Κάτι το γκροτέσκο και το ειρωνικό αχνοφαίνεται πίσω από τη νέα έκθεση με έργα του Σπύρου Αγγελόπουλου που παρουσιάζει η Μαρίνα Βρανοπούλου στα Δύο Χωριά της.

Ζωγραφικά έργα, γλυπτικές εγκαταστάσεις και μία βουβή ταινία βγαίνουν στο πλύσιμο… Συνθέτουν εν συνόλω το παράξενο σύμπαν του καλλιτέχνη που με όχημα την παράδοση διακωμωδεί τη σοβαροφάνεια και την υποκρισία, σαν σύγχρονος Μολιέρος.

Σπύρος Αγγελόπουλος στην πλατφόρμα Δύο Χωριά

Ο καλλιτέχνης ως «μπουλουκτσής» με τη μυστική δύναμη του αντιήρωά του επιχειρεί μια επίθεση στους αγέλαστους αυτού του κόσμου. Η έκθεσή του αναδεικνύει ένα ελληνόμορφο freak show ή καρναβαλικό fête d’hiver στο οποίο συμμετέχουν φιγούρες διασήμων, νάνων, τερατόμορφων, ζώων με ανθρώπινη λαλιά και παιχνιδιών. Όλα διογκώνονται και βγαίνουν από τις διαστάσεις τους, αλλοιώνεται η μορφή τους. Τα πλάσματα του Αγγελόπουλου πνίγονται στα γέλια, στις κατάρες, στους προπηλακισμούς, και στις ύβρεις.

Αυτός ο φανταστικός, πολύχρωμος κόσμος παρουσιάζεται ως κανονικός. Όπως αντιστοίχως και η πραγματικότητα μοιάζει πολλές φορές με ψευδαίσθηση, όνειρο ή εφιάλτη. Όλες αυτές οι «πιθανές μικροανωμαλίες» που κουκουλώνονται στην αληθινή ζωή εδώ εμφανίζονται υπερτονισμένες αλλά φυσιολογικές. Όπως και το καρναβάλι, που μασκαρεύει αλλά στην ουσία αποκαλύπτει και ελευθερώνει.

Σύμφωνα με την επιμελήτρια Μαρίνα Βρανοπούλου, «σε όλη του την καλλιτεχνική πρακτική, ο Αγγελόπουλος καταφεύγει στο γέλιο, ή μάλλον καλύτερα, στην επιθυμία του γέλιου. Στην καταστροφική και ταυτόχρονα αναγεννητική δύναμή του και επιχειρεί με το δικό του freak show να ενεργοποιήσει τη σατιρική αιχμηρότητα και την απελευθερωτική του ενέργεια».

Πρόκειται για «ένα freak show μέσω του οποίου μπορούμε να διασώσουμε το γέλιο, που λειτουργεί ανατρεπτικά. Ένα γέλιο που διατηρεί τη μνήμη του καρναβαλιού, του πανηγυριού, της λαϊκής πλάκας, του καραγκιοζοπαίχτη, των πλανόδιων ηθοποιών και μουσικών, των πραματευτών, της πλατείας, της μαγγανείας, της μαντείας και γενικά της λαϊκής κουλτούρας».

Ο Αγγελόπουλος δανείζεται το αρχέτυπο του πλανόδιου καλλιτέχνη. Το ισοδύναμό του βρίσκεται στους ρόλους του μεγάλου αμερικανού τροβαδούρου Τομ Γουέιτς, που εξύμνησε τους ποιητές του περιθωρίου.

Η ασυμφωνία με τα εξιδανικευτικά πρότυπα του δυτικού πολιτισμού, το ψεγάδι, η διαφορετική αντίληψη για τα πράγματα δημιουργούν «beautiful losers», γοητευτικούς παραστρατημένους ή σύγχρονα φρικιά (freakish), που ο Αγγελόπουλος ενσωματώνει στον δικό του θεατρικό κόσμο.

«Όποιος μπορεί να διαχειριστεί την αδυναμία του είναι εκείνος που βρίσκει δύναμη, και, με τον τρόπο αυτό, διεκδικεί τον τίτλο του σούπερ-ήρωα της εποχής μας», δηλώνει με το έργο του. Πρόκειται ουσιαστικά για χαρακτήρες και σενάρια με τα οποία ο καθένας, η καθεμία μπορεί να ταυτιστεί.

Ο εικαστικός, ηθοποιός (σπούδασε στη σχολή του Τζέιμς Φράνκο στο Λος Άντζελες) και make-up artist Σπύρος Αγγελόπουλος (γ. 1979) σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στην Ακαδημία Τεχνών της Βενετίας και στο Studio4 στο Λος Άντζελες.

