Η σκαπανέας της περφόρμανς, σούπερ σταρ Μαρίνα Αμπράμοβιτς παρουσιάζει με την ΕΛΣ τους Επτά Θανάτους της Μαρίας Κάλλας. Από πούρο θαυμασμό για τη σπουδαιότερη ίσως σοπράνο όλων εποχών.

Διένυσε μία περιπετειώδη πορεία η παράσταση αυτή για να φτάσει στην Αθήνα.

Αρχικά προγραμματίστηκε για την Κρατική Ορχήστρα της Βαυαρίας αλλά αναβλήθηκε αρκετές φορές λόγω πανδημίας. Και ύστερα αντί να υποδεχτεί τους 2000 επισκέπτες που επέτρεπε η χωρητικότητά του, φιλοξένησε πολύ λίγότερους. Ενώ παρουσιάστηκε και διαδικτυακά.

«Δεν μπορώ να σας φιλήσω, να σας κρατήσω, να μοιραστώ μαζί σας τον ενθουσιασμό μου και αυτό μου ραγίζει την καρδιά», ομολόγησε τότε η Μαρίνα Αμπράμοβιτς σε διαδικτυακή συνέντευξη.

Ερωτικό έργο

«Για πάνω από 25 χρόνια ήθελα να δημιουργήσω ένα έργο για τη ζωή και την τέχνη της Μαρίας Κάλλας. Πάντα με γοήτευε η προσωπικότητά της, η ζωή της, ακόμη και ο θάνατός της. Όπως πολλές από τις ηρωίδες της όπερας που δημιούργησε επί σκηνής, έτσι και η ίδια πέθανε από αγάπη. Πέθανε από ραγισμένη καρδιά».

Έχει αναφερθεί πολλάκις στα μοναχικά, τελευταία χρόνια της Κάλλας: Μετά το θάνατο του Ωνάση το 1975 η απαράμιλλη υψίφωνος κλείστηκε στη φυλακή της, το διαμέρισμά της στο Παρίσι. Δύο χρόνια αργότερα, στα 53, κόπηκε το νήμα της ζωής της με καρδιακή προσβολή. Μετά από την απώλεια και ενός παιδιού με τον μοιραίο, ανικανοποίητο έρωτά της. Σύμφωνα με ορισμένους, ο κροίσος ευθύνεται για τον αφανισμό της.

«Είμαστε και οι δύο Τοξότες, πολύ ευαίσθητες και ευάλωτες ταυτόχρονα. Παρά λίγο να έχω την ίδια τύχη», διευκρίνισε. Αναφερόταν στη δική της θυελλώδη σχέση με τον καλλιτέχνη Πάολο Κανεβάρι (Paolo Canevari). Έγινε συντρίμμια.

Ωστόσο η σέρβα περφόρμερ αποδείχθηκε πιο ανθεκτική. Γαντζώθηκε στη δουλειά της. Συνεχίζει με αμείωτη ένταση παρά τα εβδομήντα τόσα χρόνια της.

Η μόδα και η τέχνη

Την τελευταία εικοσαετία μάλιστα συνεργάζεται δημιουργικά με τον κόσμο της μόδας, που θεωρεί έκφανση της τέχνης: Από τον Jay Z και την Adidas ως τη διαχρονική συνεργασία με τον περιζήτητο σχεδιαστή μόδας Ρικάρντο Τίσι.

Πάλαι ποτέ καλλιτεχνικός διευθυντής του γαλλικού οίκου Givenchy, ο ιταλός μόδιστρος βρίσκεται τώρα επικεφαλής της Burberry. Ο Τίσι υπογράφει τα κοστούμια της παράστασης.

Υπάρχει εξάλλου και η κοινή από κοινού φωτογράφησή τους για το Visionnaire:

«Θα σας αφηγηθώ την ιστορία. Μου πρότεινε να συνεργαστούμε. Τον ρώτησα τότε αν αληθεύει ότι η μόδα αντλεί υλικό από την τέχνη. Εκείνος το παραδέχτηκε απολύτως. Εντάξει, τότε είμαι η τέχνη, είσαι η μόδα, ρούφα το βυζί μου. Έτσι προέκυψε αυτή η απίθανη εικόνα, σαν την Μαντόνα (σ.σ. την Παναγία)».

Το 2016 η Μαρίνα Αμπράμοβιτς ενσωματώθηκε για λίγο στην καλλιτεχνική ομάδα του οίκου Givenchy, στο πλευρό του Τίσι.

Όσο για τη σχέση της με την όπερα, πηγάζει από την παιδική της ηλικία: «Η μητέρα μου υπήρξε πολύ αυστηρή. Διάβαζα μόνο τα λογοτεχνικά βιβλία που μου χάριζε. Δεν γνώριζα ούτε τους Beatles ούτε τους Rolling Stones. Η παιδεία μου συμπεριλάμβανε Μπαχ, Μότσαρτ, Βιβάλντι, Τσαικόφσκι και όπερα. Η πρώτη που παρακολούθησα ήταν η Τραβιάτα, στο Βελιγράδι».

