«Η συντομία αποτελεί ψυχή της ευφυίας», σημείωνε ο Σέξπιρ. Απαράμιλλο παραμένει το ευσύνοπτο, σκωπτικό σχόλιο του σκιτσογράφου Αρκά, που με τη δύναμη της συμπύκνωσης και την ευστοχία της παρατήρησης συναρπάζει γενιές αναγνωστών από όλο το κοινωνικό φάσμα.

Με αντίδοτο το ευφυές χιούμορ, τιτλοφορείται η έκθεση που διοργανώνουν οι 26ες ΠΛΟΕΣ στο Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως στην Άνδρο σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης, καθηγήτριας στο ΕΚΠΑ Αθηνάς Σχινά. Αποτελεί αφορμή για να τιμηθεί η σαραντάχρονη πορεία του περίφημου σκιτσογράφου, που σταθερά προσθέτει χρώμα και ρυθμό στις ζοφερές εποχές αυτού του πλανήτη.

Αθηνά Σχινά στα πρώτα της βήματα

Εκτός από σειρά σκίτσων με τις δημοφιλείς φιγούρες του Αρκά, παρουσιάζονται και 185 ακριβείς αναπαραγωγές σε μεγέθυνση από τα περισσότερα λευκώματά του καθώς και πρωτότυπα και χειροποίητα έργα, τα λεγόμενα «ιστορικά» που δημιούργησε πριν από τα μέσα της υψηλής τεχνολογίας τα οποία οδηγούν σε  πιο εκσυγχρονισμένη χρωματική απόδοση. Τέλος παρουσιάζονται σκίτσα του για τον κορωνοϊό, μία χαρτογράφηση της σημερινής συνθήκης.

Οι ιδιοφυείς εικόνες του Αρκα αποτελούν αντικατοπτρισμό της ελληνικής κοινωνίας, αντανάκλαση και ακριβές ψυχογράφημα του μέσου έλληνα πολίτη με τρόπο σκωπτικό, εκλαϊκευμένο, εύληπτο και συνάμα εντελώς πνευματώδη και φιλοσοφημένο.

Ο ίδιος ο Αρκάς αποτελεί μυστήριο, ποτέ δεν εμφανίζεται ως πρόσωπο και ενώ προσομοιάζει με φευγαλέο θρύλο μοιάζει ταυτόχρονα ως ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, αφού τόσο καίρια απεικονίζει τις διάφορες όψεις του οικείου και ανοίκειου εσωτερικού κόσμου του.

«Κατά την διάρκεια αυτών των σαράντα χρόνων της δημιουργίας του, ο Αρκάς μέσα από τους “ήρωες κι αντι-ήρωες” που διαμορφώνει, αντανακλά προσωποποιήσεις και συμπεριφορές, που εκφράζουν ως κρυμμένες αλήθειες κι ευτράπελα της ζωής, τα προβλήματα και τις αντιδράσεις μας, τις μύχιες σκέψεις και τις ανομολόγητες ορέξεις μας, τις φαντασιώσεις και τους δισταγμούς μας, τις αδυναμίες και τα ελαττώματά μας, τους φόβους και τις ελπίδες ή τις λαχτάρες μας, μεταμφιεζόμενος εκείνος σε έναν κλαυσίγελο. Το λυτρωτικό και πολυεπίπεδο χιούμορ του Αρκά γίνεται ένας οδηγός αυτεπίγνωσης, αποτελώντας κάθε φορά ένα καίριο αποτύπωμα της πολιτισμικής μας ιστορίας, καθώς αποδίδει –σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, χωρίς μάσκες και προκαλύμματα- τις περισσότερες πτυχές των ηθών, των συμπεριφορών και νοοτροπιών της καθημερινότητάς μας» σημειώνει η επιμελήτρια.

Ο συχνά σουρεαλιστικός Αρκάς παραπέμπει και σε μία παλιότερη δήλωση της Αθηνάς Σχινά στο πλαίσιο των εορτασμών των είκοσι ετών του θεσμού ότι «σημασία δεν έχει αν και σε ποιο βαθμό η “παραστατική” εικόνα είναι ή όχι ρεαλιστική, αφ’ ης στιγμής οι εποχές που ζούμε έχουν καταλύσει τις κατηγοριοποιήσεις, οι οποίες χρησίμευαν περισσότερο για την ιστορία από όσο για την πραγματικότητα».

Ο εικαστικός θεσμός Πλόες (ο όρος απαντάται ήδη στα χρόνια του Ομήρου) που φέτος ξεπερνάει σε διάρκεια το ένα τέταρτο του αιώνα, παρουσιάζει εκθέσεις στο Ίδρυμα Κυδωνιέως με χαρακτήρα πιστό στην έννοια της σύνδεσης και της γεφύρωσης με το παρελθόν όπως οι ναυτικές πλόες και οι νησιώτες με τη στεριά τους. Η Αθηνά Σχινά υπήρξε επικεφαλής στη διοργάνωση του θεσμού εκ συστάσεώς του έχοντας τελικά διοργανώσει πάνω από διακόσιες σαράντα εκθέσεις. Ξεκίνησε μάλιστα με πρωτοπορία, Τάκη ή Τσόκλη στις σελίδες της θάλασσας το 1995. Το 2017 παρουσίασε Λάππα και πέρυσι διοργάνωσε την εξόχως απαραίτητη αναδρομική έκθεση Τσαρούχη με τίτλο Επίκαιρος και διαχρονικός. Ύστερα από αυτά τα εμβληματικά σύμβολα του ελληνικού μοντερνισμού και της σύγχρονης τέχνης, η παρουσία του Αρκά έρχεται να ελαφρύνει κάπως την παράδοση, εκπέμποντας όμως ένα κρίσιμο μήνυμα: το χιούμορ να επικρατεί στα σοβαρά ζητήματα, όπως η σοβαρότητα στο γελοία, όπως παρατήρησε ο σπουδαίος ευφυολόγος Όσκαρ Ουάλντ.

Πληροφορίες

Η έκθεση (χωρίς ειδικά εγκαίνια, λόγω αποφυγής συνωστισμού), εγκαινιάζεται το Σάββατο 1 Αυγούστου. Θα διαρκέσει ως την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2020, εκτός αν ανακύψουν ειδικοί λόγοι και μπορέσει να παραταθεί.

Ημέρες και ώρες λειτουργίας: 10.30 – 14.30 & 18.30 – 21.30 καθημερινά, εκτός Τρίτης.

Εγκαίνια στο αρχοντικό του Ιδρύματος στη χώρα της Άνδρου το 2017