Με τη συμβολή της Μαριάννας Βαρδινογιάννη Αρχαιολογικό Μουσείο στην Ερμιονίδα

Το δικό της Αρχαιολογικό Μουσείο αποκτά η Ερμιονίδα, χάρις στη γενναία συμβολή της κυρίας Μαριάννας Βαρδινογιάννη, που αναλαμβάνει την εκπόνηση των μελετών για την αποκατάσταση του κτηρίου του παλαιού Δημαρχείου και την μετατροπή του σε μουσειακό χώρο.

Η Ερμιόνη άλλωστε, με την μακρά και αδιάλειπτη ιστορική της  παρουσία, από την αρχαιότητα ως σήμερα διαθέτει ορατά, ακόμη και μέσα στον αστικό ιστό της πολλά και σημαντικά κατάλοιπα του παρελθόντος, τα οποία μένει να αναδειχθούν. Πολλά και ενδιαφέροντα εξάλλου είναι και τα αρχαία αντικείμενα, που έχουν έρθει στο φως από τις ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή και θα βρουν τώρα τη θέση τους στο μουσείο.

Όπως δήλωσε μάλιστα η κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη  «Η Ερμιόνη είναι ένας τόπος με μεγάλη ιστορία και αρχαιολογικό πλούτο, ο οποίος θα αναδειχθεί για να εξασφαλίσει στην πόλη, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, την ιστορική συνέχεια που χρειάζεται για τη δημιουργία ενός καλύτερου αύριο. Προσωπικά θα στηρίξω το εγχείρημα αυτό με όλες μου τις δυνάμεις».

Το σχέδιο δημιουργίας Αρχαιολογικού Μουσείου στην Ερμιονίδα συζητήθηκε σήμερα στην  διαδικτυακή συζήτηση που πραγματοποιήθηκε υπό την υπουργό Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη με συμμετέχοντες την κυρία  Μαριάννα Βαρδινογιάννη, πρόεδρο του Ιδρύματος Μ. Β. Βαρδινογιάννη, τον δήμαρχο Ερμιονίδας κ. Ιωάννη Γεωργόπουλο και την έφορο Αρχαιοτήτων Αργολίδας κυρία  Άλκηστη Παπαδημητρίου.

Ακολουθώντας πιστά, όπως είπε  η κυρία Παπαδημητρίου τα βήματα του Παυσανία, που είχε επισκεφθεί την Αργολίδα τον 2^ο μ.Χ. αιώνα, παρουσίασε όλο τον αρχαιολογικό πλούτο και την ιστορία της περιοχής, που θα αναδειχθούν και θα προβληθούν στο μουσείο μέσα από μία διδακτική παρουσίαση, που εκτός των εκθεσιακών ενοτήτων θα παρέχει  και πλούσια πληροφόρηση με χρήση ψηφιακών εφαρμογών.

Το παλαιό δημαρχείο

Να σημειωθεί, ότι το νεοκλασικό κτήριο του παλαιού δημαρχείου είχε αποφασισθεί  από το 2018 να  παραχωρηθεί στο υπουργείο Πολιτισμού ακριβώς για να στεγάσει το αρχαιολογικό μουσείο. Στο αμέσως επόμενο διάστημα λοιπόν το ΥΠΠΟΑ θα προχωρήσει στην διαδικασία αποδοχής της δωρεάς του κτηρίου ενώ η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας αναλαμβάνει την εκπόνηση της μουσειολογικής και μουσειογραφικής μελέτης. Έτσι το κτήριο, το οποίο γειτνιάζει άμεσα με τα κατάλοιπα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής, θα αποτελέσει κέντρο  προβολής και ανάδειξης της μακραίωνης ιστορίας της πόλης αλλά και αφετηρία της αστικής πολιτιστικής διαδρομής και περιήγησης στην ευρύτερη περιοχή της Ερμιονίδας και της Αργολίδας.

«Το νέο Μουσείο μπορεί να αποτελέσει όχι μόνον σημαντικό πόλο εντόπιας οικονομικής και τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής αλλά κι έναν πρότυπο χώρο επίσκεψης και παιδείας για τους κατοίκους όλης τη ευρύτερης περιοχής», όπως  δήλωσε η κυρία  Λίνα Μενδώνη ευχαριστώντας την κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη για την πρότασή της να στηρίξει την δημιουργία του  Αρχαιολογικού Μουσείου, τιμώντας  τη γενέτειρα της και τον δήμαρχο κ. Ιωάννη Γεωργόπουλο για την προθυμία του στη συνεργασία.