Οι επτά θάνατοι

Στο μεγαλειώδες θέαμα που έχει ετοιμάσει, επιστρατεύει τα γνώριμα ενισχυτικά στοιχεία της πρακτικής της: μαχαίρια, φίδια, φωτιά. Ακόμη και σύννεφα τα οποία αναδύονται επί σκηνής. Επιδιώκεται η ταύτιση των δύο γυναικών επί σκηνής.

«Ήθελα να χρησιμοποιήσω ένα κλασικό θέαμα όπως η όπερα και να το αποδομήσω», εξήγησε η δημιουργός.

Οι Επτά θάνατοι οργανώνονται γύρω από τις επτά συγκλονιστικές άριες που σημάδεψαν την κορυφαία σοπράνο. Καθένα από τα επτά επεισόδια πλαισιώνεται από αντίστοιχο μικρό φιλμ εν είδει δοκιμίου: Η Αμπράμοβιτς δολοφονείται από τον διάσημο ηθοποιό του Χόλιγουντ Ουίλλεμ Νταφόε.

Τα βίντεο σκηνοθέτησε ο Ναμπίλ Έλντερκιν, γνωστός από κλιπ για τον Κέινι Γουέστ και τον Κέντρικ Λαμάρ.

Ακούγονται πολυαγαπημένες άριες όπως το σπαρακτικό Addio del passato από την Τραβιάτα του Βέρντι. Ή τη θρυλική Casta Diva από τη Νόρμα του Μπελίνι. Η φωνή της θεϊκής ντίβας διαπερνάει σαν ρεύμα το κορμί του ακροατή.

Επίσης Μπιζέ, Ντονιτσέττι, Πουτσίνι… Τεράστια, απαράμιλλη η γκάμα που πετύχαινε η φωνή της Κάλλας.

Επιπλέον, ο συνθέτης Μάρκο Νικοντίεβιτς συνθέτει πρωτότυπη μουσική.

Ως το θάνατο

Όλη η παράσταση αποδεικνύει πως η άνευ όρων αγάπη της Κάλλας για την τέχνη της δεν της επέτρεψε ποτέ έναν κρίσιμο διαχωρισμό: Ανάμεσα στο πρόσωπο που ενσάρκωνε επί σκηνής με αυτό που υπήρξε στην πραγματικότητα.

Στο δεύτερο μέρος της παράστασης, η Αμπράμοβιτς επικεντρώνεται στο παριζιάνικο διαμέρισμα της Κάλλας. Μια χορογραφία με αργόσυρτες κινήσεις μέσα στο δωμάτιο, αλλά και επίπονη ακινησία. Η Αμπράμοβιτς φαντάζεται τον εσωτερικό πόνο της Κάλλας. Ως την ταύτιση και τον θάνατό της.

Ορισμένοι ερμήνευσαν τη θανάτωσή της επί σκηνής ως σχόλιο με χροιά μισογυνισμού. Η Αμπράμοβιτς όμως στην πραγματικότητα συνθέτει μία ωδή για την ελευθερία.

Η ιέρεια της περφόρμανς υποστηρίζει ότι η όπερα αναδεικνύει το σταθερό προβληματισμό της γύρω από τη γυναικεία ενδυνάμωση. «Ήθελα να απεικονίσω τη δύναμη και την αντοχή που διαθέτει μία γυναίκα. Δεν καταλήγουν όλες οι ερωτικές απογοητεύσεις στην τραγωδία. Έχω πίστη», καταλήγει.

Πληροφορίες

Οι επτά θάνατοι της Μαρίας Κάλλας

Μαρίνα Αμπράμοβιτς

24, 25, 26, 28 και 29 Σεπτεμβρίου 2021.

Πρόκειται για διεθνή συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Κρατική Όπερα της Βαυαρίας, τη Γερμανική Όπερα του Βερολίνου, την Εθνική Όπερα του Παρισιού και το Θέατρο Σαν Κάρλο της Νάπολης.

Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς υπογράφει τη σκηνοθεσία σε συνεργασία με τη Λένσυ Πάιζινγκερ.

Συμμετέχουν οι μονωδοί της ΕΛΣ: Ελένη Καλένος, Βασιλική Καραγιάννη, Έλενα Κελεσίδη, Τσέλια Κοστέα, Χρυσάνθη Σπιτάδη, Μαριλένα Στριφτόμπολα, Άννα Στυλιανάκη.

Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ.

Διαβάστε επίσης: Αλεξία Αντσακλή Βαρδινογιάννη: Πώς τίμησε τα 10 χρόνια Artflyer χαρίζοντάς του εκθεσιακό χώρο

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση