Η Ύδρα μιας άλλης εποχής – Φωτογραφίες του Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ

Όταν ο σπουδαίος Aμερικανός φωτογράφος, φοιτητής ακόμη τότε, Robert McCabe έφθανε για πρώτη φορά στην Ύδρα, το 1954, το νησί μόλις είχε αρχίσει να αλλάζει με τις διαφορές στην κοινωνία του ελάχιστα να διακρίνονται.

Το οξυδερκές ήδη μάτι του θα τις έβλεπε και θα φωτογράφιζε  το νησί ανάμεσα σε δυο διακριτές φάσεις, της παραδοσιακής κοινωνίας που επιβίωνε λιτοδίαιτα από τη μια μεριά και του κατοπινού μετασχηματισμού του νησιού σε κοσμοπολίτικο κέντρο και τουριστικό  προορισμό από την άλλη. Αυτές οι φωτογραφίες παρουσιάζονται από την Κυριακή 19 Ιουνίου στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη στην Ύδρα στην έκθεση με τίτλο «Η Ύδρα του Robert McCabe, 1950s-1960s». Παρών θα είναι και ο ίδιος ο φωτογράφος.

Στις φωτογραφίες του οι χαρακτηριστικές ομορφιές της Ύδρας αναγνωρίζονται αμέσως. Όπως  το καμπαναριό του Μοναστηριού της Παναγίας, η προτομή του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, ο κυματοθραύστης με πλήθος καΐκια, οι πέτρινες μάντρες. Κι όσο περισσότερο τις παρατηρεί κανείς τόσο αντιλαμβάνεται γοητευτικές λεπτομέρειες, μαρτυρίες μιας άλλης εποχής, της δεκαετίας του 1950 και των αρχών του 1960. Ανάμεσά τους, οι εγκαταλειμμένες  παλιές πέτρινες αποθήκες του λιμανιού και τα γερασμένα επιβλητικά σπίτια,  το παλιό κτήριο του Ιστορικού Αρχείου της Ύδρας, η «Νεράιδα», το πλοίο-σύμβολο της εποχής, επίσης τα καφενεία και τα μαγαζιά της προκυμαίας με τις μακριές ριγωτές τέντες αλλά και οι χειροποίητες επιγραφές τους. Αλλά και οι καθημερινές ασχολίες των βιοπαλαιστών και τα μικρά παιδιά που τριγυρίζουν ελεύθερα στο λιμάνι. Tο έγχρωμο φιλμ αποτυπώνει τα χρώματα, το φως του ήλιου αλλά και τις σκιές στους βράχους, τα σπίτια, τα καΐκια, στη θάλασσα, όλες τις ώρες της ημέρας.

Οι αλλαγές

Εύκολες και οι συγκρίσεις που μπορούν να κάνουν οι επισκέπτες. Γιατί δεν είναι πολύ μακρινή η εποχή, μόλις μερικές δεκαετίες, που, όπως όλη η Ελλάδα, έτσι και η Ύδρα επιβίωνε με δυσκολία. Η εγκατάλειψη και η φτώχεια ήταν εμφανείς. Ο οικισμός και οι κάτοικοι απέπνεαν μια αίσθηση χαμένης αίγλης. Η δεκαετία του 1950 θα τα αλλάξει όλα αυτά. Σταδιακά στην Ύδρα θα δημιουργηθεί ένας ιδιότυπος, γοητευτικός μικρόκοσμος από κοσμοπολίτες καλλιτέχνες, διανοούμενους και συγγραφείς και θα αρχίσει η τουριστική της ανάπτυξη.

Στις φωτογραφίες του McCabe διακρίνεται καθαρά το γνήσιο ενδιαφέρον για έναν τόπο παρθένο και αυθεντικό, η λαχτάρα του ταξιδιώτη για ανακάλυψη, ο θαυμασμός του για τους σκληραγωγημένους και λιτοδίαιτους κατοίκους, καθώς και η αγάπη για την Ελλάδα του ανθρώπου με κλασική παιδεία και αισθητική. Είναι γνωστό άλλωστε ότι οι φωτογραφίες του από τα νησιά του Αιγαίου έγιναν μοναδικά ντοκουμέντα μιας εποχής, που ο παραδοσιακός τρόπος ζωής των κατοίκων τους παρέμενε απαράλλαχτος επί αιώνες, ενώ είχαν ήδη φυτευτεί οι σπόροι της μετεξέλιξής τους σε τόπους αναψυχής ανθρώπων από όλη την υφήλιο.

Ο λάτρης της Ελλάδας

Ο Robert McCabe γεννήθηκε στο Σικάγο το 1934 και το ενδιαφέρον του για τη φωτογραφία εκδηλώθηκε πολύ νωρίς. Καθώς ο πατέρας του ήταν ο εκδότης μιας από τις πρώτες εικονογραφημένες εφημερίδες της Νέας Υόρκης άρχισε κι αυτός να εργάζεται εκεί. Στα 21 του χρόνια, ένα ταξίδι στην Ελλάδα του 1950 του άλλαξε τη ζωή. Το 1955 και το 1957 επέστρεψε σε αποστολή από το National Geographic και φωτογράφισε τα νησιά των Κυκλάδων.

Το έργο του έχει εκτεθεί σε ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, την Αγγλία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Έχουν εκδοθεί τα βιβλία του “Metamorphosis”, “Greece 1954-1965”, “Ελλάδα: Τα χρόνια της αθωότητας (1954-1965)”, “Τρεις Μέρες στην Αβάνα”, “DeepFreeze! A photographer’ s Antarctic Odyssey in the Year 1959”, “Στο δρόμο για την Ελλάδα”, “Grece. Les annees d’ innocence” και “The Ramble in Central Park”, το οποίο και απέσπασε το βραβείο Fore Word για το καλύτερο βιβλίο στην κατηγορία Nature για το 2011.

Η έκθεση παρουσιάζεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Μιαούλεια 2022 με τη συνδρομή της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου Ύδρας. Στα εγκαίνια θα μιλήσουν ο εκδότης και συγγραφέας Άδωνις Κύρου και ο δημοσιογράφος Άγγελος Ρέντουλας.

Info

Ιστορική Εστία Λάζαρου Κουντουριώτη, Ύδρα. τηλ. 22980 52421 

Έκθεση: «Η Ύδρα του Robert McCabe, 1950s-1960s»

Διάρκεια: 20 Ιουνίου ως 31 Οκτωβρίου

Διαβάστε επίσης:

Αίθουσα της Εθνικής Πινακοθήκης με το όνομα της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα