Μόραλης, Θεόφιλος, Ιακωβίδης, Τσαρούχης, οι μεγάλοι της ελληνικής ζωγραφικής σε δημοπρασία

Ένα έργο του Γιάννη Μόραλη, το «Ερωτικόν» του 1992 ηγείται της δημοπρασίας των Bonhams, που γίνεται σήμερα στο Παρίσι, στο πλαίσιο του Greek Sale. Πρόκειται για το ακριβότερο από τα έργα που θα προσφερθούν, αφού εκτιμάται μεταξύ 250.000 και 350.000 ευρώ, χαρακτηρίζεται άλλωστε, για τη στιβαρή δομή του, την καθαρότητα της  φόρμας και τις αρμονικές του αναλογίες.

Σημαντικός όμως είναι και ένας Θεόφιλος με τον «Στρατάρχη της Πελοποννήσου Θεόδωρο Κολοκοτρώνη», ένας μεγάλος πίνακας με φυσικές χρωστικές (εκτίμηση: 130.000-180.000 ευρώ)  με τον οποίο ο ζωγράφος απέδωσε φόρο τιμής στον ήρωα της Επανάστασης του ΄21. Πρόκειται εξάλλου, για μία  από τις λίγες σωζόμενες τοιχογραφίες του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, που διασώθηκε από τη φθορά και την καταστροφή και μεταφέρθηκε στη συνέχεια σε πίνακα από τον αρχικό τοίχο, όπου βρισκόταν σε χωριό της Λέσβου.

Εδώ ο Κολοκοτρώνης παρουσιάζεται έφιππος με όλα του τα εμβλήματα, θυμίζοντας τις παραστάσεις του καλλιτέχνη για τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνο Παλαιολόγο ή τον Μέγα Αλέξανδρο (και οι δύο αγαπημένοι ήρωες του Θεόφιλου). Ο πίνακας ανήκε παλαιότερα πάντως στην συλλογή Δ. Τακτικού στη Μυτιλήνη.

Να σημειωθεί, ότι το Greek Sale είναι μια συλλογική πώληση, για την οποία η διευθύντρια του  Art Expertise κυρία Τερψιχόρη Αγγελοπούλου δηλώνει, πως  «Η συγκέντρωση μιας τόσο μεγάλης συλλογής και η ανακάλυψη κρυμμένων πολύτιμων λίθων και χαμένων κρίκων στην ιστορία της ελληνικής τέχνης ήταν μια προκλητική και συναρπαστική εμπειρία».

Το κορίτσι και ο Έλληνας

Ανάμεσα στα έργα, που βγαίνουν προς πώληση είναι ακόμη «Το κορίτσι που διαβάζει» του Γεωργίου Ιακωβίδη (1852-1932), λάδι σε καμβά με εκτίμηση από 50.000-70.000 ευρώ,  ένα έργο για το οποίο η ιστορικός τέχνης Όλγα Μεντζάφου-Πολύζου έχει γράψει στην μονογραφία της για τον καλλιτέχνη: «Το 1882, ο Ιακωβίδης εξέθεσε «Το κορίτσι που διαβάζει» στην Εταιρεία Τέχνης του Μονάχου, λαμβάνοντας ευνοϊκά σχόλια τόσο για το θέμα όσο και για το ύφος του. Μια νεαρή κοπέλα κρατά μια εφημερίδα με απόλυτη σοβαρότητα και προσποιείται ότι διαβάζει κατά μίμηση της συμπεριφοράς των ενηλίκων, κατευθύνοντας το βλέμμα της μέσα από ένα ζευγάρι γυαλιά, που σκαρφαλώνουν στην άκρη της μύτης της. Η συγκέντρωση των εφέ φωτός και σκιάς στο πρόσωπο και τα χέρια της προσδίδει στην εικόνα μια αίσθηση γνησιότητας και ζωηρής παρουσίας».

«Είμαι Έλληνας όπως οι γνώριμες εικόνες που με περιβάλλουν» είχε πει εξάλλου, ο Νίκος Εγγονόπουλος (1907-1985) που ζωγράφισε το «Poète et villageois», το 1965 (εκτίμηση: 50.000-70.000 ευρώ). Με τα εκθαμβωτικά βυζαντινά του χρώματα, πλημμυρισμένος από φως και λουσμένος σε μια ημιδιαφανή ατμόσφαιρα διαύγειας και λάμψης, ο Εγγονόπουλος φανερώνει και σ΄αυτόν τον πίνακα την γνήσια και βαθιά αίσθηση ελληνικότητας που τον κατέχει.

Τα πάντα εδώ, από τις δύο φιγούρες με χιτώνα που μεταδίδουν μια αίσθηση αρχαίας ακινησίας στον λαμπερό γαλάζιο ουρανό με τα σύννεφα που ταξιδεύουν ως τον αρχαίο ναό σκαρφαλωμένο σε μια βραχώδη επιφάνεια και το πανταχού παρόν τραπέζι του καφέ με την ψάθινη καρέκλα είναι σχεδιασμένα με μια αιωνόβια ελληνική ευαισθησία. Ο καλλιτέχνης δηλώνει ευθαρσώς, ότι αυτό το αρχετυπικό περιβάλλον είναι μια συγκλονιστική παρουσία ενώ η θάλασσα δεν είναι ποτέ μακριά, φτάνει στην ακτή σαν φιλικό χέρι.

Ζέφυρος και Έρως

Μια ζωγραφική ξύλινη κατασκευή με τίτλο «Valise» του Αλέξη Ακριθάκη (1939-1994), του οποίου τα έργα έχουν περιγραφεί ως «ομιλούντα μια αλάνθαστη γλώσσα» εκτιμάται στην δημοπρασία από 30.000-50.000 ευρώ. Ενώ ο « Ζέφυρος – Έρωτας» του Γιάννη Τσαρούχη (1910-1989), ζωγραφική σε χαρτί από την πρώην συλλογή του Αλέξανδρου Ιόλα έχει εκτίμηση από 30.000-50.000 ευρώ.  Στο έργο αυτό  ο Έρως εμφανίζεται  ως στεφανωμένος, νικηφόρος νέος και ως φορέας καλών ειδήσεων κρατώντας ένα μπουκέτο με άνθη ή ένα κλαδί φρούτου για να προτείνει την άνοιξη και την αγάπη.

Αλλά και ο  φτερωτός Ζέφυρος είναι επίσης από τα αγαπημένα, αλληγορικά θέματα του καλλιτέχνη, καθώς  αναβιώνει ένα αρχετυπικό σύμπαν γαλήνιων ρυθμών και προκαλεί μια κλασική αίσθηση για την ανθρώπινη κλίμακα. Μιλώντας μάλιστα γι΄ αυτόν τον πίνακα το 1989, η Νέλλη Μισιρλή, επιμελήτρια  Εθνικής Πινακοθήκης  επισήμαινε: «Σε αυτό το ρεαλιστικό πορτρέτο ενός μοντέλου σε σκηνοθετημένη στάση, κυριαρχεί η πνευματική διάσταση που τον εξυψώνει σε ένα εξιδανικευμένο σύμβολο με λυρική και αισθησιακή ποιότητα. Είναι, άλλωστε, ο κόσμος των ιδεών που σηματοδοτεί το έργο του Τσαρούχη, ο μεγάλος φτερωτός Έρωτας που οδηγεί σε μια οραματική κατάσταση και ξεπερνά την ιδιαιτερότητα του καθήμενου».

Στην δημοπρασία όμως βγαίνουν προς πώληση και έργα του Νικόλαου Γύζη, του Νίκου Χατζηκυριάκου – Γκίκα, του Μπουζιάνη, του Φασιανού, του Τάκη και άλλων.

Διαβάστε επίσης:

Ένας Πούτιν με πάνες – Η νέα βιογραφική ταινία του ρώσου προέδρου

Η στιγμή που σταμάτησε η μουσική – Όταν η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ γίνεται έκθεση

Ήρθε η ώρα ν’ ακούσουμε… Οι πρωτοπόροι της ελληνικής μουσικής σε έκθεση