Ελίνα Κουντούρη: Η «Πύλη» του ΝΕΟΝ και της Βουλής ανοίγει σύντομα

Η εξαιρετική συνεργασία της Βουλής των Ελλήνων με τον Πολιτιστικό Οργανισμό ΝΕΟΝ του Δημήτρη Δασκαλόπουλου εγκαινιάζεται επισήμως με την πρώτη έκθεση Πύλη.

Την συνεπιμελούνται η διευθύντρια του ΝΕΟΝ Ελίνα Κουντούρη και η διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στο Σικάγο (Museum of Contemporary Art Chicago) Μαντλέν Γκρινστάιν (Madeleine Grynsztejn).

Πρόκειται για μνημειακών διαστάσεων έκθεση, που εκφράζει τη σύγχρονη πραγματικότητα «σε ένα κόσμο που χρειάζεται θεραπεία και ενότητα», όπως σημειώνουν οι επιμελήτριες.

Η σειρά εκθέσεων που θα πραγματοποιούνται στο Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής, θα ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο. Η ριζική ανακαίνιση και αναμόρφωση του χώρου πραγματοποιήθηκε με δωρεά του Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

Έμπνευση για την έκθεση αποτέλεσε το αλληγορικό, οραματικό άρθρο της αγγλοινδής συγγραφέως Αρουντάτι Ρόι (Arundhati Roy) στους FT. Φαντάστηκε την πανδημία ως πύλη, σημείο μετάβασης από έναν κόσμο σε άλλον.

Η πανδημία γκρέμισε τις γέφυρες με το παρελθόν της ανθρώπινης κανονικότητας, δημιούργησε την τρομερή ρωγμή (rupture) στη ζωή των ανθρώπων, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Αλλά κάθε ρήγμα αποτελεί και ευκαιρία για μια γενναία, νέα αρχή: Αυτήν την μοναδική πύλη. Ο τρόπος που θα τη διαβεί ο κάθε άνθρωπος, αλλάζει ανάλογα με τη στάση ζωής του.

«Μπορούμε να επιλέξουμε να την περάσουμε», προτείνει η συγγραφέας, «σέρνοντας πίσω μας τα κουφάρια από τις προκαταλήψεις και το μίσος μας, την πλεονεξία μας, τις τράπεζες δεδομένων και τις νεκρές ιδέες μας, τα νεκρά ποτάμια και τους μολυσμένους ουρανούς μας. Ή μπορούμε να τη διαβούμε ανάλαφρα, με λίγες αποσκευές, έτοιμοι να φανταστούμε έναν άλλο κόσμο».

Το άρθρο της Ρόι κυκλοφορεί «ελεύθερο» από τους Financial Times.

Η Ελίνα Κουντούρη διευθύνει τον Πολιτιστικό Οργανισμό ΝΕΟΝ από την ίδρυσή του το 2013. Με τη νομική της παιδεία, διακρίθηκε νωρίς στον νεοπαγή (στην Ελλάδα) χώρο ανεξάρτητης καλλιτεχνικής διεύθυνσης.

Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που δίνει φτερά και υπόσταση στο όραμα του Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

Από συστάσεώς του, ο ΝΕΟΝ σκόπευε σε έναν εμμέσως παιδευτικό ρόλο: Να εμπλουτίσει τη ζωή της πόλης και το ευρύ κοινό με την «υψηλή» τέχνη. Να εισάγει την καλλιτεχνική έκφραση στην καθημερινότητα των πολιτών, να ανοίξει μαιευτικά δίαυλους επικοινωνίας ανάμεσά τους. Η ομορφιά εμφιλοχωρεί στην τρέχουσα ζωή και την «επιμορφώνει».

Χωρίς μόνιμο εκθεσιακό χώρο, οι εκθέσεις του ΝΕΟΝ ξεπηδούν σε απρόσμενες τοποθεσίες -στο Αστεροσκοπείο, σε διάφορους αρχαιολογικούς χώρους, στο ιστορικό κέντρο, σε εγκαταλειμμένα κτίρια. Η τέχνη βγαίνει από τις κλειστές, ελίτ αίθουσες των απανταχού ιδρυμάτων…

Ωστόσο, με τις εκθέσεις του ο ΝΕΟΝ δεν θωπεύει τις συνειδήσεις. Τουναντίον, προσπαθεί να τις αφυπνίζει και να προκαλεί δημόσιο διάλογο ανάμεσα σε ανήσυχων και φιλότεχνους πολίτες (αλλά όχι μόνον).

Έστι, όπως είχε σημειώσει η Ελίνα Κουντούρη σε άρθρο της για παλιότερη έκθεση:

«Τι θα συνέβαινε αν ανακαλύπταμε – σε αυτά τα ταραγμένα σύνορα – υπόνοιες των ανατολικών ριζών της Δύσης, της μελαψής επιδερμίδας του θεού ή της αιματοχυσίας που στηρίζει τον Λόγο;».

Ανάλογα λοιπόν λειτουργεί και η έκθεση στο Καπνεργοστάσιο.

«Τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, αφ’ ενός την 200ή επέτειο από την Ελληνική Επανάσταση και αφ’ ετέρου στην περίοδο της πανδημίας που συνταράσσει τα κράτη και τις κοινωνίες των ανθρώπων, η έκθεση Portals | Πύλη φιλοδοξεί να αναπτύξει μηνύματα, ιδέες και προβληματισμούς της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, προσεγγίζοντας τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται μέσα από την αλλαγή και την ανατροπή».

Στην Πύλη, συμμετέχει εντυπωσιακός αριθμός καλλιτεχνών (59) από όλο τον κόσμο (27 χώρες) εκφράζοντας έτσι πλουραλισμό ιδεών και εκφραστικών τρόπων πάνω στη συγκεκριμένη θεματική.

Τα δέκα πέντε από τα έργα που παρουσιάζονται αποτελούν νέες αναθέσεις (προς τους Αναστασία Δούκα, Brendan Fernandes, Elif Kamisli, Πάνο Κοκκινιά, Χρυσάνθη Κουμιανάκη, Glenn Ligon, Μαρία Λοϊζίδου, Teresa Margolles, Ad Minoliti, Duro Olowu, Gala Porras-Kim, Michael Rakowitz, Αλέξανδρο Τζάννη, Adrián Villar Rojas και Danh Võ).

Συνθέτουν εν συνόλω το πρόσωπο της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας αυτή τη στιγμή. Ένα παλίμψηστο δημιουργίας για τη νέα ζωή που ανατέλλει.

