Με μικρές, σχετικώς, κτιριακές απώλειες διασώθηκε η Μονή του Οσίου Λουκά στη Βοιωτία από την πυρκαγιά που ξέσπασε στην περιοχή. Από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία στον χριστιανικό κόσμο, εγγεγραμμένη στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO η Μονή Οσίου Λουκά κινδύνευσε το μεσημέρι της Τετάρτης όταν οι φλόγες έφθασαν στο όρος Στείρι όπου είναι κτισμένη.

Τελικώς και ύστερα από μάχη των Πυροσβεστικών Δυνάμεων, επίγειων και εναέριων, ο κίνδυνος απομακρύνθηκε, με τις ζημιές να περιορίζονται στις στέγες παλαιών κτισμάτων – κελιών που δεν έχουν αναστηλωθεί, σε τμήμα του περιβόλου, καθώς και σε ένα νεότερο στέγαστρο.

Επί τόπου έσπευσε αμέσως η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία και παρέμεινε στην περιοχή έως ότου έγινε η κατάσβεση της φωτιάς, χωρίς να κινδυνεύσουν τα δύο Καθολικά της Μονής και η Τράπεζα. Να σημειωθεί, ότι στο μνημειακό σύνολο, που περικλείεται από περίβολο είναι ενταγμένοι δύο ενωμένοι ναοί (το Καθολικό και η εκκλησία της Παναγίας), διώροφα και τριώροφα συγκροτήματα κελιών, το κωδωνοστάσιο, η Τράπεζα και η κρύπτη. Μοναδικός εξάλλου είναι ο εσωτερικός διάκοσμος, ιδίως του Καθολικού.

Το Καθολικό της Μονής Οσίου Λουκά
Το Καθολικό της Μονής Οσίου Λουκά

Το ιστορικό

Ιδρυτής της Μονής θεωρείται ο ίδιος ο Όσιος Λουκάς, ο οποίος ασκήτευσε εκεί τα τελευταία επτά χρόνια της ζωής του (946-953). Το συγκρότημα της Μονής, κτισμένο στην τοποθεσία όπου βρισκόταν άλλοτε ναός της Στειρίτιδας Δήμητρας είναι το καλύτερα διατηρημένο, μοναστηριακό σύνολ, που κτίσθηκε στις πρώτες δεκαετίες του 11ου αιώνα για να στεγάσει το λείψανο του Οσίου είναι μεγαλύτερο στις διαστάσεις, διαθέτοντας και υπόγεια κρύπτη. Τα ψηφιδωτά εξάλλου, που διακοσμούν τους τοίχους του Καθολικού αποτελούν κορυφαία αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης.

Η Μονή Οσίου Λουκά έχει επονομασθεί και Αγία Σοφιά της Ρούμελης αλλά και «βασιλομονάστηρο» για την μεγαλοπρέπειά του στην οποία είχαν συμβάλλει οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου με σπουδαίες δωρεές τους. Το μοναστήρι μάλιστα είναι τόσο ισχυρό ώστε ήδη στα 1014 είχε δύο μετόχια στην Εύβοια, στο Αλιβέρι και στα Πολιτικά. Άλλο μετόχι της μονής ιδρύθηκε στην κοντινή περιοχή της Αντίκυρας, όπου κτίσθηκε οκταγωνικός ναός, ενώ στο δεύτερο τέταρτο του 12ου αι. κτίσθηκε ένα μικρό καθολικό στο μετόχι στον Άγιο Νικόλαο της Βοιωτίας.

Η Κρύπτη του Καθολικού της Μονής Οσίου Λουκά
Η Κρύπτη του Καθολικού της Μονής Οσίου Λουκά

Στην περίοδο της Φραγκοκρατίας, μετά το 1204, εγκαταστάθηκαν στο μοναστήρι Λατίνοι κληρικοί αλλά στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Μονή επανήλθε στους ‘Ελληνες μοναχούς. Κατά την Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε ορμητήριο των ονομαστών οπλαρχηγών της Βοιωτίας, της Λοκρίδας και της Φωκίδας, άλλωστε η σημαία έναρξης του Αγώνα υψώθηκε εκεί στις 26 Μαρτίου από τον Επίσκοπο Σαλώνων Ησαΐα.

Διαβάστε επίσης

Βοιωτία: Μήνυμα 112 στο Στείρι για εκκένωση

Μάχη με τις φλόγες στο Μοναστήρι του Οσίου Λουκά στη Βοιωτία

Πυρκαγιές: Ενεργοποιήθηκε η υπηρεσία Copernicus για τις φωτιές σε Αττική και Ροδόπη