Εγκαινιάζεται τον Νοέμβριο το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσολογγίου – Έτοιμη η αφιερωματική έκδοση του «Κύκλου των Μουσείων»

Ένα μουσείο έκπληξη. Κι όχι μόνο για το ίδιο το κτίριο, ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα από μόνο του στην καρδιά του Μεσολογγίου, αλλά κυρίως για τα εκθέματά του, το μέγα πλήθος των οποίων εμφανίζεται για πρώτη φορά. Δικαιολογημένα.

Έκταση 180.000 τ.μ. ερευνήθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια και περισσότερες από 40 αρχαιολογικές θέσεις όλων των εποχών εντοπίσθηκαν από τους αρχαιολόγους στο πλαίσιο του μεγάλου έργου κατασκευής της Ιόνιας Οδού, που διασχίζει τη δυτική Ελλάδα και ειδικά, στην προκειμένη περίπτωση, την Αιτωλοακαρνανία. Έναν τόπο με τεράστιο αρχαιολογικό πλούτο, άγνωστο σε πολύ μεγάλο βαθμό ως πριν από λίγα χρόνια, που τώρα όμως αναδεικνύεται, όπως του αξίζει στο νέο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσολογγίου.

Τα εγκαίνια πρόκειται να γίνουν Νοέμβριο. Ενώ έτοιμος είναι και ο νέος τόμος του «Κύκλου των Μουσείων» της Lamda Development, που είναι αφιερωμένος σ΄αυτό ακριβώς το μουσείο. Πρόκειται για μια μοναδική προφορά, όπως είναι γνωστό, στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, που ξεκίνησε από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και φέτος συμπληρώνει είκοσι τόμους, πάντα με ευθύνη των εκδόσεων Ολκός.

Περισσότερα από 1200 αρχαία αντικείμενα, όλα ευρήματα της περιοχής, τα οποία χρονολογούνται από τα προϊστορικά χρόνια έως την ύστερη αρχαιότητα βρήκαν τη θέση τους στους δύο ορόφους του μουσείου. Μια αυστηρή επιλογή ανάμεσα στα 100.000 ευρήματα των ανασκαφών της Εφορείας Αιτωλοακαρνανίας  -Λευκάδος μέσα από τις οποίες ήρθαν στο φως άγνωστοι οικισμοί και νεκροταφεία, εντυπωσιακά ταφικά μνημεία, αγροτικές και εργαστηριακές εγκαταστάσεις, μεγάλα ιερά πόλεων αλλά και μικρότερα ιερά, οχυρωματικοί πύργοι και βεβαίως κινητά ευρήματα που καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα από την Πρωτοελλαδική εποχή, δηλαδή από το 3000 π.Χ. ως τον 16ο αιώνα!

Τα ευρήματα

Μεγάλος πλούτος αλλά όχι απρόσμενος, καθώς, όπως έχει επισημάνει η έφορος Αρχαιοτήτων κυρία Ολυμπία Βικάτου, συγγραφέας και του τόμου της Lamda Development, η Αιτωλοακαρνανία βρίσκεται πάνω στον μοναδικό παράκτιο οδικό άξονα, που συνδέει ανέκαθεν, από την αρχαιότητα έως και σήμερα την Πελοπόννησο με την Ήπειρο, ελέγχοντας ταυτόχρονα το θαλάσσιο πέρασμα μεταξύ των Ιονίων νήσων και των ακτών της Δυτικής Ελλάδας. Πρόκειται επομένως για ευρήματα, που εμπλούτισαν τον αρχαιολογικό χάρτη της χώρας προσφέροντας ένα πραγματικό θησαυρό πληροφοριών και γνώσεων, που διαφωτίζουν τις ποικίλες εκφάνσεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των Αιτωλών, των Ακαρνάνων και των Αμφιλόχων, αλλά και τις πολιτιστικές και εμπορικές επαφές με άλλα μεγάλα κέντρα του αρχαίου κόσμου.

Η έκθεση ακολουθεί ένα αφήγημα που βασίζεται σε τρεις βασικούς θεματικούς άξονες: Την σύνδεση φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, καθώς τα δύο είναι αλληλένδετα καθορίζοντας τον ρυθμό ανάπτυξης του πολιτισμού. Επίσης την παρουσίαση του Αιτωλικού και Ακαρνανικού Κοινού, καθώς οι Αιτωλοί και οι Ακαρνάνες αρκετά πρώιμα υιοθέτησαν ένα πρωτοποριακό σύστημα πολιτικής οργάνωσης που ξεπερνούσε, όχι μόνο τα όρια της πόλης – κράτους, αλλά ακόμα και της έννοιας του έθνους. Και τέλος την ενημέρωση για την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, έναν από τους κύριους ρόλους που καλούνται να επιτελέσουν οι αρχαιολογικές συλλογές του Ξενοκρατείου γεφυρώνοντας το κενό με την σύγχρονη επιστημονική αρχαιολογικής έρευνα.

