Ένας Διόνυσος από την Προποντίδα: Εντυπωσιακός θεός ήρθε στο φως

Εντυπωσιακή πήλινη μάσκα, που αναπαριστά τον θεό Διόνυσο και χρονολογείται στο 400 π.Χ., αποδεικνύει για μία ακόμη φορά την αρχαιοελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία.

Το εύρημα ήρθε στο φως στο αρχαίο Δασκύλιο, περί τα 30 χιλιόμετρα από τις ακτές της Προποντίδας, μια πόλη ακατοίκητη σήμερα, με ιστορία όμως χιλιετιών. Τα έντονα στοιχεία του προσώπου του Διονύσου και η εξαιρετική εκτέλεση του έργου υποδεικνύουν, άλλωστε, την ύπαρξη σπουδαίων καλλιτεχνικών εργαστηρίων στην περιοχή ή εισαγωγών από τον μητρικό ελλαδικό χώρο.

Σε κάθε περίπτωση, οι αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου Μούγλα Σίτκι Κοσμάν πραγματοποιούν εδώ και χρόνια ανασκαφές στην πόλη, έχοντας μάλιστα ανακαλύψει πρόσφατα το κελάρι της κουζίνας ενός σπιτιού, που βρίσκεται εντός της ακρόπολης. Η έρευνα εστιάζεται έτσι και στον εντοπισμό υπολειμμάτων από σπόρους ή άλλα οργανικά στοιχεία, που θα δώσουν, εκτός των άλλων, και απαντήσεις για τη διατροφή των ανθρώπων στην περιοχή πριν από μερικές χιλιετίες.

Να σημειωθεί, άλλωστε, ότι η πόλη ανακαλύφθηκε το 1952 και έκτοτε αποτελεί αντικείμενο αρχαιολογικών ανασκαφών, αν και όχι μεγάλης έκτασης.

Αρχαία πόλη της Φρυγίας ήταν το Δασκύλειον ή Δασκύλιο, που, στη διάρκεια της ιστορίας του, έγινε πολλές φορέας θέατρο συγκρούσεων και εναλλαγής κατακτητών και ηγεμόνων. Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, κατοικείτο ήδη από την Μέση Εποχή του Χαλκού. Μάλιστα, ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς αναφέρει ότι επρόκειτο για μία πλούσια πόλη στην εποχή του Τρωικού Πολέμου.

Σύμφωνα με τον Στράβωνα, εξάλλου, μετά τη λήξη του, εποικήθηκε από τους Αιολείς. Στη συνέχεια, ήταν οι Φρύγες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, μάλιστα τείχη της πόλης και κάποια κατάλοιπα από τον ναό της Κυβέλης προέρχονται από την εποχή αυτή. Τον επόμενο αιώνα, ωστόσο, περνά στο βασίλειο της Λυδίας και, όπως πιστεύεται, στην περίοδο αυτή παίρνει την ονομασία της από τον Δάσκυλο, πατέρα του βασιλιά των Λυδών, τον Γύγη.

Ακολουθούν οι Πέρσες και το Δασκύλιο γίνεται έδρα του σατράπη της Ελλησποντιακής Φρυγίας, η οποία περιελάμβανε εδάφη της Τρωάδας, της Μυσίας και της Βιθυνίας. Ένας από αυτούς τους Πέρσες σατράπες ήταν και ο Φαρνάβαζος. Για λίγο, το 395 π.Χ., η πόλη κατακτήθηκε από τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο Β, αλλά, κατά τη διάρκεια του Κορινθιακού πολέμου, ξαναπέρασε στους Πέρσες.

Ως το 334 π.Χ., όμως, όταν, μετά τη μάχη του Γρανικού ποταμού, κατακτήθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο. Όπως γνωρίζουμε, ήταν η πρώτη μεγάλη μάχη μεταξύ των στρατευμάτων των Μακεδόνων και των Περσών και από τότε η Φρυγία ενσωματώθηκε στο βασίλειο των Μακεδόνων.

Στη Βυζαντινή εποχή, η πόλη γνωρίζει ξανά άνθηση, δεδομένου ότι, από τον 7ο αιώνα, είναι και έδρα Επισκοπής, που υπαγόταν στην Μητρόπολη της Νικομήδειας. Από την περίοδο αυτή διασώζεται η κύρια πύλη, που οδηγούσε στην ακρόπολη του 12ου-13ου αιώνα, υπάρχουν όμως και παλαιότερα ευρήματα όλων των εποχών, με σημαντικότερο το παλάτι του Φαρνάβαζου.

Η κοντινότερη πόλη σήμερα είναι το Ερεγλί, που ήταν όμως η Ηράκλεια Ποντίδα, ιδρυμένη από τους Μεγαρείς το 560 π.Χ.

Αυτά!