Πούλησε το ακριβότερο αρχαίο νόμισμα στον κόσμο για 4,2 εκατομμύρια δολάρια αλλά αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό κράτηση με πολλαπλές κατηγορίες από την δικαιοσύνη των Ηνωμένων Πολιτειών, αφού το συγκεκριμένο χρυσό κέρμα είχε «ψευδή προέλευση».

Πρόκειται για τον Ρίτσαρντ Μπιλ, ιδιοκτήτη και διευθύνοντα σύμβουλο της Roma Numismatics, οίκου δημοπρασιών με έδρα το Λονδίνο, που διακινούσε αρχαία νομίσματα.

Αυτό το νόμισμα, όμως, τον πρόδωσε. Γιατί δεν είναι άλλο από αυτό που έκοψε ο Βρούτος μετά τη δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα το έτος 44 π.Χ. αλλάζοντας τον ρου της Ρωμαϊκής Ιστορίας.

Στη μία όψη του απεικονίζεται η κεφαλή του Βρούτου και στην άλλη ο σκούφος της Δημοκρατίας με δύο ξίφη και τις λέξεις «Eid Mar», δηλαδή «Ειδοί του Μαρτίου».

Ως το «ιερό δισκοπότηρο της Νομισματικής» έχει χαρακτηριστεί σήμερα, λόγω της σπανιότητάς του το νόμισμα αυτό, καθώς τρία μόνον χρυσά νομίσματα αυτής της κοπής έχουν διασωθεί. Και να σημειωθεί ότι η κοπή τους είχε γίνει σε νομισματοκοπείο, που είχε ιδρύσει ο Βρούτος, μεταξύ Φιλίππων και Καβάλας κατά τα δύο χρόνια που διεξαγόταν ο πόλεμος με την Ρώμη. Στους Φιλίππους άλλωστε δόθηκε η τελική μάχη το 42 π.Χ. με την ήττα Βρούτου και Κάσσιου από τον Οκταβιανό και τον Μάρκο Αντώνιο.

Νόμισμα της Νάξου Σικελίας

Οι «Ειδοί του Μαρτίου», αποφράδα ημέρα, όπως έχει μείνει στην ιστορία ήταν το ίδιο κακή τώρα, και για τον συγκεκριμένο ιδιοκτήτη του οίκου δημοπρασιών, που συνελήφθη στη Νέα Υόρκη στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, αλλά μόλις τώρα έγινε γνωστό.

Η σύλληψη έγινε ύστερα από έρευνα της αμερικανικής HSI (Homeland Security Investigations) με επικεφαλής τον ειδικό πράκτορα Μπρέντον  Ίστερ, που είναι γνωστός για το έργο του στη διερεύνηση λαθραίων αρχαιοτήτων.

Το ασημένιο νόμισμα της Σικελικής Νάξου με τον Διόνυσο και τον Σειληνό
Το ασημένιο νόμισμα της Σικελικής Νάξου με τον Διόνυσο και τον Σειληνό

Το νόμισμα με τις «Ειδούς του Μαρτίου», κατασχέθηκε  κάπου στην κομητεία της Νέας Υόρκης στις αρχές Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους.

Κατάσχεση πραγματοποιήθηκε όμως και για ένα ακόμη νόμισμα το« Σικελία Νάξος» που βρισκόταν στις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου John F. Kennedy.

Το νόμισμα της Νάξου της Σικελίας είχε κοπεί γύρω στο 430 π.Χ. στην ελληνική αποικία της Νάξου και απεικονίζει τον Διόνυσο στη μία πλευρά του και την άλλη τον Σειληνό, τον σύντροφό του, ενώ πίνει.

Και τα δύο, όπως αναφέρθηκε από εκπρόσωπο της Εισαγγελίας του Μανχάταν θα επαναπατριστούν στις χώρες καταγωγής τους.

Όπως είναι γνωστό εξάλλου, τόσο η Ελλάδα όσο και η Ιταλία έχουν αυστηρούς νόμους και έχουν επιβάλλει περιορισμούς στο θέμα της διακίνησης αρχαίων νομισμάτων και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπου μπορεί να αποδειχθεί η προέλευσή τους απαιτούν τον επαναπατρισμό  τους.

Να επισημανθεί όμως εδώ, ότι τα νομίσματα κυκλοφορούσαν στην αρχαιότητα σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο, έτσι είναι δύσκολο να εκτιμηθεί από πού μπορεί να προέρχονταν αρχικά.

Βαριές κατηγορίες

Για διακεκριμένη κλοπή σε πρώτο βαθμό και δεύτερο βαθμό, εγκληματική κατοχή κλεμμένης περιουσίας σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, συνωμοσία σε τέταρτο βαθμό και οργάνωση  απάτης πρώτου βαθμού κατηγορείται ο Μπιλ, που η εγκληματική του δράση αποκαλύφθηκε ύστερα από την απόπειρα πώλησης, το 2022 πέντε νομισμάτων, που ήταν γνωστό, ότι είχαν λεηλατηθεί από τη Γάζα.

Το χρυσό νόμισμα «Ειδοί του Μαρτίου» και στις δύο όψεις του
Το χρυσό νόμισμα «Ειδοί του Μαρτίου» και στις δύο όψεις του

Ο 40χρονος έμπορος, που ειδικευόταν στην πώληση αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών νομισμάτων ήταν παλαιότερα μέλος του βρετανικού στρατού και είχε κάνει ξαφνική είσοδο στον στενό κύκλο των ειδικών του Λονδίνου, το 2009.

Μέσα σε ένα χρόνο πουλούσε νομίσματα εκατομμυρίων λιρών, κάτι που προκάλεσε μεγάλες απορίες, όπως δηλώνει σήμερα ο πρόεδρος της Βρετανικής Νομισματικής Εμπορικής Ένωσης Κρίστοφερ Μάρτιν.

Πράγματι ο Ρίτσαρντ Μπιλ φαινομενικά μέσα σε μια νύχτα έχτισε έναν σύγχρονο οίκο δημοπρασιών νομισμάτων με γυαλιστερούς καταλόγους και μοντέρνες φωτογραφίες.

Σε αντίθεση όμως, με τους συναδέλφους του, δεν είχε καμία προϋπηρεσία στο χώρο, έτσι οι άλλοι έμποροι τον παρακολουθούσαν με δέος, καθώς άρχισε να διαπραγματεύεται νομίσματα σε εκατομμύρια, φαινομενικά χωρίς εμπειρία στο είδος. Ήταν σαφές όμως, ότι κατά κάποιο τρόπο είχε πρόσβαση σε πολύτιμα νομίσματα.

Οργανωμένη επιχείρηση

Το 2014 ο Μπιλ πήρε στα χέρια του αυτό, που επρόκειτο να γίνει το πιο πολύτιμο αρχαίο νόμισμα,  που πουλήθηκε ποτέ στην αγορά εκείνη την εποχή. Υποτίθεται, ότι του δόθηκε από τον Ίταλο Βέκι, έναν Ιταλό έμπορο νομισμάτων, που είχε μεγαλώσει στο Ηνωμένο Βασίλειο και είχε γίνει γνωστός στον κόσμο των νομισμάτων, αρχικά ως ανεξάρτητος έμπορος και στη συνέχεια συνεργαζόμενος με πολλές μεγάλες εταιρείες εμπορίας νομισμάτων.

Το 1992 ο Βέκι συνελήφθη με έναν θησαυρό αδήλωτων ελληνικών νομισμάτων, καθώς προσπαθούσε να εισέλθει στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στην πορεία όμως, συνεργάστηκε ακόμη και με το Βρετανικό Μουσείο, το οποίο κατέχει δέκα νομίσματα, που φαίνεται να προέρχονται από αυτόν, σύμφωνα με τα διαδικτυακά αρχεία του. Στα εβδομήντα του, ο Βέκι άρχισε να εργάζεται ως ειδικός σύμβουλος στη Roma Numismatics του Μπιλ.

