Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι οιωνοί είναι αίσιοι για επιστροφές αρχαιοτήτων – Εγκαίνια της έκθεσης κυκλαδικών

Την έκθεση «Γυρισμός. Κυκλαδικοί θησαυροί στο ταξίδι της επιστροφής» εγκαινίασε το απόγευμα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, όπου παρουσιάζονται για πρώτη φορά παγκοσμίως κυκλαδικές αρχαιότητες από την αμερικανική συλλογή Στερν, που επέστρεψαν στην Ελλάδα.

  «Χαράσσουμε ένα βατό μονοπάτι επαναπατρισμού και άλλων πολύτιμων τμημάτων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, στέλνοντας ένα μήνυμα σε κράτη, σε μουσεία, σε οργανισμούς, σε συλλέκτες, ότι αυτός ο γυρισμός, που είναι και το όνομα της έκθεσης, δεν είναι απλά ηθικά επιβεβλημένος, αλλά είναι και τεχνικά, νομικά εφικτός», όπως δήλωσε κατά τον χαιρετισμό του ο πρωθυπουργός. Προσθέτοντας ότι «Η Ελλάδα γίνεται πλέον ο μοναδικός κύριος της μεγαλύτερης συλλογής αρχαιοτήτων που θα επιστρέψει ποτέ στην πατρίδα μας», και ότι  «η ρεαλιστική διεκδίκηση της κληρονομιάς μας είναι μία πολιτική κεντρική δέσμευση της κυβέρνησής μας, η οποία διαπερνά και όλους τους χειρισμούς του αρμόδιου υπουργείου». Παρόντες στα εγκαίνια ήταν η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Παναγιώτης Πικραμμένος, ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας, η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Κασσάνδρα Μαρινοπούλου και ο διευθυντής και πρόεδρος του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης Νέας Υόρκης Μαξ Χόλεϊν.

Το ιστορικό της διεκδίκησης

 Στην έκθεση αναδεικνύονται,  όπως είναι γνωστό δέκα μαρμάρινα ειδώλια και πέντε αγγεία κατασκευασμένα από μάρμαρο, στεατίτη και πηλό, που χρονολογούνται από τους χρόνους της Νεότερης Νεολιθικής εποχής ως την  Πρωτοκυκλαδική ΙΙ περίοδο, δηλαδή από το  5300 π.Χ. ως το  2400/2300 π.Χ. «Τα εκατομμύρια μάτια τα οποία θα αντικρίζουν αυτά τα εν πολλοίς άγνωστα έργα θα γίνονται τελικά οι καλύτεροι πρεσβευτές του πολιτισμού και της Ιστορίας μας», είπε ο Πρωθυπουργός, ενώ αναφερόμενος στην προσωρινή έκθεση της συλλογής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης επισήμανε ότι οι επισκέπτες του «θα είναι οι πρώτοι που θα αναγνωρίζουν ότι ναι μεν μπορεί αυτές οι αρχαιότητες να εκτίθενται στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο μιας πολιτιστικής ανταλλαγής, όμως αποτελούν ιδιοκτησία της Ελλάδος».

 Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε επίσης στο ιστορικό της διεκδίκησης της συλλογής ενθυμούμενος την πρώτη φορά που η υπουργός Πολιτισμού του έκανε λόγο για την ύπαρξή της. «Την αγνοούσα», είπε «όπως την αγνοούσαν και οι περισσότεροι στην πατρίδα μας και τότε της είπα, ότι θα εξαντλήσουμε όλη μας τη νομική ευρηματικότητα για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε ότι με τον σωστό τρόπο η συλλογή αυτή πρέπει να επιστρέψει και θα επιστρέψει, τελικά, στην πατρίδα μας. Και όταν είχα την ευκαιρία προσωπικά να επισκεφθώ την οικία του συλλέκτη και να δω περί τίνος επρόκειτο, τότε αντελήφθην γιατί αυτή η προσπάθεια έπρεπε, τελικά, να τελεσφορήσει όπως και τελεσφόρησε».

Γυρισμός και για τα Γλυπτά

 Στην υποδοχή του «θραύσματος Fagan» στην αρχή του έτους, ενός πολύτιμου τμήματος του Παρθενώνα,  το οποίο επανενώθηκε με τη Ζωφόρο του Παρθενώνα αναφέρθηκε επίσης ο κ. Μητσοτάκης λέγοντας, ότι «σηματοδοτεί τον δρόμο της επιστροφής, της επανένωσης όλων των ακρωτηριασμένων Γλυπτών τα οποία εξακολουθούν να εκτίθενται αλλού. Ένα οικουμενικό αίτημα, το οποίο πιστεύω, ότι κάθε μέρα αποκτά και μεγαλύτερη δυναμική». Προσθέτοντας ότι «Οι οιωνοί είναι αίσιοι και έναν από αυτούς αποτελεί και αυτή η έκθεση, «Γυρισμός», ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός, μία ιστορική στιγμή για την πατρίδα μας και ταυτόχρονα όμως μία ισχυρή όσο και πρακτική προτροπή προς φορείς, προς άλλους ιδιώτες συλλέκτες, ώστε αυτό το ταξίδι της επιστροφής να ξεκινήσουν σύντομα και πολλές άλλες αρχαιότητες οι οποίες έχουν, με διάφορους τρόπους, βρεθεί εκτός της πατρίδας μας».

Ιδιαίτερα στάθηκε εξάλλου ο πρωθυπουργός σε διαφωνούντες σχετικά με την διαδικασία απόκτησης από το ελληνικό κράτος της συλλογής Στερν, καθώς μάλιστα μία μικρή ομάδα βρισκόταν πλησίον του μουσείου διαμαρτυρόμενη. «Και σε όσους μεμψιμοιρούν -έχουμε και λίγους φίλους διαδηλωτές έξω από το Μουσείο σήμερα- πιστεύω ότι χάνουν πραγματικά την ουσία αναζητώντας μικροκομματικά συνθήματα σε μία διαδικασία η οποία, όπως έχω εξηγήσει, αναμφισβήτητα είναι προς όφελος της πατρίδας μας, διότι η Ελλάδα γίνεται πλέον ο μοναδικός κύριος της μεγαλύτερης συλλογής αρχαιοτήτων που θα επιστρέψει ποτέ στην πατρίδα μας», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.

Ευθύνη και ρεαλισμός

«Και αυτό είναι ένα γεγονός αναμφισβήτητο», συνέχισε «και σε αντίθεση με όσα διαδίδονται, φαιδρά θα έλεγα, από κάποιους, οι οποίοι φαίνεται να μη γνωρίζουν ούτε τα βασικά της αρχαιολογικής νομοθεσίας, το ελληνικό δημόσιο όχι μόνο δεν παραιτείται από δικαιώματα και αξιώσεις του, αλλά αντίθετα, διεκδικεί αυτά που του ανήκουν, με ευθύνη και με ρεαλισμό, γι’ αυτό και όταν χρειάζεται τα δανείζει για να μπορεί τελικά να τα κερδίζει. Το πρώτο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Το δεύτερο για πάντα. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, όλοι αυτοί οι οποίοι αντιτίθενται στην επιλογή την οποία κάναμε, αν πρώτον γνώριζαν την ύπαρξη της συλλογής Στερν  πριν εμείς ασχοληθούμε με αυτή. Και δεύτερον, αν είχαν κάποια πρόταση και αν πίστευαν πραγματικά ότι μία άλλη δικαστική διεκδίκηση θα μπορούσε να φέρει το αποτέλεσμα το οποίο εμείς καταφέραμε τελικά να πετύχουμε».

Επιτυχία αθόρυβη και αποτελεσματική

Τέλος ο πρωθυπουργός συνεχάρη την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τους συνεργάτες της που την ολοκλήρωσαν την υπόθεση «αθόρυβα και αποτελεσματικά».

Να σημειωθεί, ότι η έκθεση συνιστά το πρώτο βήμα υλοποίησης της ιστορικής συμφωνίας  επαναπατρισμού των αρχαιοτήτων αυτών στην Ελλάδα, μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ), που κυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο στις 9 Σεπτεμβρίου 2022.  Πρόκειται για μία συμφωνία, που  προβλέπει τη σταδιακή επιστροφή στην Ελλάδα της συλλογής 161 πρωτοκυκλαδικών αρχαιοτήτων, μοναδικής αρχαιολογικής αξίας του αμερικανού συλλέκτη Λέοναρντ Στερν. Μετά την έκθεση των 15 κυκλαδικών στην Αθήνα θα ακολουθήσει η έκθεση του συνόλου της συλλογής στο ΜΕΤ, πριν την οριστική επιστροφή της στη χώρα μας. Όπως έχει δηλώσει μάλιστα επανειλημμένως η υπουργός Πολιτισμού, με την επιστροφή τους στην Ελλάδα τα κυκλαδικά της συλλογής θα εκτεθούν μονίμως στο Μουσείο της Νάξου, το οποίο θα έχει στο μεταξύ ολοκληρωθεί.

Διαβάστε επίσης

Βασίλης Παπαθεοδώρου – Όταν η παιδική πορνογραφία γίνεται έμπνευση