη βοήθεια δύο κατακόρυφων πυρήνων με τα απαραίτητα κλιμακοστάσια και ανελκυστήρες, που θα συνδέουν τα διάφορα επίπεδα του υπόγειου κτιρίου. Ο ένας από αυτούς θα αποτελεί τον κύριο, κατακόρυφο άξονα κίνησης των επισκεπτών ενώ ο δεύτερος θα εξυπηρετεί το προσωπικό. Το κλιμακοστάσιο εξάλλου, που ήδη υπάρχει στο δυτικό άκρο του κτιρίου θα χρησιμοποιηθεί ως κλιμακοστάσιο κινδύνου.

Τέλος, η υπάρχουσα μεγάλη οπή, διαστάσεων 10 Χ12 μ., η οποία  διαπερνά τα επίπεδα από την επιφάνεια του εδάφους ως το δεύτερο υπόγειο θα αξιοποιηθεί ως αρχιτεκτονικό στοιχείο, καθώς α συνδέει τους χώρους, επιτρέποντας την οπτική επικοινωνία μεταξύ τους αλλά και την εισχώρηση του φυσικού φωτός.

Επίσης το νέο μουσείο θα πρέπει να μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα αλλά ταυτόχρονα και συμπληρωματικά με κεντρικό μουσείο στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά.

Να σημειωθεί άλλωστε, ότι οι αποσπασμένες και προσωρινά αποθηκευμένες αρχαιότητες  αποτελούν ένα σπάνιο και πολύ αξιόλογο υλικό για την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Κι αυτό γιατί προσφέρουν τη δυνατότητα προσέγγισής της μέσα από έναν μοναδικό και πρωτότυπο τρόπο, μέσα από τις υποδομές της αρχαίας πόλης, τα δημόσια δίκτυα, την τεχνολογία των κατασκευών και την οικοδομική της ιστορία.

Διαβάστε επίσης:

Ο Κάρολος – ζωγράφος κάνει ρεκόρ σε δημοπρασία

Δεν έχασε ο Πατρίκιος, η Ακαδημία έχασε – Αλλά κέρδισε… Παυλόπουλο