Και εκτός από το νόμισμα «Ειδοί του Μαρτίου», που υποτίθεται ότι του έδωσε, του προώθησε επίσης και αυτό της Σικελικής Νάξου. Και τα δύο είχαν πωληθεί στην ίδια δημοπρασία, με το νόμισμα της Νάξου να φθάνει στα 291.682 δολάρια.

Το ενδιαφέρον είναι όμως, ότι πριν την δημοπρασία ο Μπιλ είχε αρχικά προσπαθήσει να τα πουλήσει απευθείας σε ένα ανώνυμο αγοραστή το 2015, κατά τη διάρκεια της Ετήσιας Διεθνούς Νομισματικής Συνέλευσης της Νέας Υόρκης, η οποία έλαβε χώρα στο ξενοδοχείο Waldorf-Astoria.

Σύμφωνα με τον πράκτορα Μπρέντον Ίστερ, αυτό το άτομο, γνωστό μόνον ως «πληροφοριοδότης #1»,  έμαθε από τον Μπιλ ότι το νόμισμα προερχόταν από «παλιά ελβετική συλλογή».

Μια φράση γνωστή στο εμπόριο αρχαιοτήτων για αντικείμενα αμφιβόλου προέλευσης.

Η θήκη με το νόμισμα «Ειδοί του Μαρτίου», όπως δημοπρατήθηκε
Η θήκη με το νόμισμα «Ειδοί του Μαρτίου», όπως δημοπρατήθηκε

Παραποίηση εγγράφων

Μη μπορώντας  ωστόσο να πείσουν κανέναν αγοραστή στο συνέδριο, ο Μπιλ και ο Βέκι πέρασαν τα επόμενα χρόνια προετοιμάζοντας την παραποίηση εγγράφων για τα νομίσματα ώστε να μπορούν να πουληθούν στον οίκο δημοπρασιών, όπως λέει σήμερα ο αμερικανός πράκτορας.

Στο τέλος μάλιστα οι δυο τους φέρεται να πλήρωσαν  για έγγραφα, που ισχυρίζονταν, ότι τα νομίσματα προέρχονταν από τη συλλογή του βαρόνου Dominique de Chambrier.  Γιατί ένας άλλος πληροφοριοδότης, που συνεργάζεται με τον Ίστερ, του ανέφερε, ότι είχε προσεγγιστεί από τον Βέκι και τον Μπιλ, προκειμένου να υπογράψει παραποιημένα έγγραφα προέλευσης για 107.000 δολάρια.

Ο ίδιος πάντως, είπε ότι αρνήθηκε.

Πριν από την πώληση των νομισμάτων εξάλλου, το φθινόπωρο, ο Μπιλ έστειλε τα νομίσματα στη Νέα Υόρκη για να επικυρωθεί η γνησιότητά τους από την Numismatic Guaranty Corporation, η οποία στην αξιολόγησή της έκρινε, ότι είναι αυθεντικά.

«Η αυθεντικότητα και ο βαθμός ενός νομίσματος είναι θέματα ξεχωριστά και διαφορετικά από την προέλευση. Δεν είναι κοινή πρακτική η NGC να γνωμοδοτεί σχετικά με την προέλευση ενός νομίσματος και δεν το έκανε εδώ», δήλωσε ωστόσο εκπρόσωπός της.

Παραμένει ασαφές όμως ακόμη, πώς ο Βέκι προμηθεύτηκε αυτά τα νομίσματα και τι ακριβώς προσπαθούσαν να καλύψουν οι δυο τους. Για τον ίδιο η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη και έτσι δεν του έχουν ακόμη απαγγελθεί κατηγορίες.

Διαβάστε επίσης:

Οι προτάσεις των αρχιτεκτονικών γραφείων για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Η Τέχνη είναι γένους θηλυκού, αλλά οι γυναίκες απουσιάζουν από την Τέχνη