Η μούσα του Πικάσο που δεν έγινε ποτέ ερωμένη – Έκθεση και δημοπρασία

Μια 19χρονη φοιτήτρια τέχνης με λυγερό κορμί και τα ξανθά μαλλιά της πιασμένα ψηλά σε αλογοουρά έφτασε μια μέρα του ΄54 στο εργαστήρι του Πάμπλο Πικάσο στο Βαλορίς της νότιας Γαλλίας.

Με τον νεαρό φίλο της Τόμπι Τζέλινεκ, που κατασκεύαζε έπιπλα μετέφεραν δύο καρέκλες, που είχε αγοράσει από αυτόν ο διάσημος ζωγράφος.

Η εμφάνισή της, φρέσκια και απρόσμενη, σε αντίθεση με τη σοβαρότητα και τη συστολή της, τον εντυπωσίασαν. Και κάποιες μέρες αργότερα ο Πικάσο εμφανίστηκε στην βεράντα του στούντιο του Τζέλινεκ κρατώντας το πορτρέτο, που της είχε ζωγραφίσει.

Έτσι αρχίζει η ιστορία της Σιλβέτ Νταβίντ (μετέπειτα Λίντια Κόρμπετ) με τον Πάμπλο Πικάσο, κοντά στον οποίο έμεινε τρεις μήνες -εκείνη θυμάται αυτές τις μέρες ως «υπέροχες» – κατά τη διάρκεια των οποίων ήταν το μοντέλο του για 60 περίπου έργα ζωγραφικής, κεραμικά και γλυπτά από χάλυβα.

«Ήταν ευγενικός και μου έμαθε τόσα πολλά για την τέχνη», λέει σήμερα η ίδια. «Ήμουν πολύ σοβαρό παιδί και εκείνος συνήθιζε να κάνει αστεία για να με κάνει να γελάσω. Είχε σχεδιάσει μια αράχνη σε ένα κομμάτι χαρτί, την έβαλε στο έδαφος και μετά πήδηξε πάνω τρομαγμένος».

Εκείνο ωστόσο, που δεν συνέβη ποτέ, είναι ότι δεν αναπτύχθηκε μεταξύ τους ερωτική σχέση. «Δεν θα μπορούσα ποτέ να γίνω ερωμένη του», λέει. «Ήξερα πόσο σπουδαίος καλλιτέχνης ήταν ο Πικάσο αλλά ήμουν ένα ντροπαλό, αφελές και φοβισμένο κορίτσι. Ήθελε να ποζάρω γυμνή, αλλά αρνήθηκα, καθώς ήμουν πολύ νευρική».

Και πράγματι οι φωτογραφίες της Σιλβέτ που τραβήχτηκαν εκείνη την εποχή από τον φίλο του Πικάσο, Αντρέ Βιλέρ αποκαλύπτουν μια νεαρή γυναίκα με σοβαρό αλλά ανήσυχο πρόσωπο με τον ρόλο, που της έχει επιβληθεί.

 

Αντί χρημάτων

Στα χρόνια που πέρασαν η Λίντια Κόρμπετ πλέον (μετά την προσχώρησή της στο διαθρησκειακό πνευματικό κίνημα Subud) έγινε καλλιτέχνης, έζησε μια ενδιαφέρουσα ζωή και σε ηλικία 89 ετών πλέον βλέπει τα έργα της σε εκθέσεις, όπως αυτή με τίτλο «Τρεις δυνατές γυναίκες», που μόλις εγκαινιάστηκε στο γερμανικό Μουσείο Μέσμερ του Ρίγκελ, μαζί με την Νίκι ντε Σεν Φαλ και την Ελβίρα Μπαχ. Ή να διατίθενται σε δημοπρασίες, όπως στους Christie’s, μαζί μάλιστα με κεραμικά του Πικάσο!

«Ο Πικάσο ήθελε να με πληρώσει», θυμάται η Λίντια Κόμπετ «αλλά ήταν τόσο μεγάλη η τιμή, που ήμουν το μοντέλο αυτού του σπουδαίου καλλιτέχνη, που δεν πήρα χρήματα».

Αντ΄ αυτών εκείνος της πρότεινε να επιλέξει έναν από τους πίνακες, όπως και έγινε. Πράγματι διάλεξε ένα ασπρόμαυρο προφίλ της, το οποίο «μου έμοιαζε περισσότερο σαν φωτογραφία», όπως λέει.

