Παραφράζοντας τον Μαρκές, ο Δάκης Ιωάννου «αγαπούσε την τέχνη αρκετά για να τη βλέπει με τα μάτια της αλήθειας».

Από το διαμέρισμά του στον πύργο του Τραμπ στη Νέα Υόρκη, ο Δάκης Ιωάννου πόσταρε πρόσφατα στο ίνσταγκραμ (@donkey301239) μια φωτογραφία από το πρώτο έργο τέχνης του. Ένα αλαβάστρινο γλυπτό, πίπα και κόκα κόλα μαζί.

1

Φωτογράφισε την επόμενη ημέρα ορισμένα στιγμιότυπα από την επίσκεψή του στο Μουσείο μοντέρνας τέχνης στο Μανχάταν, το διάσημο MoMA.

Τον εντυπωσίασε η καταπληκτική επιμελητική έμπνευση του Μουσείου. Ο τρόπος που συνδύασε ένα από τα αριστουργήματα του Πικάσο (Γυναίκα μπροστά στον καθρέπτη) με άλλα εκθαμβωτικά έργα της μοντέρνας εποχής στην ίδια αίθουσα, σε δημιουργική αντίστιξη. Και φωτογράφησε ο ίδιος τον πίνακα σε διάφορες λήψεις για να φαίνεται ο διάλογός του στον ίδιο χώρο με τα έργα των Μπελμέρ (Bellmer), Μαγκρίτ (Magritte), Κορνέλ (Conrell) και Τζιακομέτι (Giacometti).

Κοντά στην τέχνη αλλά και αισθητικός μελετητής

Τι διαχώριζε πάντα τον Δάκη Ιωάννου από άλλους μεγάλους συλλέκτες παγκόσμιας κλίμακας; Ότι παρέμενε πάντα κοντά στην ψυχή της δημιουργίας. Στην επιμέλεια των μεγάλων εκθέσεων, στη δημιουργική διαδικασία, κοντά στους κορυφαίους καλλιτέχνες.  Αισθάνεται την τέχνη ενώ ταυτόχρονα διακρίνεται και ως μελετητής της αισθητικής.

Η σειρά φωτογραφιών που παρουσίασε, έφερε και πάλι στο προσκήνιο αυτή τη μοναδική του διάσταση, η οποία και άλλαξε την καλλιτεχνική πραγματικότητα της Ελλάδας ριζικά. Από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα.

Οι πρώτες προσλαμβάνουσες

Ο Δάκης Ιωάννου γεννήθηκε στην Κύπρο. Ο πατέρας του Στέλος Ιωάννου ίδρυσε την κατασκευαστική Ιωάννου Παρασκευαΐδης (σημερινή J&P), που ήδη άπλωνε τα πλοκάμια της μέχρι την ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά την τουρκική εισβολή η εταιρεία επεκτάθηκε στη Μέση Ανατολή. Η οικογένεια μετοίκησε στην Αθήνα. Ο Δάκης Ιωάννου μέσω της οικογένειάς του απέκτησε τις πρώτες προσλαμβάνουσες στην Τέχνη.

Ύστερα από την αποφοίτησή του από το Κολλέγιο Αθηνών, ο Δάκης Ιωάννου σπούδασε στα περίφημα πανεπιστήμια της Αμερικής, Κορνέλ και Κολούμπια. Αργότερα πήγε στη Ρώμη όπου απέκτησε διδακτορικό στην αρχιτεκτονική. Ζώντας σε αυτές τις μητροπόλεις, εντρύφησε στην τέχνη με βιωματικό τρόπο και καλλιέργησε περαιτέρω το αισθητικό του κριτήριο.

