Ήταν ο Παρθενώνας στο Ερέχθειο; Θεωρίες συνωμοσίας και η επίσημη απάντησή τους

Μπορεί ο Παρθενώνας να είχε άλλη ονομασία στην αρχαιότητα; Μπορεί ο πραγματικός Παρθενώνας να βρισκόταν… αλλού;

Και πού αλλού; Οι Έλληνες επιστήμονες, έχοντας μελετήσει διεξοδικά το μνημείο, και ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή, και όχι μόνον θεωρητικά, αλλά βάσει των γραπτών πηγών και των αρχαιολογικών ευρημάτων, ουδέποτε συνάντησαν πρόβλημα ταύτισής του, άλλωστε ουδέποτε υπήρξε και η παραμικρή αμφιβολία.

Από την άλλη, ωστόσο, η παγκόσμια φήμη του Παρθενώνα, πεδίον δόξης λαμπρόν για καθένα που επιθυμεί να αναδειχθεί μέσω αυτού οδηγεί και σε τέτοιες «πρωτότυπες» θεωρίες.

Κατασκευαστής της συγκεκριμένης ο Ολλανδός αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, Γιάνρικ βαν Ρουκχούιτζεν, ο οποίος με ανακοινώσεις του τους τελευταίους μήνες, στηριγμένες σε δικές του ερμηνείες περί τα πράγματα, επιχειρεί να πείσει την διεθνή επιστημονική κοινότητα ότι ο Παρθενώνας της αρχαιότητας… δεν ήταν ο Παρθενώνας!

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, έχει βρει και ευήκοον ους, αφού το θέμα Ακρόπολη και Παρθενώνας «πουλάει» πάντα!

Κι αν ο εν λόγω αρχαιολόγος διατύπωνε απλώς τη γνώμη του, όπως έχει κάθε δικαίωμα ο καθένας, δεν θα του δινόταν και ιδιαίτερη σημασία. Από τη στιγμή, όμως, που δίνει γι΄αυτήν χώρο -δίχως να την ενστερνίζεται πάντως- το έγκριτο αρχαιολογικό περιοδικό Archaeology Magazine, που κυκλοφορεί σε όλον τον κόσμο, στο νέο του τεύχος (Μάιος – Ιούνιος), η απάντηση επιβάλλεται.

Και την δίνει ο καθηγητής κ. Δημήτρης Παντερμαλής, πρόεδρος του Μουσείου Ακροπόλεως, λέγοντας:

«Δεν υπάρχει θέμα για συζήτηση. Πέραν πάσης αμφιβολίας, ο Παρθενώνας είναι ο ναός, που δημιούργησε η αθηναϊκή δημοκρατία, μετά την νίκη εναντίον των Περσών. Εκεί όπου τοποθετήθηκε και το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς από τον Φειδία. Έχει βρεθεί, μάλιστα, στον Παρθενώνα το αποτύπωμα της βάσης και η υποδοχή του ξύλινου πυρήνα του αγάλματος».

Τι ισχυρίζεται, όμως, ο Γιάνρικ βαν Ρουκχούιτζεν;

Ότι υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία που να υποστηρίζουν την ονομασία του ναού. Και επίσης, ότι οι παρθένες και οι ιέρειες της Αθηνάς, δεν έκαναν τις τελετές στον Παρθενώνα, αλλά στο Ερέχθειο. Άρα, κατά την δική του άποψη, ο Παρθενώνας ήταν ένα μέρος του Ερεχθείου.

Αρχαίες πηγές, ανασκαφές, ευρήματα και δημοσιεύσεις δεν φαίνεται να έχουν ληφθεί υπ΄όψιν από τον Βαν Ρουκχούιτζεν, που προφανώς συγχέει πληροφορίες, ερμηνεύοντάς τις κατά το δοκούν. Ακόμη και την αναφορά του Παυσανία στον Παρθενώνα τον 2ο μ.Χ. αιώνα παρερμηνεύει, θεωρώντας ότι κι αυτός μιλάει για το Ερέχθειο.

«Στο Ερέχθειο, αυτό το παράξενο κτήριο με τις τέσσερις εισόδους λατρεύονταν, όπως είναι γνωστό, όχι μόνον η θεά Αθηνά στο ανατολικό τμήμα του ναού, αλλά και ο Κέκροπας στα δυτικά, και ο Ποσειδώνας με τον Ερεχθέα στα νότια», θυμίζει ο κ. Παντερμαλής.

Και να προστεθούν, βέβαια, και οι βωμοί του Ηφαίστου και του Βούτου, αδελφού του Ερεχθέα, ενώ εκεί επίσης βρισκόταν το πέπλο της Αθηνάς και η άσβεστος λυχνία, που αναβόταν μία φορά μόνον το χρόνο.

«Όταν οι Πέρσες έκαψαν την Ακρόπολη με τους ναούς της, το μόνο σημείο που έμεινε σχεδόν ατόφιο ήταν το πίσω τμήμα αυτού του κτηρίου. Εκεί, μετά την νικηφόρα ναυμαχία της Σαλαμίνας, οι Αθηναίοι απόθεσαν το ιερό ξόανο της θεάς, που είχαν πάρει μαζί τους εγκαταλείποντας την πόλη», συνεχίζει ο κ. Παντερμαλής.

«Ο Παρθενώνας, όμως, όπως τον ξέρουμε σήμερα, κατασκευάστηκε στη θέση παλαιότερων ναών, του «Εκατόμπεδου» και του «Προπαρθενώνα», που, όταν τον κατέστρεψαν οι Πέρσες, ήταν ημιτελής», προσθέτει.

Θυμίζοντας, επίσης, ότι λειτουργούσε και ως θησαυροφυλάκιο για πολύτιμα αφιερώματα από χρυσό, ασήμι, χαλκό και ελεφαντόδοντο ενώ στο δυτικό του διαμέρισμα, τον οπισθόδομο φυλάσσονταν και τα χρήματα του συμμαχικού ταμείου, όταν οι Αθηναίοι το πήραν από την Δήλο.

Όλες οι άλλες θεωρίες για τον κ. Παντερμαλή «δεν έχουν κανένα επιστημονικό βάρος, απλώς βοηθούν τον εμπνευστή τους να κερδίσει κάποια δημοσιότητα», όπως λέει.