Αργότερα όμως, το πούλησε όταν ο Τζέλινεκ νοσηλεύτηκε με φυματίωση.

 

Επιπλέον της δώρισε και ένα αντίτυπο του παριζιάνικου περιοδικού τέχνης «Verve», ένα ειδικό, διπλό τεύχος με αναπαραγωγές 180 σχεδίων του Πικάσο, που είχαν δημιουργηθεί στο Βαλορίς μεταξύ 1953 και αρχών του 1954.

Εκείνη την εποχή ο Πικάσο βρισκόταν για μια ακόμη φορά μπλεγμένος σε ερωτικό τρίγωνο με την Φρανσουάζ Ζιλό, 40 χρόνια νεώτερή του και μητέρα των δύο από τα παιδιά του να τον έχει εγκαταλείψει και ο ίδιος να ζει με την νέα του ερωμένη Ζακλίν Ροκ. Έτσι η Κόρμπετ υποθέτει σήμερα ότι για τον Πικάσο ήταν μία ανάπαυλα αυτές τις ήσυχες συναντήσεις μαζί της.

 

Η δημοσιότητα και η αλογοουρά

Αλλά εν τέλει, όχι για την ίδια. Γιατί όταν τα έργα του Πικάσο εκτέθηκαν, η νεαρή γυναίκα έγινε εν μια νυκτί διάσημη. Φωτογράφοι πολιορκούσαν το σπίτι της στο Βαλορίς, φωτογραφίες της εμφανίστηκαν στο Paris Match και στο περιοδικό Elle, την ίδια στιγμή, που εκείνη συνήθιζε να κρύβεται στην ντουλάπα. «Ήμουν τόσο συνεσταλμένη, και όλα αυτά τα εύρισκα υπερβολικά», λέει.

 

Άλλωστε, σαν να μην έφταναν αυτά, διάφοροι άντρες της έστελναν προτάσεις γάμου, ο Ζακ Τατί της πρότεινε να συμμετάσχει σε σε ταινία του και βέβαια η Μπριζίτ Μπαρντό αντέγραψε το χτένισμά της και τον τρόπο που ντυνόταν.

Η αλογοουρά ήταν ιδέα του πατέρα της, που τον γνώρισε κυρίως όταν ήταν έφηβη. Είχε πάει σε μια παράσταση της «Αντιγόνης» όπου εντυπωσιάστηκε από το χτένισμα της ηρωίδας, που είχε πιασμένα τα μαλλιά της ψηλά [αλλά σίγουρα όχι αλογοουρά].

«Μου πρότεινε να το αντιγράψω, καθώς πίστευε ότι θα μου ταίριαζε και σύντομα έγινε το σήμα κατατεθέν μου. Είχα πολύ μακριά, φυσικά ξανθά μαλλιά και μια χοντρή φράντζα, και ήταν πραγματικά αυτό που παρακίνησε τόσο πολύ τον Πικάσο», όπως θυμάται.

 

Η ελευθερία της ταίριαζε

Γεννημένη στο Παρίσι το 1934, κόρη ενός γάλλου εμπόρου έργων τέχνης και μιας αγγλίδας καλλιτέχνιδας, η Σιλβέτ Νταβίντ μεγάλωσε στην Προβηγκία και σε ένα μικρό νησί στα ανοιχτά της Κυανής Ακτής, ζώντας μια αντισυμβατική ζωή, που διακόπηκε από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στα 16 της, η ίδια και ο αδερφός της στάλθηκαν στο προοδευτικό Summerhill School στο Σάφολκ της Αγγλίας, αφού η μητέρα της είχε διαβάσει το βιβλίο του ιδρυτή του Α.Σ. Νιλ «Το προβληματικό παιδί».

«Ο κόσμος έλεγε, ότι τα παιδιά που πήγαιναν εκεί σαν διαβολάκια, έβγαιναν σαν άγγελοι. Ήταν αλήθεια», λέει. Άλλωστε η ελευθερία της ταίριαζε. «Σε άφηναν μόνο σου και μπορούσες να πας στα μαθήματα ή όχι.

Εγώ πήγαινα μόνο στα μαθήματα του Άιβορ Κάτλερ [ποιητή και τραγουδιστή] επειδή ήταν υπέροχος, διασκεδαστικός και μιλούσε γαλλικά. Πίναμε μαζί τσάι. Νομίζω ότι έπρεπε να μου διδάξει γεωγραφία, αλλά αντ’ αυτού έπαιζε φυσαρμόνικα και τραγούδησε αστεία τραγούδια».

Στο Summerhill γνώρισε τον Τόμπι Τζέλινεκ και εκείνος την ακολούθησε στη νότια Γαλλία όπου ζούσε η μητέρα της, κοντά στο στούντιο Μαντούρα του Πικάσο. «Ο Τόμπι και ο Πικάσο συνήθιζαν να μιλούν ενώ εγώ καθόμουν στο έδαφος παίζοντας με το γρασίδι», λέει. «Έφτιαξε μια θαυμάσια εικόνα μου ενώ το έκανα αυτό. Τώρα βρίσκεται στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο».

Οι δυο τους χώρισαν όμως, στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και στη συνέχεια η Σιλβέτ Νταβίντ παντρεύτηκε τον βρετανό Ρόντεν Κόρμπετ, φοιτητή τέχνης που γνώρισε στο Παρίσι όταν ήταν 28 ετών. Σύντομα με την μικρή της κόρη, Ίζαμπελ, τον ακολούθησε στην Αγγλία, όπου εγκαταστάθηκαν στο Ντέβον, εκεί που η ίδια ζει ως και σήμερα.

 

Πάντα ευγνώμων

Η Λίντια Κόρμπετ άρχισε να ζωγραφίζει και πάλι στα 45 της, όταν χώρισε ξανά. Οι επιρροές της στη ζωγραφική είναι ποικίλες, όπως λέει, από τις πρώιμες ιταλικές τοιχογραφίες της Αναγέννησης ως τον Ουίλιαμ Μπλέικ και τον Μαρκ Σαγκάλ.

 

Έχοντας μάλιστα, μετατρέψει το γκαράζ της σε στούντιο συνεχίζει ακόμη να ζωγραφίζει, τώρα πλέον με μαύρο ινδικό μελάνι αφού η όρασή της δεν είναι πια τόσο καλή. «Λατρεύω αυτό το γραφικό περίγραμμα, κάτι που επέλεξα και από τον Πικάσο», όπως λέει. «Ήμουν πολύ τυχερή που κάθισα κοντά του. Μου έδωσε τη ζωή μου και θα είμαι για πάντα ευγνώμων».

Να σημειωθεί ότι το περιοδικό «Verve» μαζί με μια επιλογή φωτογραφιών από τον Βιλέρ και τον Villers και τον Έντουαρντ Κουίν προσφέρεται στην ηλεκτρονική πώληση Picasso Ceramics των Christie’s, έως και σήμερα, μαζί με ένα κεραμικό του Πικάσο, που την απεικονίζει. καθώς και δύο δικοί της πίνακες.

Ο πρώτος είναι μία αυτοπροσωπογραφία με την ίδια να κρατά μια κόκκινη παπαρούνα και δάκρυα να τρέχουν στο πρόσωπό της. «Το ζωγράφισα τον Νοέμβριο του 2022, κοντά στην Ημέρα Μνήμης», λέει.

«Σκεφτόμουν τον παππού μου, που ήταν στρατιώτης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν έπρεπε να μαζέψει τους τραυματίες από τα πεδία των μαχών, βάζοντάς τους σε κάρα. Πόσο θλιβερός μπορεί να είναι ο πόλεμος».

Ενώ ο δεύτερος «Η Σιλβέτ παίζει κιθάρα για την Ειρήνη στη Γη» (2023) αναφέρεται στην αγάπη του Πικάσο για τη μουσική φλαμένκο αλλά και για το σχήμα της κιθάρας. Κάθε έργο έχει υπογραφεί δύο φορές, με το «Sylvette David» (το όνομα γέννησής της) και «Lydia Corbett».

 

Διαβάστε επίσης:

H θρυλική Μαίρη Λίντα επιστρέφει με ένα μοναδικό τραγούδι γεμάτο «Υποσχέσεις»

Ένα ή δύο ήταν τα πλοία με αγάλματα που βυθίστηκαν στα Αντικύθηρα; Νέες έρευνες

Γκάρι Βάινερτσουκ: «Κανείς δεν κάνει το μπαμ με την πρώτη»