Αυταπάτες

Εκείνη την εποχή, νεαρός ακόμη, δοκίμασε για πρώτη φορά τον εαυτό του στην καλλιτεχνική έκφραση. Από αυτή τη δοκιμή προέκυψε το έργο αυτό. Ένα μπουκάλι κόκα κόλα πάνω στο οποίο στηρίζεται μία πίπα. Ο Άντι Γουόρχολ διασταυρώνεται με τον Ρενέ Μαγκρίτ. Έτσι διαμορφώνεται ένα ιδιοφυές έργο. Σκωπτική ματιά στον καταναλωτισμό και κατακερματισμός της σύγχρονης συνείδησης, η σχετικότητα της ύπαρξης, οι αυταπάτες…

Αργότερα, με την ειρωνεία της ζωής, ο Δάκης Ιωάννου εξελίχθηκε σε μεγαλομέτοχο της της Coca-Cola 3E. Ειρήσθω εν παρόδω, ηγείται πάντα του Ομίλου Avax, τη συνέχεια της J&P. Ταυτόχροναι ασχολείται με τον ξενοδοχειακό τομέα, μέσω της εταιρείας Donkey Hotels, ιδιοκτήτριας, μεταξύ άλλων, του Ξενοδοχείου Αθήναιον Inter-Continental.

Το 2014, στα εβδομήντα πέντε του, ανέθεσε στον διάσημο ελβετό καλλιτέχνη Ουρς Φίσερ να αναπαράξει το γλυπτό του σε πεντακόσια αντίγραφα. Το έστειλε εν συνεχεία σε φίλους και συνεργάτες του «ως δώρο γενεθλίων από την ανάποδη», όπως έχει δηλώσει.

Αυτό που εικονίζεται στην ανάρτησή του να είναι άραγε ένα από αυτά τα αντίτυπα ή  καθεαυτό το πρωτότυπο που διατηρείται στο εντυπωσιακό διαμέρισμα;

Ταπεινοφροσύνη

Ο Δάκης Ιωάννου με ταπεινοφροσύνη μπροστά στα μεγέθη της αληθινής δημιουργίας έχει  υποβιβάσει την καινοφανή πολυσημία του πρώιμου εκείνου έργου.

Επισήμανε στην ίδια συνέντευξή του ότι καλλιτέχνης χαρακτηρίζεται εκείνος που αφιερώνει τη ζωή του στην τέχνη. Από τη μία δεν μπορεί κανείς εύκολα να αντικρούσει την αλήθεια αυτής της δήλωσης. Άλλωστε πρόκειται για άποψη που αρκετοί ειδικοί (αλλά και το γενικό κοινό) συμμερίζονται για όλες τις μορφές έκφρασης.

Από την άλλη, ο Καβάφης εργαζόταν σε εταιρεία, ο Σεφέρης στο διπλωματικό σώμα. Ο Γκογκέν και ο «συνοδοιπόρος» του Ιωάννου Τζεφ Κουνς, επίσης ασχολήθηκαν με τον οικονομικό τομέα.

Συναίσθηση του απείρου

Βεβαίως, όποιος έχει δημιουργήσει άπαξ, μία και μοναδική φορά παραμένει ερασιτέχνης, όχι επαγγελματίας καλλιτέχνης.

Η αληθινή τέχνη προϋποθέτει επίπονη αναμέτρηση με τα εκάστοτε υλικά της καθώς και με την ίδια τη συνείδηση του καλλιτέχνη.

Μία εργασία εν εξελίξει με συναίσθηση του απείρου.

Γλώσσα πλήρης

Κάθε έργο τέχνης αποτελεί έναν λόγο, μία γλώσσα πλήρη: Το λόγο της καλλιτεχνικής έκφρασης. Είτε πρόκειται για «μοντάζ» λέξεων ή εικόνων, για οπτικοακουστικό έργο ή για τρισδιάστατη γλυπτική σύνθεση.

Όπως και αν εκφραστεί, ο λόγος της καλλιτεχνικής έκφρασης μοιάζει με μικρόκοσμο που ζει μια αυτόνομη ζωή. Απέναντί του βρισκεται ο θεατής που διασταυρώνεται μαζί του. Με το έργο που έχει συνθέσει, τις εγκαστάσεις και τις επιμέλειές του, με το ΔΕΣΤΕ και τα Σφαγεία, ο Δάκης Ιωάννου εκφράζει καλλιτεχνικό λόγο.

Με λίγα και απλά λόγια, ο Δάκης Ιωάννου παραμένει ένας καλλιτέχνης manqué ή τουλάχιστον at heart, και ας το αρνείται.