Νίκος Αλεξίου (Ρέθυμνο, 1960 – Αθήνα, 2011).
O El Anatsui (γενν. 1944, Γκάνα) ζει και εργάζεται στη Νιγηρία.
Ο Δημήτρης Αντωνίτσης (γενν. 1966, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Ύδρα και στην Αθήνα.
Ο Kutluğ Ataman (γενν. 1961, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.
Ο Απόστολος Γεωργίου (γενν. 1952, Θεσσαλονίκη) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
H Joana Choumali (γενν. 1974, Αμπιτζάν, Ακτή Ελεφαντοστού) ζει και εργάζεται στο Αμπιτζάν.
H Αναστασία Δούκα (γενν. 1979, Αθήνα) ζει κι εργάζεται στην Αθήνα. Νέα ανάθεση
Η Ειρήνη Ευσταθίου (γενν. 1980, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Ο Brendan Fernandes (γενν. 1979, Ναϊρόμπι, Κένυα) Καναδός που ζει και εργάζεται στο Σικάγο. Νέα ανάθεση
Ο Jeffrey Gibson (γενν. 1972, Κολοράντο Σπρινγκς, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στο Χάντσον της Νέας Υόρκης.
Ο Robert Gober (γενν. 1954, Γουάλινγκφορντ, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη.
O Βαγγέλης Γκόκας (γενν. 1969, Κόρινθος) ζει και εργάζεται στα Ιωάννινα.
Η Sonia Gomes (γενν. 1948, Καϊτανόπολις, Βραζιλία) ζει και εργάζεται στο Σάο Πάολο.
Ο Felix Gonzalez-Torres (Κούβα, 1957 – Μαϊάμι, Η.Π.Α. 1996) έζησε και εργάστηκε στην Αμερική.
Η Shilpa Gupta (γενν. 1976, Μουμπάι, Ινδία) ζει και εργάζεται στη Μουμπάι.
H Elif Kamisli (γενν. 1981, Εσκί Σεχίρ, Τουρκία) ζει και εργάζεται στην Κωνσταντινούπολη. Νέα ανάθεση
Ο Βλάσης Κανιάρης (1928-2011, Αθήνα) έζησε και εργάστηκε στην Ευρώπη και την Ελλάδα.
Η Kapwani Kiwanga (γενν. 1978, Χάμιλτον, Καναδάς) ζει και εργάζεται στο Παρίσι.
Ο Πάνος Κοκκινιάς (γενν. 1965, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Νέα ανάθεση
Η Χρυσάνθη Κουμιανάκη (γενν. 1985, Ηράκλειο Κρήτης) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Νέα ανάθεση
Ο Γιάννης Κουνέλλης (Πειραιάς, 1936 – Ρώμη, 2017) είχε την έδρα του στη Ρώμη.
Η Louise Lawler (γενν. 1947, Μπρόνξβιλ, Η.Π.Α.) ζει στο Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη.
Ο Glenn Ligon (γενν. 1960, Νέα Υόρκη, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Νέα ανάθεση
Η Liliane Lijn (γενν. 1939, Νέα Υόρκη, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.
Η Μαρία Λοϊζίδου (γενν. 1958, Λεμεσός, Κύπρος) ζει και εργάζεται στη Λευκωσία, Κύπρος. Νέα ανάθεση
Η Tala Madani (γενν. 1981, Τεχεράνη, Ιράν) ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες.
Η Teresa Margolles (γενν. 1963 στο Κουλιακάν, Μεξικό) ζει και εργάζεται στη Μαδρίτη. Νέα ανάθεση
O Steve McQueen (γενν.1969, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και το Άμστερνταμ.
Η Sidsel Meineche Hansen (γενν. 1981, Σκάντερμποργκ, Δανία) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.
Η Marisa Merz (1926-2019, Τορίνο, Ιταλία) έζησε και εργάστηκε στην Ιταλία.
Το Ad Minoliti (γενν. 1980 στο Μπουένος Άιρες, Αργεντινή) ζει και εργάζεται μεταξύ Μπουένος Άιρες και Βερολίνου. Νέα ανάθεση
Ο Κώστας Μπασάνος (γενν. 1961, Καμ. Βούρλα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Η Άλεξ Μυλωνά (1920-2016, Αθήνα) έζησε και εργάστηκε μεταξύ Αθήνας, Παρισιού και Σύρου.
Ο Νίκος Ναυρίδης (γενν. 1958, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Η Toyin Ojih Odutola (γενν. 1985, Ile-Ife, Νιγηρία) ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη.
O Duro Olowu (γενν. 1965, Λάγος, Νιγηρία) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Νέα ανάθεση
Η Μυρτώ Ξανθοπούλου (γενν. 1981, Ελσίνκι, Φινλανδία) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
H Μαρία Παπαδημητρίου (γενν. 1957, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα και στον Βόλο.
Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου (γενν. 1964, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Η Cornelia Parker (γενν. 1956, Τσεσάιρ, Ηνωμένο Βασίλειο) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.
Ο Adam Pendleton (γενν. 1984, Ρίτσμοντ, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη.
Η Solange Pesoa (γενν. 1961, Φέρους, Βραζιλία) ζει και εργάζεται στο Μπέλο Οριζόντε της Βραζιλίας.
Francis Picabia (1879-1953, Παρίσι, Γαλλία).
Η Gala Porras-Kim (γενν. 1984, Μπογκοτά, Κολομβία) ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες. Νέα ανάθεση
Ο Michael Rakowitz (γενν. 1973, Λονγκ Άιλαντ, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στο Σικάγο. Νέα ανάθεση
O Ed Ruscha (γενν. 1937, Όμαχα, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες.
Η Dana Schutz (γενν. 1976, Λιβόνια, Η.Π.Α.), ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη.
Ο Paul Mpagi Sepuya (γενν. 1982, Σαν Μπερναντίνο, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες.
Ο Elias Sime (γενν. 1968, Αντίς Αμπέμπα, Αιθιοπία) ζει και εργάζεται στην Αντίς Αμπέμπα.
Η Χριστιάνα Σούλου (γενν. 1961, Αθήνα, με καταγωγή από την Αλεξάνδρεια) ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Ο Do Ho Suh (γενν. 1962 Σεούλ, Νότια Κορέα) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο.
O Aλέξανδρος Τζάννης (γενν. 1979, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Νέα ανάθεση
Η Anna Tsouhlarakis (γενν. 1977, Λόρενς, Η.Π.Α.) ζει και εργάζεται στο Κολοράντο.
Η Adriana Varejão (γενν. 1964, Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία) ζει και εργάζεται στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
H Erika Verzutti (γενν. 1971, Σάο Πάολο, Βραζιλία) ζει και εργάζεται στο Σάο Πάολο.
Ο Adrián Villar Rojas (γενν. 1980, Ροζάριο, Αργεντινή) ζει και εργάζεται νομαδικά. Νέα ανάθεση
Ο Danh Võ (γενν. 1975, Βιετνάμ) ζει και εργάζεται στην Πόλη του Μεξικού και αυτή την εποχή δουλεύει σε ένα farm-housing project στο Γκίλντενχοφ, λίγο έξω από το Βερολίνο. Νέα ανάθεση
Η Daphne Wright (γενν. 1963, κομητεία του Λόνγκφορντ, Ιρλανδία) ζει και εργάζεται στο Δουβλίνο.
Η Billie Zangewa (γενν. 1973, Μπλαντάιρ, Μαλάουι) ζει και εργάζεται στο Γιοχάνεσμπουργκ, Νότια Αφρική.

Η Portals | Πύλη θα περιλαμβάνει προγράμματα σχετικά με το κτίριο του Καπνεργοστασίου.

Παράλληλα με τη υλική παρουσίαση, θα λειτουργεί και «διαδικτυακή πύλη».

Η εφαρμογή του ΝΕΟΝ για κινητά (iOS και Android) θα δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να περιηγηθεί αυτόνομα στην έκθεση και να μάθει πληροφορίες για τα έργα και τους δημιουργούς τους.

Οι χρήστες θα ενημερώνονται για όλες τις παράλληλες δράσεις προκειμένου να μπορέσουν με ασφάλεια και σύμφωνα με τις υγειονομικές οδηγίες, να προγραμματίσουν την επίσκεψή τους στο χώρο του Καπνεργοστασίου.

Πληροφορίες

Έκθεση Portals | Πύλη

Ανοίγει για το κοινό στις 11 Ιουνίου

Στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής