Μια καρέκλα, που το κάθισμά της μιμείται όστρακο θαλάσσης και μία γάτα, που απολαμβάνει τον ύπνο της. Ποιο είναι το περίεργο; Κανένα, αν εξαιρέσει κανείς, ότι η συγκεκριμένη καρέκλα, που δημιουργήθηκε το 1950 ήταν το πρώτο έπιπλο μαζικής παραγωγής στο οποίο το κάθισμα και η πλάτη αποτελούνται από ένα ενιαίο κομμάτι πλαστικού. Και φυσικά, ότι έχει κοπιαριστεί ανελέητα.

Δημιουργοί της ήταν το περίφημο ζευγάρι των αμερικανών σχεδιαστών Τσαρλς και Ρέι Ιμς σε συνεργασία, στην προκειμένη περίπτωση, με τον θρυλικό εικονογράφο Σολ Στάινμπεργκ, γνωστό από τα κινούμενα σχέδιά του στο «New Yorker». Σήμερα, 70 και πλέον χρόνια μετά, μία επανέκδοση αυτής της καινοτόμου καρέκλας –κέλυφος με τη γάτα αναπαράχθηκε προσεκτικά –ακόμη και τα μουστάκια της γάτας σχεδιάστηκαν με το χέρι- και βγαίνει στο εμπόριο.

1

Το νέο μοντέλο κυκλοφορεί από το Eames Institute, σε περιορισμένη έκδοση των 500, όσο για τον κόστος εκάστης καρέκλας, τα  2.500 δολάρια. Η αναπαραγωγή έγινε από την Vitra και την εταιρεία επίπλων Herman Miller.

Ο Τσαρλς και η Ρέι Ιμς το 1941-42

Οι εκκεντρικοί δημιουργοί

Το  ζευγάρι των σχεδιαστών ήταν ήδη φίλοι με τον Σολ Στάινμπεργκ, όταν τον προσκάλεσαν να τους επισκεφθεί, την εποχή ακριβώς που είχαν ολοκληρώσει το σχεδιασμό της καρέκλας –κέλυφος. Εκείνος βρισκόταν τότε στη Δυτική Ακτή με τη σύζυγό του, Χίντα Στερν Sterne και αμέσως αποφάσισε να κάνει το «μοιραίο» ταξίδι στο γραφείο των Ιμς στη Βενετία της Καλιφόρνια.

Το ψεύτικο πτυχίο κολεγίου του Σολ Στάινμπεργκ για τον Τσαρλς Ιμς (περίπου 1950).

Δουλεύοντας μαζί, οι τρεις εκκεντρικοί δημιουργοί  με την αστείρευτη φαντασία σχεδίασαν στη συνέχεια μια σειρά από μοναδικά αντικείμενα τέχνης. Όπως για παράδειγμα, ένα επίσημο αλλά εντελώς πλαστό (!) πτυχίο κολεγίου, που ο Στάινμπεργκ δημιούργησε για τον Τσαρλς Ιμς ως υπόμνηση του γεγονότος, ότι είχε εγκαταλείψει τη Σχολή Αρχιτεκτονικής πριν αποφοιτήσει. Αλλά και μια πραγματική μπανιέρα στην οποία ο Στάινμπεργκ επίσης, ζωγράφισε το περίγραμμα μιας γυναίκας που λούζονταν.

Αρχειακές φωτογραφίες εξάλλου, που  έχουν ανακαλυφθεί από εκείνη την εποχή,  δείχνουν τα παράξενα σχέδια του Στάινμπεργκ, ο οποίος  περιέγραφε τον εαυτό του ως «συγγραφέα που ζωγραφίζει», ενώ παρουσιάζονται στη σύζυγό του και στην Ρέι Ιμς.

Έργα του Στάινμπεργκ στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέας Υόρκης σε ομαδική έκθεση

Καινοτόμες ιδέες

 «Η διασύνδεση των ιδεών του Στάινμπεργκ  και των σχεδίων των παππούδων μου είναι απίστευτη», λέει σήμερα η Λίζα Ντιμίτριος, η νεότερη εγγονή των Ιμς, καλλιτέχνιδα και η ίδια, επικεφαλής επιμελήτρια του Eames Institute, το οποίο φροντίζει την τέχνη και την  κληρονομιά σχεδιασμού της οικογένειας. «Νομίζω ότι αυτή η συνεργασία ήταν υποδειγματική για τον τρόπο, που τους άρεσε να δημιουργούν: να είναι πάντα ανοιχτοί σε κάθε νέα, δημιουργική ιδέα, που να ξεπερνά το αναμενόμενο», όπως προσθέτει.

Αλλά και ο Στάινμπεργκ «παρακολουθούσε διαρκώς το μεταβαλλόμενο πολιτιστικό τοπίο της Αμερικής», όπως λέει η μελετήτρια Φραντσέσκα Πελιτσάρι, συνεπιμελήτρια του «Saul Steinberg: Milan, New York» στην Τριενάλε του Μιλάνου 2021.  «Φαινόταν μάλιστα, να απολαμβάνει το διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στη λαϊκή αισθητική και την πρωτοπορία της μοντερνιστικής τέχνης και του σχεδίου».

Οι καρέκλες των Τσαρλς και η Ρέι Ιμς με τη ζωγραφική του Στάινμπεργκ

Έμπνευση και χιούμορ

Πράγματι, μέχρι τη δεκαετία του 1950, και πέρα από τα σκανταλιάρικα καρτούν του για το «New Yorker»  είχε γίνει γνωστός ως ζωγράφος και τοιχογράφος ενώ το 1946, συμπεριλήφθηκε στην ομαδική έκθεση «Fourteen Americans» στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέας Υόρκης.  Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της δημιουργικής συναναστροφής του με τους Ιμς ο Στάινμπεργκ εφάρμοσε το πνεύμα και το χιούμορ του σε δύο από αυτές τις καρέκλες με κέλυφος. Στη μία σχεδίασε το πρόχειρο περίγραμμα μιας γάτας που κοιμάται και στην άλλη μια γυμνή γυναίκα.

Ο Τσαρλς και η Ρέι Ιμς κράτησαν φυσικά αυτές τις καρέκλες, τις οποίες σωστά κατάλαβαν, ότι ήταν κάτι περισσότερο από το υποπροϊόν της σχέσης δύο ζευγαριών, που περνούσαν καλά και διασκέδαζαν παράγοντας τέχνη.

Διαβάστε επίσης

Ερωτευμένος Μότσαρτ – Ένα ρομαντικό ειδύλλιο, ένα χειρόγραφο απελπισίας και μια δημοπρασία

Μια χιτσκοκική ηρωίδα με τα κοσμήματα της νέας σειράς του Cartier

Ο Ιντιάνα Τζόουνς, ο αρχαιότερος υπολογιστής του κόσμου και το ταξίδι στο χρόνο