Η Tate Modern γιόρτασε διαδικτυακά είκοσι χρόνια ζωής

Η σπουδαιότερη ίσως πινακοθήκη σύγχρονης τέχνης στον κόσμο (αναντίρρητα τεράστιας επιρροής), το μουσείο Tate Modern του Λονδίνου (αδελφάκι της μεγάλης Tate Britain) εγκαινιάστηκε πριν από είκοσι χρόνια (στις 11 Μαιου) από τη Βασίλισσα Ελισάβετ, στο παλιό ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο πέρα από τις όχθες του Τάμεση.

Το 2003, ο Όλαφουρ Ελάιασον με το καταπληκτικό The Weather Project κορύφωσε τη σειρά Unilever Project με την οποία κάθε σαιζόν ένας σημαντικός εικαστικός πληρούσε την κεντρική αίθουσα της Tate (το επιβλητικότατο Turbine Hall) με μία εγκατάσταση η οποία συνδιαλλεγόταν ενεργά με το κοινό.

Στο The Whether Project, ένας τεράστιος τεχνητός ήλιος έλουζε ολόκληρη την επιφάνεια της Tate, εμποτίζοντας τα έργα της μόνιμης συλλογής αλλά και όλη την αισθητηριακή εμπειρία του κοινού με το ζεστό του φως.

Με την ευκαιρία των είκοσι χρόνων ελλείψει κοινού αφού η Tate παραμένει κλειστεί, το Μουσείο κάλεσε το πολυπληθές κοινό του να ψηφίσει το αγαπημένο του δημιούργημα όχι μόνο από τις εγκαταστάσεις της Unilever Series αλλά και άλλα μνημειώδη έργα.

Με πρώτη την εγκατάσταση του Ελάιασον, ιδού οι υπόλοιποι καλλιτέχνες που ξεχώρισαν:

Άι Γουέι Γουέι, Sunflower Seeds, 2010, με τους διάσπαρτους υπερμεγέθεις ηλιόσπορους (κατά τον τίτλο) να πνίγουν το σκηνικό ως ζοφερή υπενθύμιση της απομάκρυνσης του ανθρώπου από τη φύση που μοιραία οδηγεί στην εκδίκησή της.

Η παραγγελία Hyundai Commission: SUPERFLEX, One Two Three Swing! (2017-18), η ανατρεπτική κολλεκτίβα Superflex εγκατέστησε στο Turbine Hall ένα κολοσσιαίο πλέγμα από πορτοκαλί κούνιες μαζί με ένα γιγαντιαίο εκκρεμές το οποίο αιωρούταν πάνω από το κοινό. Οι θεατές ενωμένοι στους αιθέρες αψήφισαν τους κανόνες της βαρύτητας και της φύσης.

Στο τρίτο της σειρά έργο για τη Unilever Series, ο ινδικής καταγωγής Βρετανός Ανις Καπούρ δημιούργησε το μνημειώδες γλυπτό Marsyas (2002). Γνωστή για τις αινιγματικές φόρμες που εισβάλλουν επιθετικά στον ψυχολογικό και φυσικό ανθρώπινο χώρο, με το Marsyas δανείζεται το όνομα του Σάτυρου Μαρσύα που έγδαρε ο θεός Απόλλωνας για να τον τιμωρήσει επειδή είχε τολμήσει να παραβγεί μαζί του στη μουσική. Κατασκευασμένο από ατσάλι και με «δέρμα» από PVC, έκανε κατάληψη όλης της αίθουσες σχεδόν χωρίς να αφήσει κανένα σημείο ελεύθερο και κατέπνιξε τον κόσμο με την μονοχρωματική του φόρμα.

Και η μοναδική γυναίκα: Στις εννέα δεκαετίες της καριέρας της η γιαπωνέζα Γιαγιόι Κουσάμα έχει περιπλανηθεί από την επαρχιακή Ιαπωνία στην καλλιτεχνική σκηνή της Νέας Υόρκης και στο Τόκιο ενώ τα έργα της μετουσιώνουν το ψυχικό τραύμα για το οποίο χρειάστηκε να εισαχθεί στην κλινική το 1977. Για την έκθεση Infinity Mirror Rooms στην Tate δημιούργησε ένα από τα μεγαλύτερα έργα της με μία εγκατάσταση με πολλαπλές αντανακλάσεις από διάσπαρτους καθρέπτες στην αίθουσα George Oikonomou Gallery. Το κοινό ανέδειξε τώρα την Obliteration Room (2012), ένα έργο αρχικά για παιδιά, όπου οι επισκέπτες καλούνταν να γεμίσουν τον λευκό χώρο με στίκερς μεταμορφώνοντας τελικά το κενό με μία εκρηκτική παλέτα χρώματος.

Η τεράστια τσουλήθρα στο Turbine Hall που εγκατέστησε ο Κάρστεν Χόλερ για τη σειρά Unilever, δημιουργούσε «πανικό σε ένα κατά τα λοιπά νηφάλιο μυαλό». Οπωσδήποτε το βίωμα όσων επισκεπτών δοκίμασαν να εισχωρήσουν στο λεγόμενο Test site (έργο το οποίο παρατηρούσε κανείς και εκ των έσω καθώς γλιστρούσε μέσα στην τσουλήθρα αλλά και εξωτερικά καθώς έβλεπε τους άλλους να εισχωρούν μέσα του), χαρακτηρίστηκε ως αμάλγαμα ευφορίας και τρόμου με την αδρεναλίνη στο ζενίθ.