Μπορεί τα κατάλοιπα που έχουν αποκαλυφθεί ως σήμερα να είναι πολύ λίγα, οι αρχαιολόγοι όμως, που κάνουν την ανασκαφή στο Κλειδί του Σαμικού στην Ηλεία τα αποδίδουν όμως  ήδη στον ναό του Ποσειδώνα, που οι αρχαίες πηγές αναφέρουν ότι βρισκόταν στην περιοχή αυτή.

Πράγματι η θέση Κλειδί, όπου εντοπίστηκε  αυτό το αρχαίο ναόσχημο κτήριο, είχε προταθεί από παλαιότερους ερευνητές ως πιθανή θέση του περίφημου αρχαίου ιερού, καθώς βρίσκεται στις υπώρειες της αρχαίας ακρόπολης του Σαμικού, που δεσπόζει στην περιοχή βόρεια της λιμνοθάλασσας της Καϊάφα στη δυτική ακτή της Πελοποννήσου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παραδίδει άλλωστε ο Στράβων (Γεωγραφικά, 8o βιβλίο), το ιερό του Ποσειδώνα ήταν σημαντικό λατρευτικό κέντρο της αμφικτυονίας των πόλεων της Τριφυλίας και βρισκόταν κοντά στην θάλασσα, κάτω από την ακρόπολη του Σαμικού.

Τα κατάλοιπα του ναού από την φετινή πρώτη ανασκαφική περίοδο

Το κτίριο

Οι ανασκαφικές εργασίες, που άρχισαν για πρώτη φορά φέτος στο Κλειδί ολοκληρώθηκαν στα τέλη Σεπτεμβρίου και κατά τη διάρκειά τους αποκαλύφθηκε τμήμα της θεμελίωσης μεγάλου κτηρίου, πλάτους 9,40 μέτρων, του οποίου οι τοίχοι έχουν πλάτος 0,80 μ.  Με βάση τις ενδείξεις της γεωφυσικής έρευνας και τα ανασκαφικά δεδομένα, μπορεί έτσι, να ανασυντεθεί κτήριο μήκους τουλάχιστον 28 μέτρων, το οποίο διέθετε δύο εσωτερικές αίθουσες, καθώς και έναν πρόναο και έναν οπισθόδομο ή άδυτο. Κατόπιν αυτών, το κτίριο θεωρείται ότι πιθανότατα ανήκε στο ιερό του Ποσειδώνα και ίσως ταυτίζεται με το ναό του θεού.

Στο εσωτερικό του κτιρίου εξάλλου, εντοπίστηκε πυκνό στρώμα από κεραμίδες λακωνικού τύπου, ενώ η ανακάλυψη τμήματος μαρμάρινου περιρραντηρίου  οδηγεί στην χρονολόγηση του κτηρίου στην Αρχαϊκή περίοδο. Το μαρμάρινο περιρραντήριο, που μιμείται χάλκινη λεκάνη, είναι χαρακτηριστικό σκεύος με λατρευτική χρήση που προσιδιάζει σε ιερό.

Τμήμα μαρμάρινου περιρραντηρίου στο ναό του Ποσειδώνα

Κέντρο εθνικής ταυτότητας

Η ανακάλυψη αυτή θεωρείται ότι προσδίδει νέες προοπτικές στην έρευνα της πολιτικής και οικονομικής σημασίας της αμφικτυονίας των τριφυλιακών πόλεων κατά τον 6ο αιώνα π.Χ., καθώς το ιερό του Ποσειδώνα αποτελούσε το κέντρο της θρησκευτικής και εθνικής τους ταυτότητας.

Η αρχαιολογική έρευνα, που  αποσκοπεί στη διερεύνηση της τοπογραφίας της περιοχής και στον εντοπισμό του ιερού του Ποσειδώνα και του λιμανιού του Σαμικού αποτελεί συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, υπό την διεύθυνση της Δρ. Ερωφίλης Κόλλια, με το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών, υπό την διεύθυνση της Δρ. Birgitta Eder. Είχε προηγηθεί εξάλλου, κατά τα έτη 2017, 2018 και 2021 γεωαρχαιολογική και γεωφυσική έρευνα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας και το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια του Mάιντς  και του Kιέλου.

Η χρηματοδότηση γίνεται από το Ίδρυμα Gerda Henkel και το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο (Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών) και η έρευνα θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια για την περαιτέρω διερεύνηση του ιερού του Ποσειδώνα και του αρχαϊκού ναού.

Διαβάστε επίσης

Σεφέρης και σύγχρονη τέχνη – Στην Ελληνική Πρεσβευτική Κατοικία στο Λονδίνο χάρις στον ΝΕΟΝ