Η έκθεση

Στο ισόγειο και τον όροφο του κτιρίου, σε επτά αίθουσες συνολικά αναπτύσσονται τα εκθέματα. Με κύρια όμως, την κεντρική αίθουσα του ορόφου, όπου η ιστορία και το τέλος των Κοινών αποτελούν την πεμπτουσία της έκθεσης. Εδώ, μέσω σπουδαίων και πολύτιμων εκθεμάτων παρέχεται στον επισκέπτη η ολοκληρωμένη εικόνα της ιστορίας, των σημαντικών προσώπων , της λειτουργία των Κοινών, και στην συνέχεια της παρακμής και του τέλους αυτών των δύο πολιτικών σχηματισμών, μετά την περίφημη ναυμαχία του Ακτίου, όταν ο Γάιος Οκτάβιος κατατρόπωσε το στόλο του Μάρκου Αντώνιου και της Κλεοπάτρας.

Η όλη διαδρομή στην έκθεση αναπτύσσεται με ψηφιακές εφαρμογές, σε διαφορετικά επίπεδα πληροφόρησης, που θα κατευθύνουν τον επισκέπτη και στη φυσική περιήγησή του. Στο ισόγειο εξάλλου, όπου βρίσκεται η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, ψηφιακές εφαρμογές επίσης, θα προβάλλουν την ιστορική και πολιτισμική διαδρομή της περιοχής γύρω από την λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου-Αιτωλικού από την Προϊστορική εποχή ως την Έξοδο του Μεσολογγίου το 1826. Μία συνεισφορά στην επέτειο των 200 χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης και της σημασίας της θυσίας των ηρώων του Μεσολογγίου (Το έργο είναι ενταγμένο στο ΕΣΠΑ Δυτικής Ελλάδος, με προϋπολογισμό 100.000 ευρώ).

Το κτίριο

Το Ξενοκράτειο, ιστορικό κτίριο με νεοκλασικά χαρακτηριστικά -θεμελιώθηκε το 1885 και ολοκληρώθηκε το 1889- ήταν το ιδανικό οικοδόμημα για να στεγάσει το μουσείο
Κηρυγμένο διατηρητέο ως «χαρακτηριστικό δείγμα σχολικού κτιρίου του τέλους του 19ου αιώνα και ιστορικό τεκμήριο αρχιτεκτονικής», είχε παραχωρηθεί στο υπουργείο Πολιτισμού από το 2011, ακριβώς για την δημιουργία μουσείου. Είχε κτισθεί με δωρεά του εθνικού ευεργέτη Κωνσταντίνου Ξενοκράτη από το Σαμάκοβο της Ανατολικής Θράκης, μέλους της Φιλικής Εταιρείας που μάλιστα είχε λάβει μέρος στις μάχες του Δραγατσανίου και του Σκουλενίου. Ο ίδιος και ο αδερφός του διέθεσαν όλη τους την περιουσία για την ανέγερση ιδρυμάτων και εκκλησιών ενώ το συγκεκριμένο στο Μεσολόγγι λειτούργησε αρχικά ως Παρθεναγωγείο.

Το 1918 σε έκθεση του Επιθεωρητή Δημοτικών Σχολείων Μεσολογγίου χαρακτηρίζεται «ως στερεόν και ευρύχωρον οικοδόμημα» και ως «αληθές μέγαρον» ενώ μερικά χρόνια αργότερα αναφέρεται ως «μέγαρο μεγαλοπρεπές με είσοδο πολυτελή και μαρμάρινη κλίμακα εκ των ολίγων στην Ελλάδα του είδους του. Ο άνω όροφος έχει φωτόλουστες και ευρυχωρότατες αίθουσες».

Και στον Πρώτο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο επιτάχθηκε από τις στρατιωτικές αρχές, ενώ στην Κατοχή είχαν εγκατασταθεί Ιταλοί.

Για την μετατροπή του σε μουσείο το κτίριο επανασχεδιάστηκε εσωτερικά ενώ η χρηματοδότησή του προήλθε από το ΕΣΠΑ, στο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης Μεσολογγίου – Αιτωλικού με προϋπολογισμό 2.257.000 ευρώ.

Διαβάστε επίσης:

Λίτσα Κασούμη: Φέρνει την άνοιξη και στηρίζει την Κιβωτό

Λάθος νότα! «Γκάντι με τακούνια» χαρακτηρίζει ο Guardian το άγαλμα της Κάλλας

Κατερίνα Λασκαρίδη: Συζήτηση εκ βαθέων για το πρόγραμμα ΑΝ και το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη