Φως, περισσότερο φως για 5 εκατομμύρια δολάρια – Έργο του Ράιτ σε δημοπρασία

Δεν σχεδίαζε μόνο σπίτια αλλά τα φώτιζε κιόλας! Και σήμερα ένα από τα φωτιστικά του μπορεί να πωληθεί έως και 5 εκατομμύρια δολάρια. Ένα νούμερο εξωφρενικό, προκειμένου απλώς για φωτιστικό, το οποίο, όμως, σχεδιασμένο από τον θρυλικό αρχιτέκτονα Φρανκ Λόιντ Ράιτ περισσότερο από έναν αιώνα πριν, αποστάζει την ουσία των αρχών του. Εξάλλου, μόνον δύο τέτοια φωτιστικά υπάρχουν σήμερα, το ένα εκ των οποίων παραμένει σε σπίτι, που επίσης είχε σχεδιάσει ο Ράιτ, ενώ το δεύτερο δημοπρατείται στις 13 Μαΐου από τους Sotheby’s με εκτίμηση από 3 έως 5 εκατ. δολάρια.

Ο Ράιτ σχεδίασε αυτό το γεωμετρικό, επιτραπέζιο φωτιστικό με τα ιριδίζοντα γυάλινα στοιχεία και την αρχιτεκτονική μπρούτζινη βάση, το 1902 για το σπίτι της Σούζαν Λόρενς Ντέινα, κληρονόμου τεράστιας περιουσίας – συμπεριλαμβανομένων ορυχείων αργύρου-  στο Σπρίνγκφιλντ του Ιλινόις. Είχε λάβει μάλιστα λευκή επιταγή τόσο δημιουργικά όσο και οικονομικά από την ίδια, που ήταν ιδιαιτέρως προοδευτική, προκειμένου να σχεδιάσει το σπίτι. Και το γεγονός, ότι η συγκεκριμένη προστάτης των τεχνών και ο αρχιτέκτονας μοιράζονταν την ίδια  αγάπη για την ιαπωνική τέχνη, μια ασιατική επιρροή υφάνθηκε σε όλο το κτήριο. 

Ιαπωνικοί απόηχοι

Η πρόσοψη του σπιτιού διέθετε τις αναποδογυρισμένες μαρκίζες, που χαρακτηρίζουν την ασιατική αρχιτεκτονική ενώ στο εσωτερικό του δεσπόζει μια παραδοσιακή ιαπωνική πύλη καθώς και ιαπωνικές τοιχογραφίες τοπίων. Ο Ράιτ κατασκεύασε ακόμη και ειδικά καβαλέτα για την Ντέινα, στα οποία εξέθετε τις ιαπωνικές εκτυπώσεις της στη βιβλιοθήκη του ισογείου.

Το φωτιστικό «Double Pedestal» (Διπλό βάθρο) φέρει τους ίδιους απόηχους: Το χάλκινο σώμα του από αλληλοσυνδεόμενες γραμμές και μπλοκ αντικατοπτρίζει τις παραδοσιακές ιαπωνικές τεχνικές κατασκευής. Μικροί καλειδοσκοπικοί υαλοπίνακες δημιουργούν πρισματικά εφέ χρώματος και φωτός. Ενώ το γεωμετρικό μοτίβο στο άνω μέρος του φωτιστικού φέρει το «σχέδιο σουμάκ», που εμφανίζεται και αλλού στο «Ντέινα Χάους»  από την εσωτερική του επίπλωση μέχρι την εξωτερική του ζωφόρο. 

Δημιουργημένο σε  μία εποχή που η ηλεκτρική ενέργεια ήταν ακόμα μια καινοτομία, το φωτιστικό είναι «σαν ένα σπίτι μινιατούρα, ένας φάρος καινοτομίας, προόδου και νεωτερικότητας», όπως λέει η Τζόντι Πόλακ, πρόεδρος του Sotheby’s και επικεφαλής του σχεδιασμού του 20ου αιώνα σε όλο τον κόσμο.

Τα ρεκόρ

Σύμφωνα με τον Sotheby’s, η λάμπα εμφανίστηκε για τελευταία φορά σε δημοπρασία το 2002, όταν έφτασε τα 2 εκατομμύρια δολάρια. Το υψηλό δημοπρασίας του Ράιτ πάντως ανέρχεται επί του παρόντος στα 2,9 εκατομμύρια δολάρια, ποσόν στο οποίο πωλήθηκε ένα άλλο φωτιστικό του 1902, οροφής αυτή τη φορά, σχεδιασμένο για το από το Μικρό Σπίτι Francis W. στην Πιόρια του Ιλινόις, το οποίο πουλήθηκε στον οίκο Sotheby’s το 2023. 

Το «Double Pedestal» δημιουργήθηκε σε μια εποχή, που η ηλεκτρική ενέργεια ήταν ακόμα μια καινοτομία, όπως λέει η Πόλακ γι’ αυτό το αντικείμενο, το μόνο που παραμένει σε ιδιώτες. 

Δεν είναι ωστόσο και το μόνο έργο του Ράιτ, που βγαίνει σε δημοπρασία από τον Sotheby’s. Κι αυτό, γιατί στις 11 Ιουνίου, η δημοπρασία «Important Design» του οίκου στη Νέα Υόρκη θα περιλαμβάνει μια σειρά από αντικείμενά του προερχόμενα από ιδιωτική συλλογή. Ανάμεσά τους είναι ένα τραπέζι εκτύπωσης από το σπίτι και το στούντιο του Ράιτ στο Όακ Παρκ του Ιλινόις, καθώς και ένα ζευγάρι καρέκλες Spindled Barrel Chairs από το Darwin D. Martin House στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης, ένα σπίτι – μουσείο σήμερα, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα μεταξύ 1903 και 1905.

Διαβάστε επίσης: 

Τατόι: Με το βλέμμα στην πυροπροστασία η διαμόρφωση των κήπων

Σεισμοί Κωνσταντινούπολης: Η Αγία Σοφία και άλλα μνημεία σε κίνδυνο

Ένας Έλληνας ανακάλυψε την Ισλανδία; Nέα θεωρία για ένα μυστήριο αιώνων