Σπουδαία ήταν στην αρχαιότητα η πόλη των Ερμιο­νέ­ων (η ση­με­ρι­νή Ερμιό­νη), την οποία είχε επισκεφθεί ο Παυσανίας (σήμερα βρίσκεται κάτω από τον σύγχρονο οικισμό). Αρχικά την αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα ως μια από τις πό­λεις, που είχε υπό την κυριαρ­χία του ο Διο­μή­δης, ενώ είναι γνωστό ότι οι Ερμιο­νείς έστει­λαν πλοία στη ναυμαχία της Σαλα­μί­νας, κα­θώς και εκστρα­τευ­τι­κό σώμα στη μάχη των Πλαταιών. Υπάρχουν «διά­φο­ρα αξιο­θέ­α­τα που θα μπο­ρού­σε να γρά­ψει κα­νείς γι’ αυτά», σημειώνει άλλωστε ο περιηγητής της αρχαιότητας που είχε φθάσει  στην Ερμιόνη με πλοίο.

Η Ερμιόνη του Παυσανία

Από τα πρώτα που αναφέρει είναι ένα ιερό του Ποσειδώνα, δύο ναούς της Αθηνάς (έναν αρχαιότερο κατεστραμμένο και έναν νεότερο στο κέντρο του ακρωτηρίου), ένα στάδιο, καθώς και άλλους ναούς αφιερωμένους στον Ήλιο, τις Χάριτες, στο Σάραπι και την Ίσιδα. Τέλος σημειώνει και περιβόλους για τελετές αφιερωμένες στη Δήμητρα.

Στη συνέχεια εντοπίζει και την αρχαία πόλη και όπως αναφέρει μέσα σ΄αυτήν υπήρχαν δύο ναοί της Αφροδίτης, ένα ιερό της Δήμητρας Θερμασίας, ένας ναός του μελαναίγιδος Διονύσου,  ιερό της Αρτέμιδος, ιερό της Εστίας, τρεις ναοί του Απόλλωνα και το νεότερο από όλα, ένα ιερό της Τύχης. Επίσης βλέπει δύο κρήνες, μία αρχαία και μία των ημερών του, την οποία εντοπίζει στο κέντρο της πόλης κοντά στο λιμάνι. Κι όπως λέει, το νερό σε αυτή την κρήνη ερχόταν από την περιοχή του Λειμώνος.

Σύμφωνα με την περιγραφή του η πόλη ολόκληρη περιβαλλόταν από τείχος. Έξω από αυτό μνημονεύει την ύπαρξη του ιερού της Δήμητρας Χθονίας, έναν ναό του Κλυμένου (που είναι προσωνύμιο του θεού Άδη), έναν του Άρη και την Στοά της Ηχούς. Πίσω από αυτήν αναφέρει ότι βρίσκονταν περίβολοι του Κλυμένου, του Πλούτωνα, καθώς και η λεγόμενη Αχερουσία λίμνη. ΄Οπως πιστεύει μάλιστα στον πρώτο περίβολο βρισκόταν η είσοδος του Άδη, από όπου ο Ηρακλής έφερε στον επάνω κόσμο τον Κέρβερο.  Τέλος κοντά στην Πύλη της πόλης στην οποία  κατέληγε η οδός από τον Μάσητα, και μέσα στο τείχος είδε το ιερό της Ειλείθυιας, θεάς που προστάτευε τις επίτοκες γυναίκες.

Οι ανασκαφές

Αν και στην Ερμιόνη δεν έχουν γίνει συστηματικές ανασκαφές οι αρχαιολόγοι εύκολα αναγνωρίζουν ίχνη από πολλά μνημεία που αναφέρει ο Παυσανίας. Έτσι στο κέντρο του ακρωτηρίου διακρίνεται κάτω από τα τεράστια πεύκα η θεμελίωση ενός δωρικού ναού των πρώιμων κλασικών χρόνων, μάλλον της Αθηνάς. Ίχνη του αρχαίου λιμανιού ήταν ορατά στις αρχές του αιώνα στη θέση που είναι ο σημερινός μόλος, καθώς και λείψανα της κεντρικής κρήνης της πόλης, λίγο νοτιότερα. Σε αυτήν θα πρέπει να κατέληγε το ρωμαϊκό υδραγωγείο που σώζεται σήμερα σε μεγάλο μήκος στη βόρεια κλιτύ του λόφου του Πρωνός με κατεύθυνση προς την πόλη.

Επάνω στο λόφο και κάτω από την εκκλησία των Ταξιαρχών εξάλλο, θα πρέπει να βρισκόταν το ιερό της Δήμητρας Χθονίας, ενώ λίγο βορειότερά του, κάτω από το παλιό κοινοτικό κατάστημα, η  Στοά της Ηχούς. Το τείχος σώζεται σε πολλά σημεία και η πύλη του βρίσκεται σχεδόν στην είσοδο της σημερινής πόλης, στην ιδιοκτησία Βόντα.

Στις αρχές του 20ού αιώνα πάντως εντοπίστηκε από τον αρχαιολόγο Αλέξανδρο Φιλαδελφέα η θέση του νεκροταφείου, που ανασκάφηκε μόλις το 1991 -94. Πρόκειται συνολικά για τεράστιο αρχαιολογικό πλούτο που αναμένεται να αναδειχθεί μέσα από το μουσείο.