Μάνος Περράκης: Ο αρχιτέκτονας των θεάτρων της Αθήνας σε μία έκθεση

Θέατρο Ιλίσια Νόνικας Γαληνέα και Αλέκου Αλεξανδράκη, 1986

Περιεχόμενα

Έχει χτίσει ή διαμορφώσει 26 θεατρικούς χώρους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ενώ την υπογραφή του φέρει και η επέκταση-ανάπλαση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου της Αθήνας. Δεν θα υπήρχε λοιπόν καταλληλότερος χώρος από αυτόν για την έκθεση-αφιέρωμα στον αρχιτέκτονα Μάνο Περράκη που μετρά 60 χρόνια δημιουργίας με έργα που παραμένουν εμβληματικά, καθώς έχουν συνδεθεί και με σημαντικές προσωπικότητες της ελληνικής τέχνης, όπως ο Κάρολος Κουν και η Ειρήνη Παπά.

Το υπαίθριο θέατρο της επέκτασης που σχεδίασε ο Μάνος Περράκης για το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών

«ARS THEATRALIS. Από τα θέατρα στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο» είναι ο τίτλος της έκθεσης, που εγκαινιάζεται στις 28 Σεπτεμβρίου σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη.

Και με την έκθεση αυτή, ο βραβευμένος με χρυσό βραβείο στην Διεθνή Έκθεση Θεατρικού Ντιζάιν στην Πράγα Μάνος Περράκης συστήνεται στο ευρύ κοινό, που θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τη ζωή και το έργο του και να μελετήσει τη σκέψη και το σύμπαν του, προσεγγίζοντάς το μέσα από έννοιες που επανέρχονται και εξελίσσονται μέσα στο χρόνο.

Είναι άλλωστε ο αρχιτέκτονας, που εξειδικευμένος στον σχεδιασμό θεάτρων, μας παρέδωσε την πρωτοποριακή Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, το Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν στην οδό Φρυνίχου, το Σχολείο της Ειρήνης Παπά, το Θέατρο Γης στη Θεσσαλονίκη ενώ με το Μίνω Βολανάκη διαμόρφωσε το πρώτο θέατρο σε νταμάρι, στο Βύρωνα αλλά και το Μουσείο Τσόκλη στην Τήνο.

Παράλληλα δημιούργησε κινούμενα και κυκλικά θέατρα στην Ισπανία και αλλά και δύο στη Ρώμη, το ένα εκ των οποίων, επίσης κυκλικό.

Άποψη εκθεσιακού χώρου, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών

Μια έκθεση-θεατρική σκηνή

Σχέδια, σκίτσα, μακέτες, αφίσες, προσωπικά αντικείμενα και φωτογραφίες από το αρχείο του αρχιτέκτονα, που ανήκει πλέον στο Μουσείο Μπενάκη περιλαμβάνονται στην έκθεση.

Για πρώτη φορά όμως παρουσιάζεται και μέρος της πλούσιας, προσωπικής συλλογής έργων τέχνης του Περράκη, που πλαισίωναν πάντα τους χώρους και τη ζωή του, καθώς μάλιστα είναι φιλοτεχνημένα από φίλους του με τους οποίους συνομιλούσε ανέκαθεν δημιουργικά.

Η ίδια η έκθεση εξάλλου, σε επιμέλεια της αρχιτέκτονος –μουσειολόγου Ερατώς Κουτσουδάκη και υπό τον συντονισμό του αρχιτέκτονα Γιώργου Τριανταφύλλου προσκαλεί τον θεατή να κινηθεί μεταξύ του σχεδιαστηρίου του αρχιτέκτονα και της θεατρικής αίθουσας ώστε να γνωρίσει από κοντά την δημιουργική διαδικασία του σχεδιασμού μιας θεατρικής σκηνής.

Θέατρο Τέχνης οδού Φρυνίχου, στιγμιότυπο από τη φάση κατασκευής. Kάρολος Kουν και Μάνος Περράκης

Ανάμεσα στα εκθέματα ξεχωρίζει το εικονογραφημένο χρονολόγιο των έργων του Περράκη σε πρώτο πρόσωπο, προγράμματα θεατρικών παραστάσεων, μετάλλια και πλακέτες βράβευσης, το χρυσό κόσμημα, σχεδιασμένο από τον οίκο Φανουράκη, που απεικονίζει το θέατρο Σαγούντο στη Βαλένθια, το κινούμενο πορτρέτο του από τη σειρά της ζωντανής ζωγραφικής του Κώστα Τσόκλη που παρουσιάστηκε το 1986 στην Μπιενάλε τη Βενετίας, καθώς και αρχιτεκτονικές μακέτες θεάτρων, από μόνες τους έργα τέχνης, η μία από τις οποίες δημιουργία του ζωγράφου Νίκου Αλεξίου.

Συλλεκτικά αντικείμενα

Υπαίθριο Θέατρο Μάνης, σχεδιασμένο από τον Μάνο Περράκη το 2004

Εκτός από την παρουσίαση εξάλλου, του ίδιου του μουσείου, τα 26 θέατρα του Περράκη παρελαύνουν σε έναν υποβλητικό σκηνικό χώρο, επί «σχεδιαστηρίων» με πρωτότυπο υλικό.

Επίσης, στην αίθουσα με τίτλο «Στο Σύμπαν Χαρισματικών Συνομιλητών» εκτίθενται έργα και συλλεκτικά αντικείμενα από το γραφείο του αρχιτέκτονα, αποκαλύπτοντας τις επιρροές του και τις σχέσεις του με τους ανθρώπους γύρω από τα έργα του.

Με καταγωγή από το Ηράκλειο, ο Μάνος Περράκης, παιδί ακόμη «μυήθηκε» στα μυστικά της Κνωσού, όπου βρισκόταν συχνά παρακολουθώντας τις αναστηλώσεις και τον ζωγράφο Θωμά Φανουράκη που συντηρούσε τις τοιχογραφίες.

Η πρώτη του επιλογή αργότερα στις σπουδές ήταν η Σχολή Καλών Τεχνών για να στραφεί όμως τελικά στην Αρχιτεκτονική σπουδάζοντας στην Ακαδημία Εφαρμοσμένων Τεχνών στη Βιέννη.

Mακέτα θεάτρου Σαγούντο στη Βαλένθια της Ισπανίας. Σχεδιασμός 2001-2005 που δεν υλοποιήθηκε.

Καθοριστική για την πορεία του ήταν η γνωριμία με τον Ιωάννη Δεσποτόπουλο, τον διεθνούς φήμης και πρωτοπόρο αρχιτέκτονα και πολεοδόμο, με το γραφείο του οποίου συνεργάστηκε για το Πνευματικό Κέντρο του δήμου Αθηναίων, με την επιστροφή του στην Αθήνα.

Για λίγο επίσης συνεργάστηκε και με τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Φατούρο.

Η έκθεση «ARS THEATRALIS. Από τα θέατρα στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο» πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και αναπτύσσεται σε τέσσερεις ενότητες.

Συνοδεύεται από κατάλογο που επιμελείται ο καθηγητής ΕΜΠ Δημήτρης Φιλιππίδης από τις εκδόσεις «Μέλισσα».