Πρόσωπα και χώροι που είναι σαν να βγαίνουν από όνειρο, εικόνες που αποπνέουν γαλήνη και ευλάβεια.

Με τον τίτλο «omnia caritatis» τα έργα του Βαγγέλη Γκόκα, που θα εκτεθούν από τις 17 Ιουνίου στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων αποτελούν έκφραση του προσωπικού ιδιώματος, αλλά και των εμμονών του ζωγράφου, καταγράφοντας έτσι την εξελικτική του πορεία κατά την τελευταία δεκαετία.

Πρόκειται κυρίως για προσωπογραφίες και τοπία και είτε είναι σπουδές, προσχέδια και λάδια σε καρτολίνες, είτε όμως σχέδια μεγάλων διαστάσεων με κάρβουνο από την πιο πρόσφατη δουλειά του «Όλα είναι μεταπαραγωγές από πίνακες και από φωτογραφίες», όπως διευκρινίζει ο ίδιος.

«Το πορτρέτο του Ντελακρουά είναι μια ερμηνεία της φωτογραφίας του Ναντάρ. Της Λούξεμπουργκ επίσης είναι από μια γνωστή φωτογραφία που κυκλοφορεί. Στην ουσία όλα είναι post-mortem. Μεταπαραγωγές. Ό,τι είδα εγώ από τον Ναντάρ, που είδε τον Ντελακρουά… Είναι δηλαδή ερμηνείες, ερμηνείες, ερμηνείες…».

Βαγγέλης Γκόκας
Βαγγέλης Γκόκας, «E.D.», 2020, κάρβουνο

Η ταυτότητα των εικόνων του, έτσι, είναι διαφεύγουσα και ρευστή, κάτι που κλονίζει την καθαρότητά τους. Ή, όπως λέει ο ίδιος, «Είναι επτά πορτρέτα, αλλά και δεν είναι ακριβώς πορτρέτα. Μόνον ως αναφορά έχουν το πορτρέτο». Ένα από αυτά είναι η «Αγία Αικατερίνη» της Αρτεμισίας Τζεντιλέσκι, με τον ζωγράφο ωστόσο, να μην «διασκευάζει» τον ίδιο τον πίνακα, αλλά την μαυρόασπρη ακτινογραφική εικόνα του, η οποία φανερώνει το αρχικό σχέδιο, κι ένα άλλο είναι ένας Γερμανός αξιωματικός, χωρίς όμως τα διακριτικά του.

«Τώρα κάνω τον «Ευαγγελισμό» του Φρα Αντζέλικο, σχεδόν σε φυσικό μέγεθος», λέει ο Γκόκας. «Αλλά έχει αποχωρήσει η Παναγία, γιατί δεν ήρθε ο άγγελος … Είναι σχεδόν ένας άδειος χώρος, με το σκαμνί και την Παναγία που μπαίνει στον άλλο χώρο»…

«Αξίζει να σταθούμε στη χρήση της λέξης post-mortem, γιατί αποκαλύπτει τον αντικειμενικό σκοπό του ζωγράφου», όπως επισημαίνει εξάλλου ο επιμελητής της έκθεσης, Χριστόφορος Μαρίνος. «Ο Γκόκας δεν θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα τον ερευνητικό χαρακτήρα της ζωγραφικής του: εξετάζει διεξοδικά το «πτώμα» της ζωγραφικής, προκειμένου να κατανοήσει τις αιτίες της εκδημίας της και, κατ’ επέκταση, τους λόγους για τους οποίους έχει νόημα να ζωγραφίζει κάποιος σήμερα. Για τον ίδιο, η συνειδητή αποσταθεροποίηση των ειδών και η μεταπαραγωγική προσέγγιση, δηλαδή η διασκευή και δημιουργική επανάχρηση προϋπαρχόντων έργων και εικόνων αποτελούν βασικά εργαλεία επανεξέτασης της ζωγραφικής πράξης».

Βαγγέλης Γκόκας
Βαγγέλης Γκόκας «Aftershave», 2014, λάδι σε ξύλο

Το αποκαλύπτει, άλλωστε, και ο ίδιος ο ζωγράφος, μιλώντας για τα έργα του και προτείνοντας στο θεατή διάφορες εκδοχές για την ανάγνωσή τους, όπως ως: «Εικόνες και αναφορές από την ιστορία της τέχνης ή φωτογραφίες τις οποίες οικειοποιούμαι και ανασκευάζω με ζωγραφικά μέσα». Ή ως «πίστη στις δύο διαστάσεις και επιμονή στην επιφάνεια».

Για να καταλήξει, όμως, ότι πιο σημαντική γι’ αυτόν είναι «Η αγάπη για τις εικόνες, τις αναπαραστάσεις και τη ζωγραφική ως μια αναστοχαστική, σύνθετη και απαιτητική προσπάθεια ανάκτησης ενός κάποιου νοήματος». Όσο για τον τίτλο της έκθεσης, που μπορεί να μεταφρασθεί από τα λατινικά ως «φροντίδα για όλα», υποδηλώνει, σύμφωνα με τον Χριστόφορο Μαρίνο και την «ανθρωπιστική» χροιά της ζωγραφικής τους Γκόκα.

«Τόσο οι χώροι όσο και τα πρόσωπα παραμορφώνονται όπως σε ένα όνειρο. Η ρητορική της ασάφειας, που χαρακτηρίζει αυτά τα έργα επιβεβαιώνει τη σχέση του Γκόκα με τον Ρομαντισμό. Στην post-mortem αυτοψία που επιχειρεί ο ζωγράφος, η ποιητική του αινίγματος είναι τελικά εκείνη που θα εμφυσήσει πνοή στο πτώμα της ζωγραφικής», λέει.

Βαγγέλης Γκόκας
Βαγγέλης Γκόκας «Οι τρεις επαίτες», 2011

Με σπουδές στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια μεταπτυχιακό στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών ο Βαγγέλης Γκόκας έχει παρουσιάσει ήδη τη δουλειά του σε εννέα ατομικές εκθέσεις, καθώς και σε ομαδικές εντός και εκτός Ελλάδας. Ζει και εργάζεται στα Γιάννενα, καθώς διδάσκει ως αναπληρωτής καθηγητής στο Εργαστήριο Ζωγραφικής της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Info:

-Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων: Λεωνίδου και Μυλλέρου, Πλ. Αυδή, Μεταξουργείο. τηλ.: 210 5202420
-Βαγγέλης Γκόκας «omnia caritatis»
-Διάρκεια: 17 Ιουνίου – 26 Σεπτεμβρίου

Διαβάστε ακόμη:

Από την πυρκαγιά στην αναγέννηση – Όταν τα καμένα δέντρα γίνονται έκθεση

Μια ταράτσα που έγινε πραγματικότητα – Τίνος είναι τα δικαιώματα

Εκατομμύρια για ένα νόμισμα και πέντε γραμματόσημα – Ασύλληπτη δημοπρασία

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση