Φρανκ Λόιντ Ράιτ: Ο σπουδαίος αρχιτέκτονας που βίωσε μια μεγάλη τραγωδία

Το όνομα του Φρανκ Λόιντ Ράιτ δημιουργεί μια αναμφισβήτητη αύρα αρχιτεκτονικού μεγαλείου.

Ο αρχιτέκτονας-μύθος, που επηρέασε συναδέλφους του σε όλο τον κόσμο και χαρακτηρίστηκε ως μεγαλύτερος Αμερικανός αρχιτέκτονας όλων των εποχών σχεδίασε πάνω από χίλια οικοδομήματα στην διάρκεια της ζωής του. Σπίτια, εκκλησίες, σχολεία, μουσεία, ξενοδοχεία, γραφεία, ουρανοξύστες και ένα σωρό άλλα. Πουθενά όμως δεν είναι τόσο πολλά συγκεντρωμένα σε τόσο μικρή κλίμακα, όσα σε ένα προάστιο του Σικάγο. Συγκεκριμένα στο Όακ Παρκ, όπου ο αρχιτέκτονας είχε ζήσει με την πρώτη του σύζυγο, την Κίτι Τόμπιν για αρκετά από τα πρώτα χρόνια της καριέρας του.

Σ’ αυτή την περιοχή το ζεύγος Ράιτ έμεινε από το 1889 ως το 1909 και στο διάστημα αυτό ο αρχιτέκτονας σχεδίασε στο 29 σπίτια. Είτε εντελώς νέα, είτε ανακατασκευάζοντας κάποια, που ήδη υπήρχαν.

Εκεί όμως σχεδίασε και το δικό του σπίτι, το οποίο σήμερα έχει χαρακτηρισθεί εθνικό ιστορικό μνημείο. Στο ίδιο χώρο είχε μεταφέρει και το στούντιό του, που θα γινόταν η έδρα του για αρκετά χρόνια. Για να εγκαταλειφθεί ωστόσο άδοξα, ύστερα από μία προσωπική περιπέτεια, συναισθηματικής φύσης.

 Η οικογένεια και το σπίτι

Όταν ο Ράιτ μετέφερε το γραφείο στο σπίτι του, ο στόχος ήταν διπλός. Αφ΄ ενός για να βρίσκεται πιο κοντά στην οικογένειά του και αφ΄ετέρου στην επαγγελματική. Κι αυτό, γιατί η πλειοψηφία των έργων του αρχιτέκτονα εκείνη την εποχή ήταν στο Όακ Παρκ ή στο γειτονικό Ρίβερ Φόρεστ.

Η γέννηση των τριών παιδιών του εξάλλου, τον ώθησε να θυσιάσει τον αρχικό του χώρο στο στούντιο, προκειμένου να προσθέσει υπνοδωμάτια. Με συνέπεια να καταστεί  αναγκαία η σχεδίαση και η κατασκευή ενός νέου, εκτεταμένου πλέον στούντιο στα βόρεια της κύριας κατοικίας.

Ο καινούργιος χώρος, περιλάμβανε ένα κρεμαστό μπαλκόνι μέσα στη διώροφη αίθουσα σχεδίασης κι αυτό ήταν ένα από τα πρώτα πειράματα του Ράιτ με πρωτοποριακή δομή. Το στούντιο ενσάρκωνε επίσης, την αναπτυσσόμενη αισθητική του Ράιτ και θα γινόταν το εργαστήριο από το οποίο θα προέκυπταν πλήθος αρχιτεκτονικών δημιουργιών του.

Επρόκειτο δηλαδή, για μια περίοδο ιδιαίτερα παραγωγική επαγγελματικά, καθώς σ΄αυτήν δημιουργήθηκε το περισσότερο από το ένα τρίτο του έργου της ζωής του. Κάθε χρόνο λοιπόν, όπως συνέβη πριν από μερικές μέρες, τον Μάιο, το ίδρυμα Frank Lloyd Wright Trust παρέχει τη δυνατότητα σε θαυμαστές της αρχιτεκτονικής του Ράιτ να επισκεφθούν τα ιδιόκτητα σπίτια, που σχεδιάστηκαν από τον ίδιο στο Όακ Παρκ.

