O πρώην υπουργός Γιάννης Μανιάτης (με ερωτήσεις από τον Μάκη Προβατά) έγραψε εξαιρετικά αξιόλογο βιβλίο. Ονομάζεται Επειδή δεν υπάρχει Planet B (εκδόσεις Πατάκη, 2024) και αφορά βέβαια την Κλιματική Κρίση. Το θέμα αναπτύσσεται μέσω του διαλόγου ανάμεσα στον καθηγητή και τον δημοσιογράφο. Έτσι καταγράφεται λόγος διαυγής και ζωντανός (λόγω προφορικότητας), και συνάμα εξαιρετικά ακριβής και απλός.

Στην αυριανή παρουσίαση του βιβλίου, στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη στον Πειραιά, θα μιλήσει για το βιβλίο και η Σεμίραμις Παληού. Όχι λόγω της σχέσης της με το λιμάνι (μέσω ναυτιλίας), αλλά επειδή προεδρεύει στο ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (Helmepa).

Άμεση απειλή

Ποιος θα φανταζόταν να μην κοπιάζει ή πόσο μάλλον να παθιάζεται διαβάζοντας για την Κλιματική Κρίση; Και όμως, οι στοχασμοί του Γιάννη Μανιάτη δεσμεύουν την προσοχή του αναγνώστη. Παραδόξως θέλει να μάθει ολοένα περισσότερα νιώθοντας (επιτέλους) ότι αυτή η (έως τώρα απατηλά μακρινή) απειλή τον αφορά άμεσα.

Το βιβλίο αυτό τρέχει σαν άλογο της κούρσας. Εντυπωσιάζει ακόμη και ο ποιητικός πρόλογος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος δείχνει ιδιαίτερα προβληματισμένος με το θέμα. Ξαφνιάζει μάλιστα θέτοντάς το ζήτημα ως απόλυτη προτεραιότητα.

Με τα αρχαιοπρεπή ελληνικά της Εκκλησίας, (που μεταφέρονται εδώ χωρίς το πολυτονικό):

«Η σύγχρονος οικολογική κρίσις, είναι το μεγαλύτερο και σοβαρότερο πρόβλημα με το οποίο ευρέθη αντιμέτωπος η ανθρωπότης εις ολόκληρον την ιστορικήν της πορείαν. Η απειλή κατά του φυσικού περιβάλλοντος δεν γνωρίζει σύνορα κρατών, λαών και πολιτισμών. Απαιτείται παγκόσμιος κινητοποίησις, συμπόρευσις και συνεργασία, η οποία θα αποβλέπη όχι μόνον εις την θεραπείαν των συμπτωμάτων της κρίσεως, αλλά θα αναζητή τας πηγάς και τα βαθύτερα αίτιά της. Άλλως, θα αγωνιζόμεθα δια την περιστασιακήν ίασιν των επιπτώσεων, ενώ αι ρίζαι του φαινομένου θα παραμένουν άθικτοι».

Και όπως θα φανεί παρακάτω, οι ιδέες που παρουσιάζει ο Γιάννης Μανιάτης καλύπτουν πράγματι αυτό το κενό.

Άρνηση του Θεού

Αλλά ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος συνεχίζει σε τόνο φιλοσοφικής ενατένισης:

«Ετονίσαμεν ότι είναι άκρως αντιφατικόν να καταστρέφωμεν το φυσικόν περιβάλλον και να ισχυριζόμεθα ότι σεβόμεθα τον άνθρωπον {…} Η καταστροφή της φύσεως και η καταπάτησις των δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι άρνησις του Θεού. Ο Θεός είναι παρών και δοξάζεται, όπου υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ ανθρώπων και όταν μεριμνώμεν δια την προστασίαν της ακεραιότητας της δημιουργίας. Εν τη έννοια ταύτη, ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η οικοφιλική στάσις αποτελούν διάστασιν και συνέπειαν της χριστιανικής πίστεως και της εν Εκκλησία ζωής».

Και έτσι σε μια απρόσμενη στροφή της σκέψης, ο Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος δένει τη σκέψη του στις ράγες του ουμανισμού:

Για έναν Πολιτισμό του είναι

«Έχομεν ανάγκην ενός “πολιτισμού του είναι”, μεταβάσεως από την κτητικήν νοοτροπίαν εις το μετοχικόν ήθος, ενός τρόπου του βίου τεθεμελιωμένου εις τον σεβασμόν της δημιουργίας και της ιερότητας του ανθρωπίνου προσώπου, ενός “πολιτισμού αλληλεγγύης”. {…} Η κλιματική αλλαγή, εις τας επιπτώσεις της οποίας ανήκει και ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός κλιματικών μεταναστών, αποτελεί απτήν απειλήν δια τα δικαιώματα του ανθρώπου, δια την αντιμετώπισιν της οποίας δεν επαρκεί η “τεχνική των μικρών βημάτων“».

