Ναός Ολυμπίου Διός: Σωτηρία στο «παρά πέντε»

Τον Δεκέμβριο του 2023 θα έχει ολοκληρωθεί ο ένας από τους κίονες του ναού του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα, συγκεκριμένα αυτός που αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα, τέτοια, που αν δεν γινόταν άμεση επέμβαση ο κίνδυνος για σημαντικές βλάβες ήταν ορατός.

Ο κίονας βρίσκεται εδώ και μέρες σε εργοταξιακό κλωβό για την διεξαγωγή των εργασιών, το ίδιο και οι άλλοι εννέα, που αντιμετωπίζουν μεν λιγότερα προβλήματα χρήζουν όμως κι αυτοί άμεσης ανάγκης επέμβασης. Η αποκατάσταση και αυτών, μαζί με τα κιονόκρανα και τα επιστύλιά τους φυσικά θα πρέπει να έχει προχωρήσει ως την ίδια ημερομηνία, που σηματοδοτεί το τέλος αυτής της προγραμματικής περιόδου, καθώς το έργο έχει εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας ήδη από το 2018. Δυστυχώς όμως ο χρόνος περνούσε χωρίς να γίνει απολύτως τίποτε για τη σωτηρία του.

Η καταβίβαση πάντως των επιστυλίων και η σαφέστερη διάγνωση για την κατάστασή τους θα κρίνει και την πορεία του αναστηλωτικού έργου στην επόμενη προγραμματική περίοδο, όπως είπε η υπουργός Πολιτισμού, που πραγματοποίησε αυτοψία στο μνημείο.

«Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονήματα, που η ιστορία του πηγαίνει πολύ πίσω, στην εποχή του Πεισίστρατου στον 6ο αιώνα π.Χ. για να φθάσει μέχρι τα χρόνια του Αδριανού, του Ρωμαίου αυτοκράτορα στον 2ο αιώνα μ.Χ.. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία του μεσογειακού χώρου, το οποίο παρουσιάζει πολύ σημαντικά προβλήματα», λέει η κυρία Μενδώνη. Να σημειωθεί εξάλλου ότι πρόκειται για σημαντικά έργα συντήρησης μεγάλης κλίμακας, που πραγματοποιούνται για πρώτη φορά στο μνημείο, το οποίο έχει διαγνωσμένα χρόνια προβλήματα δομικής ευστάθειας και επιδείνωσης της φθοράς του υλικού του.

Το έργο περιλαμβάνει εργασίες δομικής αποκατάστασης, εργασίες συντήρησης, την διενέργεια περιορισμένων ανασκαφικών καθαρισμών και αποχωματώσεις, την εκπόνηση γεωτεχνικής μελέτης, μελέτης σεισμικής συμπεριφοράς, μελέτη ενόργανης παρακολούθησης, καταγραφή διάσπαρτων αρχιτεκτονικών μελών, καθώς και τον έλεγχο μηχανικών αντοχών και αναλύσεις των δομικών υλικών του μνημείου. Στο πλαίσιο του ιδίου προγράμματος εξάλλου γίνεται και αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή απέναντι από τον δυτικό περίβολο του αρχαίου ιερού.

Η χρηματοδότηση του έργου από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική» 2014-2020 είναι 3,5 εκατ. ευρώ. και όπως είπε ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, που ήταν παρών στην αυτοψία, η Περιφέρεια θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με το ΥΠΠΟΑ και στο μέλλον. «Με συγκεκριμένες παρεμβάσεις και ενέργειές μας συμβάλλαμε, προκειμένου να ξεμπλοκάρουν και να ξεκινήσουν τα έργα στερέωσης και συντήρησης του Ναού του Ολυμπίου Διός. Δημιουργούμε τις κατάλληλες συνθήκες και εξασφαλίζουμε τους αναγκαίους πόρους για να επιτευχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας και να μεταβούμε στην μετά-covid εποχή», ανέφερε ο ίδιος.

 

Θυμίζουμε τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του ναού, που αποτελεί ένα κόσμημα _σήμερα και στην αρχαιότητα_ της Αθήνας: Είναι κορινθιακού ρυθμού, κατασκευασμένος από πεντελικό μάρμαρο και ήταν από τους μεγαλύτερους του αρχαίου κόσμου. Είχε μήκος 110,35 μ., πλάτος 43,68 μ., δύο σειρές από 20 κίονες στις μακρές πλευρές και τρεις σειρές από 8 κίονες στις στενές, ύψους 17 μ. Δέσποζε στο μέσο ενός μεγάλου ορθογωνίου περιβόλου με πρόπυλο στα βόρεια. Ο σηκός στέγαζε δύο υπερμεγέθη χρυσελεφάντινα αγάλματα του Δία και του αυτοκράτορα Αδριανού που λατρεύονταν εδώ ως σύμβωμοι, ενώ πλήθος αγαλμάτων και αναθημάτων κοσμούσαν τον περίβολο.