Ο μεγαλύτερος και εντυπωσιακότερος αρχαιολογικός χώρος της Πειραϊκής Ακτής είναι αυτός με την περίφημη Ηετιώνεια Πύλη, η οποία είναι πλέον φωταγωγημένη επιβάλλοντας την παρουσία της σε όλη την περιοχή, με ορατότητα ακόμη και από τα καράβια που φθάνουν στο μεγάλο λιμάνι.

Στον λόφο Καστράκι της Δραπετσώνας, στα δυτικά του αρχαίου λιμένα του Κανθάρου, δηλαδή του σημερινού λιμανιού του Πειραιά, τον οποίο και προστάτευε, η Ηετιώνεια Πύλη ήταν μέρος των τειχών της πόλης.

1

«Τα θεμιστόκλεια τείχη του λιμένος του Πειραιά αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα έργα της αρχαίας ελληνικής οχυρωματικής και σ΄αυτό μπορεί να αναγνωρίσει κανείς τις οχυρωματικές τεχνικές, που αναπτύχθηκαν από τον 5ο έως τον 3ο αι. π.Χ.», όπως είπε η υπουργός Πολιτισμού, που εγκαινίασε το έργο της φωταγώγησης.

Η πύλη κατασκευάστηκε το 411 π.Χ. και ήταν η μία από τις δύο εισόδους της οχυρωμένης πόλεως του Πειραιά, από την οποία διέρχονταν αποκλειστικά στρατιωτικές δυνάμεις. Πήρε μάλιστα το όνομά της από τον μυθικό ήρωα Ηετίωνα.

Η διαχρονία του λιμανιού

Η συζήτηση για την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ηετιώνειας Πύλης, έκτασης 20 στρεμμάτων, που παραχωρήθηκαν από τον ΟΛΠ στο ΥΠΠΟ ξεκίνησε το 2010 και περιλαμβάνει την πλήρη αποκατάσταση των δύο πύργων της οχύρωσης και την εν γένει διαμόρφωση του χώρου με διαδρομές επισκεπτών, φυλάκιο εισόδου, φυτεύσεις, ενημερωτικές πινακίδες κ.ά. ώστε ο χώρος να καταστεί προσβάσιμος από όλους.

Τελικά, το 2013, υπεγράφη Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Αττικής με αντικείμενο τον φωτισμό της Πύλης και των καταλοίπων του Αφροδισίου, που βρίσκονται εντός του χώρου.

Η υλοποίησή της σύμβασης ξεκίνησε το 2013 με την αναβάθμιση σήμερα πλέον της ευρύτερης περιοχής.

Ο συνολικός προϋπολογισμός είναι 700.000 ευρώ. Η μελέτη του φωτισμού εκπονήθηκε από την Ελευθερία Ντεκώ και εφαρμόστηκε από τον Χαράλαμπο Στούπα.

Η Ηετιώνεια Πύλη φωτισμένη
Η Ηετιώνεια Πύλη φωτισμένη

«Ο αρχαιολογικός χώρος εντάσσεται στον αστικό ιστό, συνδέει το παρελθόν με το παρόν, αναδεικνύει τη μεγάλη ιστορική διαχρονία του λιμανιού του Πειραιά και καθορίζει μια νέα αστική ταυτότητα στην πόλη και το παραλιακό της μέτωπο», όπως ανέφερε η κυρία Μενδώνη, «καθώς σε επαφή με τον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται το «Καστράκι» Δραπετσώνας, ένα δημοτικό πάρκο, που προγραμματίζεται να φιλοξενεί ένα πολυμορφικό πλέγμα πολιτιστικών δράσεων και δραστηριοτήτων».

Προπομπός του νέου μουσείου

Ως προπομπό της δημιουργίας του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, χαρακτήρισε εξάλλου, η υπουργός το έργο. «Η ανάπλαση του αρχαιολογικού χώρου της Ηετιώνειας Πύλης, είναι σε άμεση συνάρτηση με το μείζον έργο της μετατροπής του Σιλό -αυτού του εμβληματικού κτηρίου για τον Πειραιά, ακριβώς απέναντι από την Πύλη- σε Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, το οποίο έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό», ανέφερε συγκεκριμένα.

Επισημαίνοντας, ότι παρά το γεγονός, ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά αρχαιολογικά μουσεία, εν τούτοις «με τα χιλιάδες χιλιόμετρα ακτών, με τα χιλιάδες μικρά και μεγάλα νησιά, με τη ναυτοσύνη και τη θάλασσα να έχουν καθοριστικό ρόλο όχι μόνον στην ιστορία και τον πολιτισμό της πατρίδας μας, αλλά και στην οικονομική και την κοινωνική της φυσιογνωμία, δεν υπάρχει ακόμη το μουσείο, στο οποίο διαχρονικά να προβάλλονται και να διδάσκονται οι θησαυροί που ανασύρονται από τις θάλασσες μας, ο ενάλιος πλούτος της χώρας μας», όπως είπε.

Η Ηετιώνεια Πύλη φωτισμένη
Η Ηετιώνεια Πύλη φωτισμένη

Ήδη η σύμβαση με τον ανάδοχο του έργου έχει υπογραφεί και το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025.

Ο συνολικός προϋπολογισμός, όπως έχει αναφερθεί είναι περί τα 100 εκατομμύρια ευρώ από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Διαβάστε επίσης:

Λίνα Μενδώνη: Πολυσήμαντο έργο η αναστήλωση του Ανακτόρου του Φιλίππου

Οι μεγάλες εκθέσεις του 2024 – Από τον νεοϊμπρεσιονισμό στην επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας

Το «βασίλειον» καθίδρυμα του Φιλίππου Β’ στις Αιγές εγκαινιάζεται αύριο