Ο Γιάννης Μανιάτης προσφέρει στις καινοτόμες και λογικοφανείς προτάσεις του ομαδοποιώντας τις κάτω από τον τίτλο ομπρέλα Made in Greece. Οι καίριες ερωτήσεις του Μάκη Προβατά οδηγούν στην ουσιαστική κατανόηση του θέματος.

Γιάννης Μανιάτης: Με Σεμίραμις Παληού στο Ίδρυμα Λασκαρίδη
Γιάννης Μανιάτης

Ελλάδα: Από τους παγκόσμιους ηγέτες;

Όπως εξηγεί ο Γιάννης Μανιάτης, η Ελλάδα βρισκόταν στην τρίτη καλύτερη θέση στον κόσμο στην κατά κεφαλήν παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά μετά τη Γερμανία και την Ιταλία. Στην όγδοη καλύτερη στην ΕΕ στην παραγωγή ηλεκτρισμού από αιολικά πάρκα.

Στην Ελλάδα υλοποιείται αξιοσημείωτο πρόγραμμα συμμετοχής στην παγκόσμια προσπάθεια πράσινης μετάβασης (από τα πιο φιλόδοξα στην ΕΕ).

Τον Αύγουστο του 2023 πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη μηνιαία παραγωγή από ΑΠΕ στην ιστορία του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας.

Η ερώτηση του Μάκη Προβατά απηχεί όμως την κοινή εντύπωση: «Ακούγεται παράδοξο ότι η ελληνική κοινωνία πιστεύει στην πλειονότητά της στην πράσινη ανάπτυξη, με βάση αυτά που βλέπουμε και ακούμε καθημερινά».

Ανεμογεννήτριες

Όμως ο Γιάννης Μανιάτης επιμένει ότι η φερεγγυότητα του πρόσφατου παρελθόντος και το πρόγραμμα που τρέχει αυτή τη στιγμή προσφέρουν στην Ελλάδα τη νομιμοποίηση να ηγηθεί πρωτοβουλιών παγκόσμιας εμβέλειας.

Σε αυτό, με το μπρα ντε φερ του διαλόγου τους, ο Μάκης Προβατάς αντιτείνει ότι υπάρχουν μειοψηφίες στην κοινωνία που με πολύ ένταση εναντιώνονται στις ανεμογεννήτριες. Και πώς πρέπει η δημοκρατία να αντιδράσει σε αυτό το φαινόμενο; Αμφότεροι συμφωνούν ότι στη δημοκρατία πρέπει να λαμβάνεται καταρχάς υπόψη η πλειοψηφία. «Μεγάλο μας όπλο εδώ πρέπει να είναι η πειθώ, η συζήτηση και η συμμετοχή επιστημόνων στον διάλογο», όπως επισημαίνει ο Γιάννης Μανιάτης. Και μάλιστα «παράλληλα με την αύξηση σε βαθμό διπλασιασμού των οικονομικών ανταποδοτικών ωφελημάτων για την τοπική κοινωνία».

Ναυαρχίδα: Οι Ηλιακοί θερμοσίφωνες

Βεβαίως υπάρχει και η ακατανόητη συμπεριφορά των Ελλήνων όπως την ονομάζει ο Γιάννης Μανιάτης. Η αλλοπρόσαλλη θα μπορούσε κανείς να προσθέσει. Αφορά τους ηλιακούς θερμοσίφωνες.

Η Ελλάδα διαθέτει περί τις είκοσι με είκοσι πέντε σοβαρές βιοτεχνίες ηλιακών θερμοσιφώνων. Σε αυτές εργάζονται σχεδόν τέσσερις χιλιάδες άνθρωποι. Το 60% της παραγωγής τους εξάγεται σε χώρες όπως η Κίνα, το Ισραήλ, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία μεταξύ άλλων. Η έκτη σε μεγαλύτερη παραγωγή και εξαγωγές επιχείρηση του κόσμου σε ηλιακούς θερμοσίφωνες είναι ελληνική. Τρεις ελληνικές επιχειρήσεις ηλιακών θερμοσιφώνων ανήκουν στις είκοσι μεγαλύτερες του κόσμου.

Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας για τετραμελή οικογένεια κοστίζει χίλια με χίλια διακόσια ευρώ εξοικονομώντας χίλια επτακόσια κιλά διοξειδίου του άνθρακα ετησίως αφού δεν καταναλώνεται ρεύμα. Αντιστοίχως, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο κοστίζει τριάντα χιλιάδες ευρώ και εξοικονομεί χοντρικά περίπου τριακόσια κιλά λιγότερο διοξείδιο του άνθρακος το χρόνο.

Made in Greece

Σύμφωνα με τον Γιάννη Μανιάτη το πρόσφατο πρόγραμμα με τον περιορισμένο του προϋπολογισμό δεν αρκεί.

Χρειάζεται να επιδοτηθούν όλα τα σπίτια για να εγκαταστήσουν ηλιακούς θερμοσίφωνες. «Εκεί που επιδοτούμε μόνο τα ηλεκτρονικά αυτοκίνητα και τα ψυγεία (τα τελευταία καταναλώνουν μόνο το 5% του οικιακού ρεύματος), να επιδοτήσουμε γενναία την εγκατάσταση ενός ηλιακού θερμοσίφωνα, ο οποίος εξοικονομεί το 27-30% του οικιακού ρεύματος ενός μέσου νοικοκυριού», τονίζει ο Γιάννης Μανιάτης.

Μόνο ενάμιση εκατομμύριο από τα έξι εκατομμύρια κατοικίες της χώρας διαθέτουν σήμερα ηλιακούς θερμοσίφωνες -και ως επί το πλείστον μεγάλης ηλικίας.

Στον αγαπημένο μου Πειραιά:

Όπως σημειώνει ο Γιάννης Μανιάτης στον ιστιότοπό του: Στον αγαπημένο μου Πειραιά που με «φιλοξενεί» ακαδημαϊκά τα τελευταία 22 χρόνια, στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, θα συζητήσουμε με εκλεκτούς ομιλητές με αφορμή το βιβλίο μου «Επειδή δεν υπάρχει Planet B» για την Κλιματική Αλλαγή και την Ελλάδα του 2030.

Τη Δευτέρα 8 Απριλίου στις 6.30 μ.μ.

Ιστορική Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη

2ας Μεραρχίας 36 και Ακτής Μουτσοπούλου

Πειραιάς

 

Χαιρετίζει ο Δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης.

Ομιλητές (εκτός από τους συγγραφείς):

Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά

Σεμίραμις Παληού, πρόεδρος ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (HELMEPA)

Μιχάλης Σφακιανάκης, πρύτανης Πανεπιστημίου Πειραιά.

Συντονίζει ο δημοσιογράφος Νότης Ανανιάδης.

Ποιος είναι ο Γιάννης Μανιάτης;

Ας σημειωθεί ότι αυτή τη στιγμή ο Γιάννης Μανιάτης συμμετέχει ανάμεσα στους υποψήφιους για την Ευρωβουλή με το ΠΑΣΟΚ και δηλώνει:

Ο Γιάννης Μανιάτης γεννήθηκε στο Άργος.

Είναι καθηγητής στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά. Εκεί, μεταξύ άλλων, διευθύνει το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Κλιματική κρίση και τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών», καθώς και το εργαστήριο «Συστήματα και πολιτικές περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής».

Διπλωματούχος αγρονόμος τοπογράφος μηχανικός του Ε.Μ.Π. και διδάκτωρ μηχανικός, είναι επίσης επισκέπτης καθηγητής στο Ινστιτούτο Οικονομικής Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου της Βόννης. Στο παρελθόν είχε διδάξει και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Διετέλεσε υπουργός και υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (2009-2015), βουλευτής Αργολίδας (2004-2019) και γενικός γραμματέας του Υπουργείου Μεταφορών & Επικοινωνιών (1998-2001).

Έχει συγγράψει τα βιβλία Γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών γης – κτηματολογίου (Εκδ. Ζήτη, 1993), Η πρόκληση της πράσινης ανάπτυξης (Εκδ. Α.Α. Λιβάνη, 2009), Ενέργεια και ορυκτός πλούτος. Εθνικοί πυλώνες ανάπτυξης (Εκδ. Α.Α. Λιβάνη, 2012), Μεταρρυθμίσεις και προοδευτικός πατριωτισμός (Εκδ. Παπαζήση, 2016), Πράσινη ανάπτυξη: Η απάντηση στην περιβαλλοντική κρίση (Εκδ. διαΝΕΟσις, 2020), Επειδή δεν υπάρχει Planet B (σε συνεργασία με τον Μάκη Προβατά, Εκδόσεις Πατάκη, 2024) και έχει επιμεληθεί τον συλλογικό τόμο Η ενεργειακή κρίση και η ελληνική οικονομία (Εκδ. Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, 2022).