Ο Μάικ Μπλούμπεργκ έχει κάθε λόγο να χαίρεται. Οι έμποροι της σύγχρονης τέχνης ενθουσιάστηκαν: Δεκάδες συλλέκτες εμφανίστηκαν στη Frieze της Νέας Υόρκης στις αρχές του μήνα. Εκατομμύρια ευρώ συνολικά επενδύθηκαν στην αγορά νέων έργων μέσα σε ένα τριήμερο από τις 5 έως τις 8 Μαΐου (Τετάρτη ως Σάββατο). Και όλα αυτά ενώ μόνο 64 γκαλερί συμμετείχαν φέτος σε αυτό το «υποσύνολο» της μεγάλης φουάρ (ομαδική παρουσίαση περιπτέρων των εμπορικών χώρων μιας πόλης). Το 2019 παρουσιάστηκαν διακόσιες γκαλερί ενώ η περυσινή εκδήλωση ακυρώθηκε. Όπως παρ’ ολίγον να αναβληθεί και φέτος η αντίστοιχη του Λος Άντζελες.

Πρόκειται για το πρώτο μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός μετά την ελευθερία… Ύστερα από 14 μήνες με την τέχνη να θάλλει στον ψηφιακό κόσμο, φάνηκε ότι οι συλλέκτες προτιμούν τη φυσική επαφή με το έργο τέχνης. Αλλά αυτό δεν θεωρήθηκε εξαρχής δεδομένο.

Η φουάρ ακολούθησε πιστά όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα (ακόμη και τα έργα τέχνης έπρεπε να παραμένουν σε καραντίνα μερικές ημέρες). Υπήρχε όμως η ανησυχία ότι ο κόσμος δεν θα ταξιδέψει λόγω περιορισμών στις αερομεταφορές. Ότι οι διάδρομοι και τα περίπτερα θα φιλοξενήσουν μονάχα λίγους, τοπικούς φιλότεχνους.

Τη Frieze της Νέας Υόρκης διαχειρίζεται πλέον το επενδυτικό κεφάλαιο IOPed Endeavour των Άρι Εμάνουελ (Ari Emanuel) και Πάτρικ Γουάιτσελ (Patrick Whitesell).

Χάουαρντ και Σίντι Ρατσόφσκι

Τουναντίον, ουρές (μασκοφορεμένων) σχηματίστηκαν ακόμη και στα VIP περίπτερα της Frieze με συλλέκτες από όλο την Αμερική. Η Frieze πραγματοποιήθηκε στο νεοπαγές κέντρο καλλιτεχνικής πρωτοπορίας The Shed στο Μανχάταν.

Ξεχώρισαν ο Χάουαρντ και η Σίντι Ρατσόφσκι (Howard & Cindy Rachofsky) που ίδρυσαν τον ομώνυμο οίκο Rachofsky House για τη σύγχρονη τέχνη στο Ντάλας. Φημίζονται επίσης για τα τεράστια ποσά που επενδύουν στον πόλεμο κατά του Aids και τον οργανισμό AmFAR.

Η ατάκα του Χάουαρντ Ρατσόφσκι «η πιο φανερή οπτικοποίηση του πλούτου σου είναι αυτό που κρέμεται στους τοίχους του σπιτιού σου», άφησε εποχή.

Ο Ντον και η Μέρα Ρουμπέλ πέταξαν από τη Φλόριντα. Ο πρώην γυναικολόγος και η δασκάλα σύζυγός του, συλλέγουν έργα τέχνης από τη δεκαετία του 1960.

Συγκαταλέγονται σήμερα ανάμεσα στους πιο σημαντικούς δισεκατομμυριούχους συλλέκτες της Αμερικής. Ίδρυσαν το Rubell Museum στο Μαϊάμι το 2019 με περισσότερα από επτά χιλιάδες έργα της συλλογής τους από τους χίλιους καλλιτέχνες τους.

Ντον και Μέρα Ρουμπέλ, δισεκατομμυριούχοι, συλλέγουν από τη δεκαετία του 1960

Εμφανίστηκε βέβαια και ο Μάικ Μπλούμπεργκ από το Άπερ Ιστ Σάιντ του Μανχάταν.

Εξάλλου, με δικά του χρήματα (μεταξύ άλλων χορηγιών) δημιουργήθηκε το κέντρο καλλιτεχνικής πρωτοπορίας The Shed.

Η Bloomberg Philanthropies δώρισε 75 εκατομμύρια δολάρια στους Ντάνιελ Ντοκτόροφ και Άλεξ Πουτς, πρόεδρο και CEO, για τη δημιουργία του κέντρου που εγκαινιάστηκε το 2019.

«Πάντα πίστευα ότι οι τέχνες έχουν μια μοναδική ικανότητα να ωφελούν τις πόλεις προσελκύοντας κάθε είδους δημιουργικά άτομα, ενδυναμώνοντας τις κοινότητες και συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη», δήλωσε ο ίδιος.

«Το The Shed θα βοηθήσει τη Νέα Υόρκη να κατακτήσει και τους τρεις αυτούς στόχους και η μοναδική σχεδίασή του θα κρατήσει την πόλη μας στο προσκήνιο στο μελλοντικό τοπίο της τέχνης και του πολιτισμού», πρόσθεσε.

