Θα είναι δανεισμός,  πολιτιστική ανταλλαγή, θα έρχονται και θα φεύγουν, θα υπάρξει συμβολικό δάνειο; Ή μήπως η διεύθυνση του Βρετανικού Μουσείου έχει εμπνευστεί και κάποια άλλη φόρμουλα συμφωνίας για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, πάντα όμως εντός της κόκκινης γραμμής της, ότι αποτελούν ιδιοκτησία της;

Τα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου των τελευταίων ημερών, ότι επίκειται συμφωνία με την Ελλάδα για τα Γλυπτά σαφώς και κάτι σημαίνουν. Κατ΄αρχάς την πηγή τους, καθώς είναι πανομοιότυπα –ακόμη και στα ίδια λάθη– , δείχνοντας προς το πρόσωπο του προέδρου του μουσείου Τζορτζ Όσμπορν, πρώην υπουργού Οικονομικών της Μεγάλης Βρετανίας, που επί των ημερών του (2010 -2016) είχε προκαλέσει ασφυξία στον πολιτισμό της χώρας του με τις τεράστιες περικοπές, που είχε επιβάλει.

1

«Ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου φέρεται να έχει φτάσει στο τελικό σχέδιο μιας συμφωνίας με την Αθήνα ως μέρος μιας πολιτιστικής ανταλλαγής», έγραψαν οι Times του Λονδίνου, φέρνοντας την υπόθεση ως σχεδόν τελειωμένη, αφού σημειώνουν χαρακτηριστικά, πως «Τα Ελγίνεια Μάρμαρα είναι ένα βήμα από την Αθήνα». Η Αθήνα όμως το ξέρει;

Γλυπτά του Παρθενώνα στο Μουσείο Ακρόπολης με τον ιερό βράχο απέναντι
Γλυπτά του Παρθενώνα στο Μουσείο Ακρόπολης με τον ιερό βράχο απέναντι

Η διάψευση του υπουργείου Πολιτισμού στο δημοσίευμα του Bloomberg, που άνοιξε το «χορό» αναφέροντας, ότι «το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο Ακρόπολης βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, που θα ανοίξει τον δρόμο για τη σταδιακή επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα στο πλαίσιο μιας πολιτιστικής ανταλλαγής», ήταν όμως άμεση και κατηγορηματική. Το ίδιο και του διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη, ο οποίος δήλωσε, πως το δημοσίευμα του Bloomberg σε ό,τι αφορά το Μουσείο δεν ισχύει.

Οι συνομιλίες

Προϋπόθεση εξ ορισμού για μία συμφωνία είναι η ύπαρξη δύο τουλάχιστον μερών αλλά στην προκειμένη περίπτωση είναι άγνωστο, αν οι Έλληνες κυβερνητικοί αξιωματούχοι, που χειρίζονται την υπόθεση γνωρίζουν επακριβώς όλα τα «σχέδια» του κ. Όσμπορν αλλά και αν συμφωνούν με την διαρροή των πληροφοριών, που κατέκλυσαν τον βρετανικό Τύπο, φτιάχνοντας ένα…φωτοστέφανο αξιοσύνης γύρω του.

Τζορτζ Όσμπορν
Τζορτζ Όσμπορν

Το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα ωστόσο είναι βεβαιωμένο, το ίδιο και η ύπαρξη διαλόγου μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου, καθώς και οι συνομιλίες που έχουν ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες.  Παρ΄ότι όμως οι διαπραγματεύσεις γενικώς επιβάλλουν μία μυστικότητα, καθώς κανείς φυσιολογικά δεν επιθυμεί να γνωστοποιούνται εκ προοιμίου οι προθέσεις του, η βρετανική πλευρά, όχι μόνον δεν νοιάζεται να κρατήσει κρυφή την ατζέντα της, παρά αντίθετα αφήνει να διαρρέουν δήθεν «αποτελέσματα», ακόμη και λεπτομέρειες μιας υποτιθέμενης συμφωνίας. Την συμφέρει; Βεβαίως.

