Εθισμός στη φωτογραφία: Η σπουδαία συλλογή του Έλτον Τζον σε έκθεση

Άρχισε να δημιουργεί τη συλλογή του στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και σήμερα είναι μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές συλλογές φωτογραφίας στον κόσμο. Γιατί η φωτογραφία είναι εδώ και αρκετά χρόνια το μεγαλύτερο πάθος του, εκτός της μουσικής. Ο λόγος για τον σερ Έλτον Τζον, διάσημο συνθέτη και ερμηνευτή, έναν από τους πιο επιδεικτικούς χαρακτήρες στον κόσμο της τέχνης, που όμως, πίσω από την πληθωρικότητα του σόουμαν κρύβει έναν άνθρωπο, που ασχολείται βαθιά με τη φωτογραφία και την ικανότητά της να ρίχνει φως στις ανθρώπινες καταστάσεις. Μέσα από τη συλλογή του έτσι, αναδεικνύεται και η δική του «κρυφή» πλευρά της προσωπικότητας, που τώρα ωστόσο ετοιμάζεται να αποκαλυφθεί.

Στην έκθεση με τίτλο «Εύθραυστη ομορφιά», που περιλαμβάνει περισσότερες από 300 σπάνιες εκτυπώσεις από 140 και πλέον φωτογράφους του κόσμου, το Μουσείο Victoria and Albert του Λονδίνου, όπου πρόκειται να πραγματοποιηθεί τον επόμενο χρόνο, η συλλογή του Έλτον Τζον μπορεί να πει κανείς, ότι πέρα από την ομορφιά και την τέχνη αποδίδει και ιστορία.

Κι αυτό, γιατί η έκθεση θα εκτείνεται από τη δεκαετία του 1950 έως σήμερα και θα περιλαμβάνει σημαντικές ιστορικές στιγμές, από το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα της δεκαετίας του 1960, τον ακτιβισμό για το Aids της δεκαετίας του 1980 και τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Χωρισμένη σε οκτώ θεματικές ενότητες, θα διερευνήσει επίσης θέματα όπως η μόδα, η διασημότητα, το ανδρικό σώμα και η αμερικανική φωτογραφία.

Επικό ταξίδι

Πορτρέτα της ηθοποιού Μέριλιν Μονρόε και των αμερικανών μουσικών της τζαζ Μάιλς Ντέιβις και Τσετ Μπέικερ θα παρουσιαστούν στην έκθεση ενώ οι υπογραφές περιλαμβάνουν τα πρώτα ονόματα του χώρου, μεταξύ των οποίων ο σύγχρονος κινέζος εικαστικός Άι Γουέιγουεϊ, καθώς και οι διάσημοι φωτογράφοι Ρόμπερτ Μάπλεθορπ, Σίντι Σέρμαν, Γουίλιαμ Ίγκλεστον, Νταϊάν ΄Αρμπους, Σάλι Μαν και άλλοι.

Πρόκειται για μια απαράμιλλη συλλογή, όπως δηλώνει ο επικεφαλής φωτογραφίας του μουσείου Ντιούκαν Φορμπς στο V&A, επισημαίνοντας ότι θα παρουσιαστούν τα κυριότερα σημεία της, «από το παιχνιδιάρικο και εκπληκτικό, ως το στοχαστικό και στοχαστικό».

«Είτε μέσα από την κομψότητα της φωτογραφίας μόδας, τη δημιουργικότητα των μουσικών και των ερμηνευτών, την εξερεύνηση της επιθυμίας ή το πέρασμα της ιστορίας όπως αποτυπώνεται από το φωτορεπορτάζ, η φωτογραφία αποκαλύπτει κάτι σημαντικό για τον κόσμο.

Έτσι το «Fragile Beauty» θα είναι ένα πραγματικά επικό ταξίδι στην πρόσφατη ιστορία της φωτογραφίας και μια γιορτή του πάθους του συλλέκτη», όπως προσθέτει.

