Διεθνής διαγωνισμός για το νέο μουσείο της αρχαίας Μεσσήνης

Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο αποκτά η αρχαία Μεσσήνη, ένα πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας αλλά κυρίως του ίδιου του αρχαιολογικού χώρου και του πλήθους των θαυμαστών ευρημάτων, που έφερε στο φως ο αείμνηστος ανασκαφέας και αναστηλωτής της Πέτρος Θέμελης.

Το μουσείο χωροθετείται σε μία έκταση μεγαλύτερη των 9 στρεμμάτων (9.258,60 τ.μ.), στην περιοχή μεταξύ του υφιστάμενου μικρού μουσείου και του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Μεσσήνης  ενώ για την ανέγερσή του προβλέπεται διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, ο οποίος θα προκηρυχθεί από την Περιφέρεια Πελοποννήσου.

Το θέμα συζητήθηκε τη Δευτέρα στο Συμβούλιο Μουσείων του υπουργείου Πολιτισμού, όπου έφθασε η μουσειολογική προμελέτη, η οποία και έλαβε έγκριση, παρά τις πολλές παρατηρήσεις που ειπώθηκαν από μέλη του. Η έγκρισή της άλλωστε, αποτελεί προαπαιτούμενο για την προκήρυξη του διαγωνισμού με σκοπό την εκπόνηση αρχιτεκτονικής μελέτης για την ανέγερση του Μουσείου.

Ο προβληματισμός

Βασική ωστόσο, ήταν ένσταση για την περιορισμένη έκταση του κτηρίου, που προβλέπεται να έχει μικτό εμβαδόν 2.400 τ.μ.  αλλά και των εκθεσιακών χώρων, που θα είναι μόλις 1000 τ.μ. Χώρος που επ’ ουδενί επαρκεί για την έκθεση των σπουδαίων αρχαιοτήτων της αρχαίας Μεσσήνης, όπως επισήμανε ο καθηγητής κ. Νίκος Σταμπολίδης, διευθυντής το Μουσείου Ακρόπολης.

Πρόκειται για έναν σκόπελο ωστόσο, που φαίνεται ότι δεν μπορεί να ξεπεραστεί, καθώς, σύμφωνα με γενικό γραμματέα κ. Γιώργος Διδασκάλου, είναι το ανώτατο όριο οικοδόμησης στη συγκεκριμένη έκταση, η οποία έχει προκύψει από την δωρεά πέντε ακινήτων από τον Δήμο Μεσσήνης στο υπουργείο Πολιτισμού αλλά και από την απαλλοτρίωση δύο αγροτεμαχίων.

Ελλείψεις όμως, εντοπίσθηκαν και όσον αφορά την καθαρά μουσειολογική προμελέτη, οποία συντάχθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, με τις επισημάνσεις των μελών του Συμβουλίου να αναφέρονται στην ανάγκη ανάπτυξης μιας κεντρικής ιδέας του νέου μουσείου αλλά και μιας σαφούς εκθεσιακής ιδέας. Επίσης στην οριστικοποίηση των αρχαιοτήτων  που θα εκτεθούν, στην πρόβλεψη για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών αλλά και στην σύμπτυξη των εκθεσιακών ενοτήτων.

Οι εκθεσιακές ενότητες

Πέντε είναι οι εκθεσιακές ενότητες, που σύμφωνα με την προμελέτη θα αναπτυχθούν στο νέο μουσείο. Η πρώτη, που είναι και εισαγωγική αφορά στο «Μυθολογικό και ιστορικό υπόβαθρο της αρχαίας Μεσσήνης» όπου εντάσσεται και η ιστορία των αρχαιολογικών ερευνών, επίσης η αναστήλωση και η ανάδειξη της αρχαίας πόλης. Ακολουθούν «Οι απαρχές της ανθρώπινης παρουσίας και της κατοίκησης του χώρου – Από την Ιθώμη στην αρχαία Μεσσήνη» και εδώ πιο αναλυτικά περιλαμβάνονται η πρώτη εγκατάσταση στην περιοχή, η κατοίκηση στην Πρωτογεωμετρική, Γεωμετρική και Αρχαϊκή εποχή ως την ίδρυση της πόλης της αρχαίας Μεσσήνης και του ανεξάρτητου κράτους που αποτέλεσε.

Η οργάνωση της πόλης με τον «Δημόσιο και Ιδιωτικό βίο» καλύπτει μεγάλο αριθμό εκθεσιακών θεμάτων, από τα τείχη και το πολεοδομικό σύστημα – το γνωστό ιπποδάμειο – ως την οικονομία και το εμπόριο, την καλλιτεχνική δημιουργία, τις λατρείες, τα ταφικά έθιμα, το Ασκληπιείο, τους δημόσιους χώρους θεαμάτων, τις επαύλεις κλπ. Μία ενότητα πάντως, που κρίθηκε, ότι χρειάζεται σύμπτυξη.

Η συνέχεια της πόλης στα βυζαντινά χρόνια και η νέα ζωή που της έχει δοθεί στη σύγχρονη εποχή, χάρις στην αφοσίωση του σπουδαίου αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη, που έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Οκτώβριο ολοκληρώνουν το εκθεσιακό αφήγημα.

Η ανάπτυξη των χώρων

Το κτηριολογικό πρόγραμμα εξάλλου, εκτός από τους εκθεσιακούς χώρους (μόνιμη έκθεση: 900 τ.μ. και περιοδικών εκθέσεων: 100 τ.μ.) περιλαμβάνει επίσης  τους χώρους εισόδου και εξυπηρέτησης των επισκεπτών (184 τ.μ.) αίθουσα εκπαιδευτικών προγραμμάτων και πολλαπλών χρήσεων (100 τ.μ.), αποθηκευτικούς χώρους (372 τ.μ.),  χώρους για τις υπηρεσίες φύλαξης και Η/Μ εγκαταστάσεις (220 τ.μ.), βιβλιοθήκη (30 τ.μ.), γραφεία διεύθυνσης (45 τ.μ.), γραφεία φυλακτικού προσωπικού (15 τ.μ.) και εργαστηρίων συντήρησης (34 τ.μ.).

Να σημειωθεί, ότι για την ανέγερση του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου στην αρχαία Μεσσήνη έχει υπογραφεί Μνημόνιο Συνεργασίας με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και τον Δήμο Μεσσήνης ενώ με την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτιστικής Ανάπτυξης τον Ιούνιο του 2023 ξεκίνησε και η εκπόνηση των μελετών, οι οποίες χρηματοδοτούνται από κοινού από το ΥΠΠΟ και την Περιφέρεια.

Διαβάστε επίσης

Οι πεταλούδες της Αφροδίτης Λίτη στην Αρχαία Μεσσήνη

Πέτρος Θέμελης: Μια ζωή στο σκάμμα, μια ζωή στην Αρχαία Μεσσήνη

Αρχαία Μεσσήνη και θέατρο Σικυώνας: Έργα στους δύο σπουδαίους χώρους της Πελοποννήσου