Βρετανικό παιχνίδι

Η εξήγηση της συγκεκριμένης τακτικής μπορεί να αναζητηθεί στο επικοινωνιακό παιχνίδι του κ. Όσμπορν, προκειμένου να προκαταλάβει την βρετανική –και όχι μόνον– κοινή γνώμη υπέρ του. Κι αυτό, γιατί γνωρίζει, ότι σε όλες τις σχετικές δημοσκοπήσεις το ποσοστό των Βρετανών, που τάσσονται υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλό ώστε να το αγνοήσει. Ενδεχομένως όμως, προτείνοντας μία συμφωνία, την οποία η χώρα μας δεν μπορεί να αποδεχθεί, καθώς δεν αναγνωρίζεται  δικαίωμα ιδιοκτησίας των Γλυπτών στους Βρετανούς, μπορεί και να πάρει κάποιους με το μέρος του. Θα είναι η Ελλάδα τότε υπόλογη για την αδιαλλαξία της.

Πίνακας που απεικονίζει τα Γλυπτά σε μία προσωρινή αίθουσα του Βρετανικού Μουσείου, παρουσία του προσωπικού, του διαχειριστή και επισκεπτών το 1819
Πίνακας που απεικονίζει τα Γλυπτά σε μία προσωρινή αίθουσα του Βρετανικού Μουσείου, παρουσία του προσωπικού, του διαχειριστή και επισκεπτών το 1819

Ποιος είναι βέβαιος άλλωστε, ότι ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου Τζόρτζ Όσμπορν ενδιαφέρεται πραγματικά να επιλύσει το θέμα των Γλυπτών και όχι να δημιουργήσει ένα αδιέξοδο, μεταθέτοντάς το στην Ελλάδα.  Υπάρχει πιθανότητα να είναι αυτός μέσα σε 200 χρόνια, που θα παραχωρήσει τα Γλυπτά στην Ελλάδα;

Εδώ πάντως, ας προστεθεί και μία άλλη παράμετρος που μπορεί να παίξει ρόλο, κι αυτή είναι η ανακαίνιση του Βρετανικού Μουσείου με πρώτες τις αίθουσες όπου εκτίθενται τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Γεγονός, που είχε τροφοδοτήσει δημοσίευμα των Times πριν από ένα μήνα, ότι η ευκαιρία είναι κατάλληλη για αποστολή τους στην Αθήνα, όταν θα αρχίσει αυτό το πρόγραμμα, μέσα στο 2023!

Τι ισχύει

Ως σήμερα ώρα πάντως καμία συμφωνία επιστροφής αρχαιοτήτων στην  Ελλάδα δεν έχει γίνει με παραχώρηση της κυριότητάς τους. Το «θραύσμα Fagan» -τμήμα της ζωφόρου του Παρθενώνα- επέστρεψε από την Σικελία οριστικώς και όχι με δάνειο, όπως λανθασμένα ανέφερε το Bloomberg, έτσι σήμερα ανήκει στο Μουσείο Ακρόπολης. Όσο για την περίπτωση των 161 κυκλαδικών από ιδιωτική συλλογή των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν επίσης περάσει στην κυριότητα του ελληνικού κράτους, ασχέτως αν στο πλαίσιο της συμφωνίας θα εκτίθενται και στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Το «θραύσμα Fagan» στο Μουσείο Ακρόπολης παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Το «θραύσμα Fagan» στο Μουσείο Ακρόπολης παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη

Τι ισχύει λοιπόν πραγματικά στις συζητήσεις με το Βρετανικό Μουσείο; Γιατί δεν αρκεί η ελληνική πλευρά να αντικρούει δημοσιεύματα των εφημερίδων, δηλώσεις του κ. Όσμπορν και «καλά πληροφορημένων πηγών». Δεν μπορεί να αιωρούνται πληροφορίες, υποθέσεις, διαψεύσεις και πάλι από την αρχή. Είναι φανερό, ότι απαιτείται πλέον μία σοβαρή ενημέρωση της κοινής γνώμης.  Αν ο βρετανικός Τύπος είναι πρόθυμος να παίξει, εν γνώσει του ή όχι, τα παιχνίδια του κ. ΄Οσμπορν και όποιου άλλου, για τους Έλληνες αξίζει κάτι καλύτερο.

Διαβάστε επίσης:

Ένα παιδικό παιχνίδι για τους αρχαίους που έγινε τζόγος

Ελληνικό: Οι αρχαίοι δήμοι, το αεροδρόμιο και η σημερινή εντυπωσιακή ανάπλαση