Επηρεάστηκε πολύ από την κουλτούρα της δεκαετίας του 1980 και τους καλλιτέχνες που όπως εκείνος μορφοποιήθηκαν μέσα σε μια δεκαετία ραγδαίας καπιταλιστικής ανάπτυξης. Η ανισότητα, ο ψυχρός πόλεμος, το τέλος του Τοίχους στο Βερολίνο, η παντοδυναμία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η μουσική και η μόδα, η ηλεκτρονική ποπ και το χιπ χοπ στα σπάργανα.

Πολλαπλά αισθητικά ρεύματα στο μεταμοντέρνο κόσμο, το Neo Geo, η γενιά των εικόνων (The Pictures Generation), ο νεο-εξπρεσιονισμός στη Γερμανία, τις ΗΠΑ και την Ιταλία (Transavanguardia). Ίδια γενιά με τους Άνσελμ Κίφερ (Anselm Kiefer), Γιοργκ Ίμεντορφ (Jörg Immendorf), Έντσο Κούτσι (Enzo Cucchi), Φραντσέσκο Κλεμέντε (Francesco Clemente) και Τζούλιαν Σνάμπελ (Julian Schnabel). Η τέχνη των δρόμων και τα γκραφίτι τότε μόλις αναδύονται και εμφιλοχωρούν στην αισθητική μεγάλων δημιουργών όπως ο Ζαν Μισέλ Μπασκιά, ο Κιθ Χάρινγκ.

Πάνω από όλα στο έργο του διασταυρώνονται δύο παραδόσεις, της δύσης και της ανατολής. Η σύγχρονη ποπ με τα αρχέτυπα της λαϊκής μυθολογίας.

Έχει δηλώσει: «Μια μέρα που είχα πυρετό, ήρθε ο φίλος μου ο Πασχάλης από το σπίτι και έφερε μαζί του ένα PlayStation. Ενώ εγώ ήμουν ξαπλωμένος στο καναπέ, ο Πασχάλης έπαιζε Mortal Combat κι εγώ παρατηρούσα. Ενθουσιάστηκα με αυτές τις δυο προφίλ φιγούρες που χτυπούσε η μια την άλλη. Είχαν κάτι πολύ γνώριμο. Μέχρι που κατάλαβα πως έβλεπα έναν σύγχρονο Καραγκιόζη και έναν σύγχρονο Χατζιαβάτη να ξεκατινιάζονται στο ξύλο».

Ο Αγγελόπουλος εμπλουτίζει το έργο με την αυθεντικότητα λαϊκών ηρώων από το θέατρο σκιών. Δημιουργεί μαριονέτες που απεικονίζουν χαρακτήρες από το σινεμά, τη λογοτεχνία, την πολιτική, την ιστορία της τέχνης και τον αθλητισμό. Πίσω από το πανί του δεν κρύβεται μόνο ο Καραγκιόζης, αλλά και ο μπαρμπα-Γιώργος, η Αγλαΐα, η Μαντόνα, ο Φρέντι Κρούγκερ και η Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Με αυτούς συνθέτει δικές του παραστάσεις θεάτρου σκιών, όπως το Amusementorium (Διασκεδαστήριον). Όπως και με την τωρινή του έκθεση στα Δύο Χωριά, στείνει μια πολυεπίπεδη εγκατάσταση ωε υπερσύμπαν για τους αντι-ήρωές του.

Έχει συμμετάσχει στην 6η Μπιενάλε της Αθήνας το 2018 και η δουλειά του έχει δημοσιευτεί στο Art Forum, τον Γκάρντιαν και αλλού. Ζει και εργάζεται ανάμεσα στην Αθήνα και το Λος Άντζελες.

Πληροφορίες

Η πλατφόρμα Δύο Χωριά της Μαρίνας Βρανοπούλου, που εδράζει στη Μύκονο, λειτουργεί και στην Αθήνα αυτήν την περίοδο μια σειρά εκθέσεων όπου Έλληνες καλλιτέχνες που συνομιλούν με διεθνείς εικαστικούς της ίδιας γενιάς.Αυτήν την περίοδο διοργανώνει την ομαδική έκθεση Friends [Φίλοι] από τις 12 Φεβρουαρίου έως τις 20 Μαρτίου 2020.

Σπύρος Αγγελόπουλος: Δε Laundry Basket

19 Μαρτίου – 11Απριλίου, 2021

Δύο Χωριά Project Space Αθήνα
Μαντζουράκη 16, 11524, Αθήνα

Δευτέρα- Παρασκευή, 10:00 – 19:00
Σάββατο, 11:00 – 15:00
Τηλ: +30 2106714827

H έκθεση θα ανοίξει διαδικτυακά στις 19 Μαρτίου μέσω της ιστοσελίδας www.diohoria.com και θα είναι επισκέψιμη στο κοινό μόλις επιτραπεί σύμφωνα με τα μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας.

Νέα στέγη για τα Δύο Χωριά της Βρανοπούλου με Σαμ Φρίντμαν

Μαρίνα Βρανοπούλου: Τα «Δύο Χωριά» σταθμεύουν στο Φάρο του Ψυχικού με εξωτικά έργα από την Γκουσμάν