Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 9 Φεβρουαρίου 1798. Σήμερα έχει καθιερωθεί η ημέρα μνήμης του. Μία εξαιρετική, νέα έκδοση από τον Πατάκη, θυμίζει την πλούσια και τρικυμιώδη ζωή του.

Ἡ ψυχή μου ἀναγαλλιάζει
πως ὁ κόρφος καθεμιᾶς
γλυκοβύζαστο ἑτοιμάζει
γάλα ἀνδρείας κι’ ἐλευθεριᾶς.

Μές στ χόρτα, τ λουλούδια,
τό ποτήρι δέν βαστῶ·
φιλελεύθερα τραγούδια
σαν τόν Πίνδαρο ἐκφωνῶ.

Ἀπ’ τά κόκαλα βγαλμένη
τῶν Ἑλλήνων τα ἱερά,
καί σάν πρῶτα ἀνδρειωμένη,
χαῖρε, ὢ χαῖρε, Ἐλευθεριά!

‘Ενας αυτοδίδακτος ποιητής

Ο Διονύσιος Σολωμός ήταν πρωτότοκος γιος του πλούσιου κόμη Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριας Αγγελικής Νίκλη, της οποίας τα βιογραφικά ίχνη χάνονται…

Το γένος του πατέρα του αντλεί καταγωγή από την Κρήτη.

Ο Διονύσιος Σολωμός εμποτίστηκε στην ιταλική μόρφωση όπως συνήθιζαν τότε οι ευκατάστατοι επτανήσιοι. Εκεί ολοκλήρωσε σπουδές ιταλικής και λατινικής φιλολογίας και μετέπειτα νομικής επιστήμης.

Επιστρέφοντας στη Ζάκυνθο το 1818, συνέχισε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα στα ιταλικά.

Ο δικός μας Δάντης

Παράλληλα όμως άρχισε να μελετά εις βάθος και τα ελληνικά. Για να δοκιμάσει τα πρώτα του πατήματα στην ελληνική ποίηση.

Η γνωριμία του με τον Σπυρίδωνα Τρικούπη τον έπεισε να στραφεί εξ ολοκλήρου στην ελληνική λογοτεχνία. «Τώρα η αγωνιζόμενη Πατρίδα περιμένει τον δικό της Δάντη», τον είχε παροτρύνει.

Μέσα σε έναν μήνα συνέθεσε τον Ύμνο εις την Ελευθερίαν, πολύστιχο ποίημα υψηλής σύλληψης, υψιπετών ιδανικών, με άρτια σύνθεση, δυνατή συγκίνηση. Γράφτηκε μάλιστα σε πολύχυμη διμοτική στην οποία ουδέποτε ο Διονύσιος Σολωμός δεν είχε διδαχτεί. Αμέσως μεταφράστηκε στα Ιταλικά, τα Γαλλικά, τα Αγγλικά.

Από το 1823 έως το 1833 συνέθεσε αθάνατα πεζά (όπως το Η γυναίκα της Ζάκυθος) και άλλα μοναδικά ποιήματα (Ο Λάμπρος, Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι).

Πέθανε στην Κέρκυρα το 1857. Μόνος, παραδομένος στην ασθένεια και στο αλκοόλ.

Η ποιητική ουσία

Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν του Διονυσίου Σολωμού κυκλοφορεί σε έκδοση που έχει επιμεληθεί ο Κώστας Σταμάτης.

Συμπεριλαμβάνει τα διάσημα «Προλεγόμενα» του διανοητή και λογοτέχνη Ιάκωβου Πολυλά ο οποίος «σαν μέλισσα τρύγησε την ποιητική ουσία του Σολωμού» όπως παρατήρησε ο Λορέντζος Μαβίλης.

Προέρχονται από την έκδοση Διονυσίου Σολωμού, Τα Ευρισκόμενα (1859).

Το λυρικό και ακριβές πορτρέτο της ζωής του Σολωμού και παράλληλα η περιπέτεια της εποχής του.

Πληροφορίες

Διονύσιος Σολωμός

Ύμνος εις την Ελευθερίαν

Επιμέλεια, σημειώσεις, επίμετρο 

Κώστας Σταμάτης

Περιλαμβάνονται τα Προλεγόμενα του Ιάκωβου Πολυλά

Εκδόσεις Πατάκη, 2022

Σελ. 115