Το 1863 ο πρώτος Έφορος Αρχαιοτήτων της Ελλάδας ο Κυριακός Πιττάκης, αγωνιστής στην Επανάσταση του ΄21, βέρος Αθηναίος και φύλακας- άγγελος, κυριολεκτικά, των μνημείων της Ακρόπολης στέλνει ένα έγγραφο προς την κυβέρνηση όπου παραπονείται, ότι έχει κουραστεί, γιατί επί 33 χρόνια δεν έχει πάρει ποτέ του άδεια… Πρόκειται για μία μόνον από τις μεγάλες και μικρές ιστορίες, που κρύβουν τα πολύτιμα αρχεία του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο και τα αναδεικνύει σήμερα 9 Ιουνίου, που είναι η Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων.

Γιατί όσοι πιστεύουν, ότι τα αρχεία είναι μία βαρετή υπόθεση, που προσελκύει μόνον κάποιους ιδιόρρυθμους ερευνητές γελιέται. Δεν έχει δει να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια του η προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες  του 1886, οι πρώτες ανασκαφές και τα ευρήματα στις Μυκήνες, την Ολυμπία, τους Δελφούς τον 19ο αιώνα, δεν έχει μάθει για τη ζωή και τους μισθούς των πρώτων υπαλλήλων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας,  ακόμη και κάποια αντικείμενα, όπως η πέννα ενός σπουδαίου αρχαιολόγου του Παναγή Καββαδία ή το δείγμα υφάσματος για τις στολές των φυλάκων αρχαιοτήτων…

Όλη η ιστορία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας περιλαμβάνεται σ΄ αυτό το Ιστορικό Αρχείο Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεων, που ύστερα από πολλές περιπέτειες φυλάσσεται σε ανακαινισμένο κτήριο στο Θησείο. Συγκεκριμένα πρόκειται για ένα εκατομμύριο περίπου χάρτινα τεκμήρια, τα οποία είχαν κινδυνέψει μάλιστα, το 2001, όταν τα έργα του μετρό στο Μοναστηράκι είχαν προκαλέσει υπερχείλιση των υδάτων, με αποτέλεσμα το κτήριο στο οποίο βρίσκονταν τότε, να πλημμυρίσει. Χάρις στις προσπάθειες όμως των συντηρητών, το περιεχόμενο και των εκατό κιβωτίων που κινδύνεψαν από τα 3000 κιβώτια συνολικά, διασώθηκε.

Περί το ένα εκατομμύριο τεκμήρια φυλάσσονται στο Αρχείο

 Σήμερα μέσα από δύο οπτικοακουστικά βίντεο, που ετοίμασε το υπουργείο Πολιτισμού μπορούν οι διαδικτυακοί επισκέπτες να ταξιδέψουν στο περιπετειώδες παρελθόν του Ιστορικού Αρχείου, να ξεναγηθούν στους χώρους του και να έρθουν σε επαφή με τα αρχειακά τεκμήρια που φυλάσσονται σε αυτό. Επίσης να γνωρίσουν τις πρακτικές συντήρησης και αποκατάστασης του παλαιού χαρτώου υλικού, που εφαρμόζουν οι εξειδικευμένοι συντηρητές χάρτου στο εργαστήριο του Ιστορικού Αρχείου.

Τα βίντεο είναι διαθέσιμα μέσω του επίσημου καναλιού του ΥΠΠΟΑ στο YouTube https://www.youtube.com/channel/UCHbv1zHdljxGvkHeV3tERtw