Η αναταραχή

Ένα από αυτά τα σπίτια ωστόσο, το οποίο σχεδίασε το 1903 για τον ΄Εντουιν Τσένι, γείτονά του στο Όακ Παρκ θα γινόταν η αφορμή για μια μεγάλη αναταραχή στην προσωπική του ζωή.

Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του σπιτιού ο Ράιτ ερωτεύθηκε τη σύζυγο του Τσένι, την Μάμα Μπόρθουικ Τσένι, μια σύγχρονη και διανοούμενη γυναίκα με πολλά ενδιαφέροντα. Μια πρώιμη φεμινίστρια, κατά κάποιο τρόπο, που ο Ράιτ θαύμαζε και θεωρούσε ισότιμή του.

Το γεγονός όμως, ότι και οι δύο ήταν παντρεμένοι είχε προκαλέσει μεγάλα σχόλια στο Όακ Παρκ, καθώς κυκλοφορούσαν ελεύθερα με το αυτοκίνητο του Ράιτ. Τελικά, το 1909 εγκαταλείποντας και οι δύο τα σπίτια τους, συζύγους και παιδιά, συναντήθηκαν στην Ευρώπη και έμειναν μαζί στην Ιταλία. Κι ενώ ο Έντουιν Τσένι έδωσε σ΄αυτό το διάστημα διαζύγιο στη σύζυγό του, η Κίτι Ράιτ το αρνήθηκε για πολλά χρόνια. Με αποτέλεσμα, ο Ράιτ και η Μάμα Τσένι να μην παντρευτούν ποτέ.

Η τραγωδία

Σε κάθε περίπτωση όμως, το Όακ Παρκ είχε εγκαταλειφθεί από τον Ράιτ, που όταν επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1910 αγόρασε μια έκταση στο Σπρινγκ Γκριν του Ουισκόνσιν, δίπλα στη γη που κατείχε η οικογένεια της μητέρας του, και εκεί άρχισε να κτίζει, το 1911 ένα νέο σπίτι. Είναι αυτό που ονόμασε «Taliesin», μια αναφορά σε μορφή της ουαλικής μυθολογίας.

Τρία χρόνια αργότερα ωστόσο, μια τραγωδία έλαβε χώρα στο σπίτι, όταν ένας υπηρέτης το πυρπόλησε και στη συνέχεια δολοφόνησε με τσεκούρι επτά ανθρώπους, που βρίσκονταν εκεί. Ο Ράιτ εργαζόταν τότε στο Σικάγο αλλά η Μάμα Τσένι με τα δυο της παιδιά ήταν ανάμεσα στους νεκρούς. Από το χάος επέζησαν μόνον δύο άνθρωποι, με τον έναν από αυτούς να μάχεται με τις φλόγες, που κατέκαψαν σχεδόν ολόκληρη την κατοικημένη πτέρυγα του σπιτιού.

Όσο για τον δολοφόνο, στην αρχή προσπάθησε να αυτοκτονήσει ενώ ύστερα από επτά εβδομάδες πέθανε στη φυλακή από ασιτία.

Ήταν μια τραγωδία απίστευτη, ακόμη και για την Αμερική, κι ο Ράιτ χρειάστηκε χρόνο για να την ξεπεράσει. Το  «Taliesin» όμως ξανακτίσθηκε και ξανακάηκε, για να κτιστεί εκ νέου για τρίτη φορά. Οι μνήμες έσβησαν, πόσο μάλλον, που ο χώρος  φιλοξένησε τη «σχολή» του Ράιτ, που κατά τη διάρκεια της ζωής του είχε 625 μαθητές, οι οποίοι  έζησαν και εργάστηκαν μαζί του.

Διαβάστε επίσης:

Από τη Μύκονο στο Αιγαίο – Ένα ταξίδι ζωής για τον αρχαιολόγο Νίκο Ζαφειρόπουλο

Η «Κυρία με βεντάλια» – Σπάνιο πορτρέτο του Κλιμτ, το τελευταίο του μεγάλου ζωγράφου σε δημοπρασία

Το ηθικό δίλημμα του Καρόλου: Θα επιστρέψει κλεμμένα πολιτιστικά έργα;

──────────────────

Εκλογές 2023