Γιώργος Χατζημιχάλης – Μισός και πλέον αιώνας δημιουργίας στο Μουσείο Μπενάκη

Πορεία 56 χρόνων στη ζωγραφική του Γιώργου Χατζημιχάλη καταγράφει η μεγάλη αναδρομική έκθεση, που εγκαινιάζεται σήμερα στο Μουσείο Μπενάκη-Πειραιώς 138, παρουσιάζοντας το πολύπλευρο και πολυποίκιλο έργο του καλλιτέχνη, ενός από τους σημαντικότερους στη χώρα.

Στόχος της έκθεσης είναι να έρθει το κοινό σε επαφή με το έργο του, βλέποντας στο μουσείο τη διαφορετική πραγμάτευση των εικαστικών θεματικών μέσα στην διάρκεια του χρόνου, αλλά και να γνωρίσει έναν άλλο τρόπο προσέγγισης των έργων μέσω του ιδιαίτερου εκθεσιακού σχεδιασμού. Πρόκειται για μια έκθεση, με άλλα λόγια, που προσκαλεί τον επισκέπτη να δημιουργήσει μια προσωπική αντίληψη του συνολικού έργου μέσω της πολλαπλής περιδιάβασης των χώρων.

Τα έργα που θα εκτεθούν, χρονολογούνται από το 1966 έως το 2022 και πολλά θα παρουσιασθούν για πρώτη φορά στο κοινό. Η έκθεση εξάλλου, θα πραγματοποιηθεί σε δύο μέρη με το πρώτο να αρχίζει σήμερα και να διαρκεί ως τις 5 Νοεμβρίου ενώ το δεύτερο από τις 23 Νοεμβρίου ως τις 14 Ιανουαρίου 2024. Στο διάστημα μάλιστα, μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου μέρους και συγκεκριμένα τα Σαββατοκύριακα 11 – 12 και 18 – 19 Νοεμβρίου, ο εκθεσιακός χώρος θα παραμείνει ανοιχτός ώστε το κοινό να έχει τη ευκαιρία να παρακολουθήσει τη «μετάβαση» στην δεύτερη ενότητα και να ζήσει από κοντά τα παρασκήνια του στησίματος μίας έκθεσης.

Η διαδρομή

Η έκθεση εκτείνεται σε όλο το κτίριο του μουσείου, ακολουθώντας μία χρονολογική διαδρομή αλλά όχι μόνο. Σημείο εκκίνησης είναι το 1966, όταν ο Γιώργος Χατζημιχάλης ήταν μόλις δώδεκα ετών (γεν. 1954) και φιλοτεχνούσε ήδη τα πρώτα του έργα. Στη συνέχεια ακολουθούν οι ενότητες «Πένθος» (1968-1969) και «Τα πρώτα Χρόνια του Λονδίνου» (1971-1974), ενώ στη συνέχεια της αναδρομικής αυτής έκθεσης η αυστηρή γραμμική λογική ανατρέπεται με στόχο να παρουσιάσει διεξοδικά στον θεατή μια συγκροτημένη διαδρομή, που συνεχίζει να αναπτύσσει την ενεργό δυναμική της στο παρόν.

Το έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη είναι πολύπλευρο και συχνά αποτελείται από μεγάλες θεματικές ενότητες, η κατασκευή των οποίων προϋποθέτει συστηματική και μεγάλης διάρκειας έρευνα. Σε αυτές τις ενότητες ο καλλιτέχνης αφηγείται μια ιστορία και καλεί τον θεατή να διαβεί τον χώρο του έργου, να μπει μέσα σε αυτό και να κατανοήσει την ιστορία του, διερευνώντας πτυχές της έννοιας της μνήμης, της σημασίας του αρχείου και της σχέσης μεταξύ του παρελθόντος και της σύγχρονης εικαστικής πραγματικότητας.

Ο εικαστικός χώρος

Πολλές φορές χρησιμοποιούνται ως εκκίνηση για τα έργα του γεγονότα και καταστάσεις, όχι απαραιτήτως «σημαντικά» με την πρώτη ματιά, καθώς μοιάζουν ήσσονος σημασίας ή έκκεντρα για το μεγάλο corpus της ιστορίας, όμως ουσιαστικά αποτελούν ψηφίδες της συλλογικής μνήμης και τελικά μας αφορούν όλους.

Ένα από τα κεντρικά σημεία στο έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη είναι η πραγμάτευση και οι δυνατότητες του εικαστικού χώρου. Ο Χατζημιχάλης δεν προσπαθεί να δημιουργήσει με τη ζωγραφική του την ψευδαίσθηση της τρίτης διάστασης αλλά χρησιμοποιώντας ζωγραφικές λύσεις επιλέγει να «ξεδιπλώσει» το έργο στον χώρο, δημιουργώντας συνθέσεις με διαφορετικά μέσα, παράλληλα με τη ζωγραφική.