Ένα πάθος

«Η φωτογραφία είναι σαν να διαβάζεις ένα βιβλίο. Η φαντασία σου ζωντανεύει και φαντάζεσαι τι συνέβαιν, όταν τραβήχτηκε η φωτογραφία», λέει ο ίδιος ο Έλτον Τζον. Η δική του ιστορία μ΄αυτό το αλλιώτικο «βιβλίο» έχει την αφετηρία της στο 1989, όταν πούλησε την μεγάλη συλλογή του με έργα τέχνης στον οίκο Sotheby’s, κρατώντας για τον ίδιο μόνο τους πίνακές του Φράνσις Μπέικον και του Πάτρικ Πρόκτερ. Έξι μήνες αργότερα θα έκανε και τη μεγάλη υπέρβαση στην προσωπική του ζωή, κόβοντας τον εθισμό του στο ποτό και τα ναρκωτικά. Αν και τώρα παραδέχεται με χαρά, ότι έχει αντικαταστήσει τον έναν εθισμό με έναν άλλο, τη φωτογραφία.

Το ενδιαφέρον του για τη φωτογραφία κινήθηκε για πρώτη φορά από τον γκαλερίστα του Λος Άντζελες Ντέιβιντ Φάχεϊ, ο οποίος του έδειξε μερικές εικόνες του σπουδαίου Ίρβινγκ Πεν. Κι αυτή ήταν μία στιγμή αποκαλυπτική, καθώς δεν είχε ξαναδεί τη φωτογραφία ως μορφή τέχνης. Έτσι μετά από αυτό, δεν κοίταξε ποτέ πίσω αλλά και δεν αγόρασε ποτέ για κέρδος.

Οι ιστορίες

Το αποτέλεσμα είναι, να έχει δημιουργήσει με τον σύντροφό του Ντέιβιντ Φέρνις μια εκπληκτική συλλογή, που περιλαμβάνει έργα από την αφαίρεση και το Μπαουχάους ως την κοινωνική μαρτυρία της δεκαετίας του 1930, τη φωτογραφία δρόμου και τον σουρεαλισμό.

Ιδιαίτερα επισημαίνονται οι φωτογραφίες μαρτυρίας, όπως η περίφημη «Μετανάστρια Μητέρα» της Ντοροτέα Λανγκ του 1936 και ο «Φλόιντ Μπάροους» του Γουόκερ Έβαν. Είναι φωτογραφίες, που χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλείο μαζικής επικοινωνίας και έκαναν πολλά για να αποκαλύψουν τα δεινά των ανθρώπων κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης. «Λένε μια ιστορία μεγάλης λύπης και άγχους», όπως εξηγεί ο Έλτον Τζον. «Η γυναίκα στο «Μητέρα μετανάστρια» αλλάζει την έκφρασή της κάθε φορά που την κοιτάζω».

Ο ίδιος πάντως ξεκαθαρίζει, ότι ήξερε ελάχιστα για τη φωτογραφία όταν ξεκίνησε, αλλά εκπαίδευσε σταδιακά τον εαυτό του καθώς προχωρούσε. Σήμερα η συλλογή του θα μπορούσε να γεμίσει τέσσερεις και όχι μόνον μία, εκθέσεις, καθώς μάλιστα στο απόγειο του συλλεκτικού του πάθους αγόραζε σχεδόν τέσσερα νέα έργα την εβδομάδα. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε, ότι ένα από τα σπίτια του είναι κυριολεκτικά καλυμμένο από το δάπεδο ως την οροφή με φωτογραφίες.

«Κοιμάμαι στο κρεβάτι μου και από πάνω είναι το «Noire et Blanche» του Μαν Ρέι. Κι αυτό είναι πολύ ωραίο», λέει.

Διαβάστε επίσης:

Σαν σήμερα – Το Νόμπελ στον Γιώργο Σεφέρη πριν εξήντα χρόνια – Έκθεση στην Πινακοθήκη Γκίκα

Αρτεμισία Τζεντιλέσκι: Η λογοκρισία ενός γυμνού και η αποκάλυψή του

Ενυδρίδες εναντίον Στέλλας ΜακΚάρτνεϊ. Ένα σπίτι στη Σκωτία η αιτία