Άγκι Γκαντ

Κανείς δεν πόνταρε σε τόσο αθρόα προσέλευση. Επίσης ήρθε ο ιδρυτής του επενδυτικού ομίλου KKR & Co Χένρι Κρέιβις, η σούπερ σταρ του τένις Σερένα Γουίλιαμς. Εμφανίστηκε ακόμη και ο διάσημος κριτικός τέχνης των New York Times Πίτερ Σιέλνταλ (Peter Schjeldahl) που το 2019 είχε ανακοινώσει από τη στήλη του ότι πάσχει από καρκίνο.

Κάπου εκεί βρισκόταν και η ντάμα της φιλανθρωπίας στην τέχνη, πάτρονας και επίτιμη πρόεδρος στο Μουσείο σύγχρονης τέχνης της Νέας Υόρκης ΜΟΜΑ, η θρυλική Άγκι Γκαντ (Aggie Gund).

Η κόρη του μεγαλύτερου τραπεζίτη του Οχάιο αφιέρωσε τη ζωή της σε θέματα Δικαιοσύνης, τόσο στο χώρο των τεχνών όσο και στο γυναικείο κίνημα. Πρόκειται για μία από τις πιο σεβαστές φιγούρες της βαθύπλουτης Αμερικής και ιδιαίτερα αγαπητή στο ευρύ κοινό.

Τους χώρους της Frieze επισκέπτηκε και ο Μάικ Βινκελμαν γνωστός ως Beeple (Μπιπλ) που κατέκτησε τα υψίπεδα της φήμης εν μια νυκτί όταν ο οίκος δημοπρασιών Christie’s πούλησε το ψηφιακό του έργο 5000 Days (5000 μέρες) για 69 εκατομμύρια δολάρια. Καιρός να αγοράσει λίγη τέχνη και αυτός.

Άποψη του κέντρου καλλιτεχνικής πρωτοπορίας SHED που κυρίως χρηματοδότησε ο Μάικ Μπλούμπεργκ στη Νέα Υόρκη

«Έχουμε πελάτες από όλη την Αμερική», παρατήρησε ο πρόεδρος της περίοπτης ελβετικής γκαλερί Hauser & Wirth Μαρκ Παγιό (Marc Payot).

Αφού πρόκειται για το αμερικανικό κοινό, ο Παγιό παρουσίασε αμερικανούς καλλιτέχνες: Για το έργο Blind Man’s Buff (1984) της Λουίζ Μπουρζουά η γκαλερί κέρδισε περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια. Για το νέο έργο The Drifter ο Τζορτζ Κόντο και η γκαλερί μοιράστηκαν 800.000 δολάρια.

Ο πίνακας του Ρασίντ Τζόνσον (Rashid Johnson) Blue Bird (2021) πουλήθηκε έναντι 750.000 δολαρίων. Μικρό έργο της Σιμόν Λι (Simone Leigh), νέο πουλέν της γκαλερί που θα εκπροσωπήσει την Αμερική στη Μπιενάλε της Βενετίας του χρόνου, πήρε 300.000 δολάρια.

H γκαλερί Lehmann Maupin δήλωσε πούλησε έργα των περίφημων άγγλων δημιουργών Gilbert & George (Γκίλμπερτ και Τζορτζ) έναντι 60 χιλιάδων στερλίνων έκαστη σε συλλέκτη στη Βοστώνη. Το μνημειώδες Modern:Ancient:Brown (2020) του Μακ Άρθουρ Μπίνιον (McArthur Binion) ανάμεσα στα 160.000 με 200.000 δολάρια σε συλλέκτη στο Παλμ Μπιτς.

Ο διάσημος καλλιτέχνης Ντάγκλας Άιτκεν

Όσο για το κεντρικό έκθεμα της μεγάλης γκαλερί το εξάπτυχο έργο The Suspect (2021) του Χέρναν Μπας (Hernan Bas), πρόκειται να ταξιδέψει σε ευρωπαίο συλλέκτη που πλήρωσε κάτι μεταξύ 350.000 και 400.000 δολαρίων για να το αποκτήσει.

Η νεοϋορκέζικη γκαλερί 303 πούλησε έργο του καταπληκτικού 52χρονου Νταγκ Άιτκεν (Doug Aitken) για 225.000 δολάρια, πίνακα του Χανς Πίτερ Φελντμαν (Hans-Peter Feldmann) για 158,000 και του Ρόντνεϊ Γκράχαμ (Rodney Graham) για 125.000 δολάρια.

H γκαλερί των Βρυξελών Xavier Hufkens (Ξαβιέ Χαφκενς) πούλησε γλυπτό του Χαουσάγκο (Thomas Houseago sculpture) για 375.000 δολάρια και δύο έργα της ροκ σταρ στην αγγλοσαξονική τέχνη Τρέισι Έιμιν: έργο σε χαρτί για 32.000 δολάρια and ένα νέον για $105.000 δολάρια. Σε κάπως πιο πεσμένες τιμές εν συγκρίσει με την αλλοτινή της δόξα…

Πολλές γκαλερί δήλωσαν ότι είχαν ξεπουλήσει ακόμη και πριν το άνοιγμα της Frieze. Έτσι λέγεται για τα πέντε έργα της 45χρονης αμερικανίδας Ντάνα Σουτζ που παρουσίασε το περίπτερο της διεθνούς γκαλερί Ντέιβιντ Ζβίρνερ (David Zwirner). Η τιμή τους κυμαινόταν ανάμεσα στις 500.000 και το ένα εκατομμύριο δολάρια.

Έτσι, πολλοί συλλέκτες φαίνεται πως βρέθηκαν εκεί απλώς για το ανθρώπινο small talk της υπόθεσης. Το θεαθήναι, όπως λέγεται στην ημετέρα…