Όπως φωτογραφίες, video, γλυπτική, ψηφιακές εκτυπώσεις, κείμενα, κατασκευές, κ.ά. με σκοπό να διευκολύνει τη διήγησή του και να εξυπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο το θέμα του, εισάγοντας κυριολεκτικά τον θεατή στον εικαστικό χώρο, ο οποίος βιώνεται ως σύνολο.

Ο δισδιάστατος χώρος της ζωγραφικής εξαπλώνεται στην τρίτη διάσταση και τα έργα που προκύπτουν επιτρέπουν στον θεατή να βιώσει την εικόνα όπως αυτή διαμορφώνεται από την εμπειρία της ζωής στη μεταμοντέρνα συνθήκη.

Η πορεία του καλλιτέχνη

Ο Γιώργος Χατζημιχάλης γεννήθηκε στην Αθήνα και από το 1966 πήρε τα πρώτα του μαθήματα ζωγραφικής από τον Ανδρέα Γεωργιάδη τον Κρήτα Στη συνέχεια, από το 1971 έως το 1977 έζησε στο Λονδίνο και παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής, αρχικά στο Hammersmith School of Art and Building, στη συνέχεια στο City and Guilds of London Art School ενώ το 1975 αποφοίτησε από το προχωρημένο πρόγραμμα σπουδών St. Martin’s School of Art.

Οι πρώτες του ατομικές εκθέσεις στη Αθήνα έγιναν στην γκαλερί « Ώρα» το 1977 και το 1981 και ακολούθησε η διπλή έκθεση στην «Γκαλερί 3», το 1984-1985. Το 1991 παρουσίασε το έργο «Σύναξη Μαρωνείας» στην αίθουσα εκθέσεων της 12ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (Μέγαρο Τόκου, Καβάλα) με αναφορά στην ομώνυμη ανασκαφή του αρχαιολόγου Χαράλαμπου Μπακιρτζή στη Μαρώνεια της Θράκης.

Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές ακόμη εκθέσεις του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως στη Βρετάνη, την Φραγκφούρτη, στη Νέα Υόρκη, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας και σε γκαλερί φυσικά. Το 1992 συμμετείχε στην Documenta IX στο Κάσσελ και το 2005 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 51η Μπιενάλε της Βενετίας με το έργο «Νοσοκομείο».

Η πιο πρόσφατη έκθεσή του πραγματοποιήθηκε το 2022 στην «Eleftheria Tseliou Gallery» με το έργο «Μια έκθεση πορτραίτων αφιερωμένη στο έργο “Ο Άγιος Ιερώνυμος στο αναγνωστήριο ” (π. 1475) του Antonello da Messina».

Παράλληλες εκδηλώσεις

Την έκθεση συνοδεύει το βιβλίο «ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗΣ – Έργα από το 1966 έως το 2019», το οποίο σχεδίασε ο ίδιος, επιμελήθηκε ο Σταύρος Πετσόπουλος και έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις Άγρα σε δύο γλώσσες (ελληνικά και αγγλικά). Κατά τη διάρκεια της έκθεσης εξάλλου, θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, καθώς και εικαστικά εργαστήρια από το Τμήμα Eκπαίδευσης του Μουσείου Μπενάκη, στα οποία σύγχρονοι εικαστικοί θα προσκαλέσουν τα παιδιά σε μία συνομιλία με το έργο του καλλιτέχνη.

Επίσης, το Τμήμα Εκπαίδευσης προγραμματίζει και δύο συναντήσεις για επισκέπτες με δυσκολίες μνήμης ή άνοια («Ώρα για Μουσείο!»), καθώς και για επισκέπτες με μερική ή ολική απώλεια όρασης («Βλέποντας με τις Αισθήσεις»).

Το Μουσείο Μπενάκη, λαμβάνοντας υπ΄ όψη το μέγεθος και την ιδιαιτερότητα της παρουσίασης σε δύο μέρη της έκθεσης προχώρησε στη δημιουργία ενός ειδικού εισιτηρίου πολλαπλών επισκέψεων (€ 16) που θα επιτρέπει στο κοινό να επισκέπτεται την έκθεση όσες φορές το επιθυμεί καθ’ όλη τη διάρκειά της.

Η αναδρομική έκθεση «Γιώργος Χατζημιχάλης. Έργα από το 1966 έως το 2022» είναι συνδιοργάνωση του Μουσείου Μπενάκη με την Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία 2020, σε επιμέλεια του ίδιου του καλλιτέχνη.

Info
Μουσείο Μπενάκη-Πειραιώς 138
Έκθεση: Γιώργος Χατζημιχάλης. Έργα από το 1966 ως το 2022
Διάρκεια: Μέρος πρώτο: 21-9-23 ως 5-11-23. Μέρος δεύτερο: 23-11-23 ως 14-1-24

 

Διαβάστε επίσης:
Ποιοι απεργούν την Πέμπτη, πώς θα κινηθούν τα μέσα μεταφοράς

Optima Bank: Ο Χένρι Χόλτερμαν (Reggeborgh) μπαίνει στην ΑΜΚ με 21 εκατ. ευρώ

Optima Bank: Στις 27 Σεπτεμβρίου ξεκινά η Δημόσια Προσφορά